علی جنتی، عضو کابینه دولت یازدهم درباره ردصلاحیت حسن روحانی به خبرنگاران میگوید: دلیل ردصلاحیت روحانی این است که اعضای شورای نگهبان عموماً دیدگاههای سیاسی خاصی دارند که مغایر نظرات دکتر روحانی است از جمله در مورد برجام و FATF که آن را به عنوان دیدگاههای نظام مطرح میکنند و هرکس را که نظری مغایر داشته باشد با اهرم نظارت بر انتخابات رد صلاحیت میکنند.
اخیراً معاون پارلمانی دولت رئیسی در واکنش به ردصلاحیت حسن روحانی در انتخابات مجلس خبرگان به تلویحا از این تصمیم شورای نگهبان حمایت کرده و مدعی شده است؛ «روحانی بعد از ریاستجمهوری در موارد متعددی در خصوص سیاستهای کلی نظام اقدامات قابل تأملی داشت.»
علی جنتی، وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد در دولت روحانی در گفتگو با خبرنگاران در واکنش به این ادعا به واکاوی دلایل ردصلاحیت روحانی با وجود سابقه چند دوره حضور در مجلس خبرگان، ریاست جمهوری و ... پرداخت و گفت؛ «شهادت داد که روحانی همواره مطابق سیاستهای کلی نظام و نظرات مقام معظم رهبری حرکت کرده و احیاناً منظور حسینی این بوده که روحانی با سیاستهای رئیسی همسو نیست.»
البته این عضو کابینه دولت یازدهم جهتگیریهای روحانی در مورد برجام و FATF را در قضیه ردصلاحیت او بیتأثیر ندانسته و میگوید؛ «اعضای محترم شورای نگهبان عموماً دیدگاههای سیاسی خاصی دارند که مغایر نظرات دکتر روحانی است از جمله در مورد برجام و FATF که آن را به عنوان دیدگاههای نظام مطرح میکنند و هرکس را که نظری مغایر داشته باشد با اهرم نظارت بر انتخابات رد صلاحیت میکنند.»
جنتی البته انتقادات به پدرش را وارد نمیداند و تاکید دارد پدرش در شورای نگهبان یک رأی بیشتر ندارد.
*آقای جنتی! اخیراً معاون رئیسی در واکنش به ردصلاحیت روحانی گفته که او قبل از ریاست جمهوری با سیاستهای نظام همسو بوده و بعد از آن در خصوص سیاستهای کلی نظام اقدامات قابل تأملی داشت، ارزیابی شما از این اظهارات دولتیها درباره ردصلاحیت یک چهره شاخص انتخابات خبرگان چیست؟
مقصود ایشان از همسوئی با سیاستهای نظام، لابد همسوئی با سیاستها و رویکردهای دولت سیزدهم است وگرنه براساس شناختی که بنده در طول چند دهه گذشته از آقای دکتر روحانی دارم ایشان همواره مجری دیدگاهها و نظرات رهبری بوده است.
شورای نگهبان براساس دیدگاههای خاص سیاسی خود عمل میکنند
من عمیقاً اعتقاد دارم که شورای نگهبان و گروههای دیگری که با آن همسو هستند و اطلاعاتی را در اختیار آن شورا قرار میدهند، عمدتا براساس دیدگاههای خاص سیاسی خود عمل میکنند. البته در مورد تایید صلاحیت نامزدهای خبرگان، تنها شش فقیه عضو شورای نگهبان نظر میدهند.
شهادت میدهم روحانی در مسائل سیاسی، امنیتی، اقتصادی و هستهای مطابق نظر رهبری عمل میکند
درباره اجتهاد دکتر روحانی شورای نگهبان بحثی ندارد و سه دوره قبل آن را تایید کرده است و از نظر علمی مسلما ایشان سرآمد بوده و عضو ممتاز مجلس خبرگان است. از نظر هماهنگی با سیاستهای نظام نیز همه کسانی که عملکرد روحانی را به ویژه در دوران ریاست جمهوری مشاهده کردهاند و از آن اطلاع دارند، میدانند که روحانی در طول هشت سال خدمت ریاست جمهوری ضمن داشتن دیدگاههای خاص خود برای اداره کشور، در مواردی که مقام معظم رهبری نظراتی داشتهاند، ملتزم به اجرای آن بوده است.
