پول‌هایی که در نانوایی سر‌به‌نیست می‌شوند
«اسیرمان کرده، صبح دیر می‌آید، ظهر پخت نمی‌کند، عصر می‌گوید آرد نیست، ولی دیروز معلوم شد هزار کیسه آرد را آزاد فروخته»؛ این را یک کرمانی درباره نانوایی محله‌شان می‌گوید. هزار کیسه یعنی ۴۰ تن تقریبا ۱۰۰ هزار سنگک. از هفته پیش سهمیه آرد برخی نانوا‌ها کم شده، فقط در تهران «۳۰۰ نانوایی صفر سهمیه شدند» و ۶۰۰ نانوایی روزی یک یا دو کیسه می‌گیرند؛ این را رئیس کمیسیون بازرسی اتحادیه نانوایان سنتی امیر کرملو می‌گوید.
۲۰ ماه پیش با هوشمندسازی فروش نان، میزان تبدیل آرد به نان زیر ذره‌بین دولت رفت. ۱۰ ماه پیش هم «دستگاهی پوزمانند» که جزء سامانه نانی‌نو است وارد نانوایی‌ها شد و سهمیه آرد را محاسبه می‌کند.
با الزامی شدن کارتخوان نان در نانوایی‌ها نان فقط با کارت بانکی فروخته می‌شود
قیمت یک کیسه آرد ۶۰۰ هزار تومان است که دولت آن را به قیمت ۵۰ هزار تومان به نانوا می‌فروشد. نانوا باید با ۴۰ کیلوگرم آرد مثلا «۲۲۰ تافتون برای ۲۲ نفر پخت کند» یا ۱۰۰ بربری برای ۳۲ مشتری بپزد؛ این را اتحادیه نانوایان سنتی اعلام کرده است.
هدف دولت منحرف نشدن یارانه آرد است. پارسال دولت ۹۰ هزار میلیارد تومان آرد یارانه‌ای به نانوا‌ها داد، اما معلوم نشد چند نان و با چه قیمتی فروختند. امسال هم ۱۵۵ هزار میلیارد تومان یارانه آرد داده و پیش‌بینی یارانه سال بعد ۲۰۰ هزار میلیارد تومان است.
رئیس پیشین اتحادیه نانوایان سنگکی تهران اصغر پابرجا می‌گوید که اگر از یک کیسه آرد به کمتر از ۴۰ نفر نان بفروشیم می‌گویند الگوی پخت رعایت نشده «فروش نامتعارف بوده و سهمیه را کم می‌کنند». اما مشاور وزیر اقتصاد محمد جلال می‌گوید که محدودیتی نیست و در عوض تراکنش صحت‌سنجی می‌شود و فقط بابت تراکنش واقعی آرد می‌دهیم. مثلا تراکنش در نیمه‌شب یا تراکنش پشت‌هم مکرر با یک کارت یا مبلغ نامتعارف غیرواقعی است.
هر نفر معادل یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان یارانه آرد دارد، اما برخی نانوا‌ها همه آرد را به مردم نمی‌دهند
کارشناسان معتقدند دپوی ۵۵ تن لواش غذای دام و فروش غیرمجاز ۱۰ تن آرد فقط در همین دو روز گذشته نشان از انحراف جدی یارانه آرد دارد. به اعتقاد آن‌ها واحد‌های دارای عمکلرد واقعی نگرانی آنچنانی ندارند، زیرا تراکنش واقعی مربوط به خریداران معمولی که تعداد معقول نان می‌خرند از خرید‌های فیک اغلب تعداد بسیار بالا، کاملا قابل تشخیص‌اند.