بنده بر اساس همکاری نزدیک با ایشان در دولت یازدهم و سابقه دوستی ۵۰ ساله با او شهادت میدهم که روحانی در مسائل سیاسی، امنیتی، اجتماعی، اقتصادی و موضوع هستهای و توافق برجام دقیقا طبق نظرات رهبری عمل میکرد. طبیعی است که رئیس جمهوری که با رای ۲۴ میلیون نفر از مردم کشور انتخاب شده نظراتی داشته باشد، ولی هیچگاه با رهبری زاویه نداشته است.
روحانی به دلیل مغایرت دیدگاههای سیاسی با اعضای شورای نگهبان ردصلاحیت شد
*با توصیفاتی که براساس شناخت تان از آقای روحانی داشتید پس دلیل ردصلاحیت را چه باید دانست؟
دلیل ردصلاحیت روحانی این است که اعضای محترم شورای نگهبان عموماً دیدگاههای سیاسی خاصی دارند که مغایر نظرات دکتر روحانی است از جمله در مورد برجام و FATF که آن را به عنوان دیدگاههای نظام مطرح میکنند و هرکس را که نظری مغایر داشته باشد با اهرم نظارت بر انتخابات رد صلاحیت میکنند.
در دورههای مختلفی که من شاهد انتخابات مجلس خبرگان رهبری بودهام متاسفانه فقهای شورای نگهبان به همین نحو عمل کردهاند و اصولا براساس طراحی و مهندسی انتخابات عمل میکنند و میدانند چه کسانی میتوانند وارد مجلس خبرگان شوند و چه کسانی نباید وارد شوند.
به برخی کاندیداها گفته اند در فلان استان تایید صلاحیت میشوید در فلان استان ردصلاحیت
تعدادی از نامزدها را میشناسم که به آنها گفته شده اگر به فلان استان بروید تایید میشوید، اما در استان دیگر تایید نمیشوید. علت این است که شورای نگهبان خودش در آن استان کاندیدایی را قبول دارد و میخواهد نامزد خودش رای بیاورد.
یکی از مصادیق آن در دوره قبل انتخابات مجلس خبرگان، استان کرمان بود که یک روحانی فاضل و وارسته که از نظر اجتهاد هم مورد تاییدشورا بود به او اعلام کردند که اگر در کرمان کاندیدا شود، ردصلاحیت میشود، اما اگر به استان دیگری برود، تایید صلاحیت میشود او هم گفته بود که مردم استان کرمان مرا میشناسند و در استان دیگر رأی نخواهم داشت. از این گونه موارد نمونههای دیگری نیز وجود دارد.
وزیر احمدینژاد به ردصلاحیت کردن هاشمی رفسنجانی افتخار میکند
*بنابراین صلاحیت روحانی به دلیل اعمال سلیقه سیاسی رد شده است؟
حتماً در مورد بررسی صلاحیت روحانی اعمال سلیقه سیاسی صورت گرفته است. شورای نگهبان فردی مثل آقای سید محمود علوی را که ۸ سال وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی بوده و هم اکنون هم عضو مجلس خبرگان است برای مجلس شورای اسلامی هم رد صلاحیت کرده است.
مگر در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ صلاحیت آیت الله هاشمی رفسنجانی را رد نکردند؟ وزیراطلاعات دولت احمدینژاد همانطور که فیلمش قابل دسترسی است، رسما اعلام کرد: ما درکف خیابان هستیم و میدانیم اگر هاشمی رفسنجانی بیاید، رای میآورد و آن را به مصلحت نمیدانیم، از اینرو توانست بر دیدگاه شورای محترم نگهبان تاثیر بگذارد که صلاحیت هاشمی رفسنجانی را رد کند و به این امر هم افتخار میکند.
هاشمی رفسنجانی جزء استوانههای انقلاب بود، از سال ۴۲ و دوران نهضت همراه امام بود، پس از انقلاب هم به عنوان عضو شورای انقلاب و معتمد امام منصوب شد. به عنوان رییس مجلس شورای اسلامی، رییس جمهور و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام سالیان دراز فعالیت داشت، چرا باید ردصلاحیت شود؟ آنها از کجا مصلحت نظام را بهتر از آیت الله هاشمی میفهمیدند؟
پدرم در شورای نگهبان یک رای بیشتر ندارد
*وقتی اخبار ردصلاحیت برخی چهرهها شنیده میشود، بسیاری نسبت به آیت الله جنتی، انتقاد میکنند، در صورتیکه فقهای دیگری هم در شورای نگهبان حضور دارند، چرا فقط از ایشان انتقاد میشود؟
چون آیت الله جنتی دبیر شورای نگهبان هستند برخی فکر میکنند که ایشان همه تصمیمات را میگیرد در حالیکه اگر کسی با سازوکار شورای نگهبان در جریان انتخابات مجلس شورای اسلامی آشنا باشند، میدانند که حتما باید ۱۲ عضو شورای نگهبان نظر بدهند و اگر بخواهند کسی را رد یا تایید صلاحیت کنند حداقل باید ۷ رأی داشته باشد درانتخابات خبرگان هم حتما باید هر تصمیمی برای تایید صلاحیت باید با اکثریت آراء فقها باشد مگر میشود در زمینه احراز صلاحیتها فقط یک نفر رأی بدهد؟
کسانی که این مسایل را مطرح میکنند یا با سازوکار شورای نگهبان آشنا نیستند یا عمداً به آن میپردازند. روشن است که آیت الله جنتی در شورا یک رای بیشتر ندارد و شورا بر اساس رای اکثریت اعضاء عمل میکند.
عناصر مرتبط با شورای نگهبان اگر با کاندیدایی موافق نباشند برای او پروندهسازی میکنند
*شما به این نکته اشاره کردید که حتی در ردصلاحیت افرادی نظیر روحانی سلایق سیاسی بر نظرات فقهای شورای نگهبان تأثیرگذار است و...
در فرآیند انتخابات مجلس خبرگان فقط فقهای شورای نگهبان نظر میدهند و نهاد دیگری وجود ندارد، اما در انتخابات مجلس شورای اسلامی هیاتهای اجرائی و نظارت استانی و مرکزی قبل از شورای نگهبان نظر میدهند اولا باید از مراجع چهارگانه استعلام کنند و اخیرا اطلاعات سپاه پاسداران هم بهعنوان مرجع جدید اضافه شده است علاوه برآنکه هیئتهای نظارت شورای نگهبان در استانها هم به عنوان یکی از مراجع نظر میدهند.
البته در بسیاری از موارد افراد به دلیل مشکلات اقتصادی یا اخلاقی رد صلاحیت شدهاند، ولی جمع کثیری نیز صرفا به دلایل سیاسی و همسو نبودن با شورای نگهبان نتوانستهاند به مجلس راه یابند. امروز هم بحمدالله همگان یکدست و از یک جریان سیاسی هستند و با یکپارچگی بیشتری دیدگاههای سیاسی خودشان را اعمال و برهمین اساس برای رقبای خود پروندهسازی میکنند.
وقتی داور یک بازی خودش طرفدار یکی از دو تیم باشد نتیجه بازی روشن است. البته در مراتب تقوی و تدین اعضای شورای نگهبان تردیدی نیست، ولی عناصر دیگری که در این فرآیند نظر میدهند اگر نظر موافق نسبت به کاندیدایی داشته باشند اتهامات او را در پروندهاش پاکسازی میکنند و اگر موافق نباشند اتهاماتی را به او وارد میکنند. وقتی پرونده به شورای نگهبان میرود اعضای شورا بر اساس پرونده روی میز نظر میدهند در حالی که پخت و پز آن در جای دیگری صورت گرفته است.