آمریکا پیشنهاد آتش‌بس پوتین در اوکراین را نپذیرفت

شکست تلاش ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه با آغاز سومین سال از مرگبارترین درگیری در اروپا از زمان جنگ جهانی دوم هم‌زمان شده است و نشان می‌دهد که دو قدرت هسته‌ای جهان چقدر از هم فاصله دارند.

به گزارش خبرگزاری رویترز، با این حال یک منبع آمریکایی وجود هرگونه تماس رسمی را تکذیب کرد و گفت واشنگتن در مذاکراتی که در آن اوکراین دخالتی نداشته باشد، شرکت نخواهد کرد. به گفته منابع، صحبت از تماس‌های غیررسمی است.

به گفته منابع روسی، پوتین در سال ۲۰۲۳ به طور علنی و خصوصی از طریق واسطه‌ها، از جمله از طریق شرکای عرب مسکو در «خاورمیانه» و دیگران، سیگنال‌هایی به واشنگتن ارسال کرد که نشان می‌داد او آماده بررسی آتش‌بس در اوکراین است.

پیشنهاد پوتین برای توقف درگیری با حفظ وضعیت کنونی میادین نبرد بود و تمایلی به واگذاری اراضی اوکراین که تحت کنترل روسیه است، وجود نداشت، اما این سیگنال چیزی را ارائه داد که برخی در کرملین آن را بهترین راه برای رسیدن به نوعی صلح می‌دانستند.

یک منبع ارشد روسی که از مذاکرات اواخر سال ۲۰۲۳ و اوایل سال ۲۰۲۴ مطلع است و به دلیل حساسیت شرایط خواست ناشناس بماند، به رویترز گفت: «تماس با آمریکایی‌ها به نتیجه نرسید.»

یک منبع دیگر روسی که از این تماس‌ها مطلع است، به خبرگزاری رویترز گفت آمریکایی‌ها به مسکو از طریق واسطه‌ها گفته‌اند که درباره آتش‌بس احتمالی بدون مشارکت اوکراین بحث نمی‌کنند و بنابراین تماس‌ها با شکست مواجه شد.

سومین منبع آگاه از بحث‌ها و رایزنی‌ها هم گفت: «همه چیز با آمریکایی‌ها به هم ریخت.» این منبع گفت که آمریکایی‌ها نمی‌خواستند اوکراین را تحت فشار قرار دهند.

حجم چنین تماس‌هایی و همچنین شکست آنها، قبلا گزارش نشده بود.

این در حالی است که جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا ماه‌هاست که کنگره را برای تصویب کمک‌های بیشتر به اوکراین تحت فشار قرار داده است، اما با مخالفت متحدان دونالد ترامپ، نامزد پیشتاز جمهوری‌خواه در انتخابات ریاست‌جمهوری مواجه شده است.

کرملین، کاخ سفید، وزارت امور خارجه ایالات متحده و سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) همگی از اظهار نظر در رابطه با این خبر خودداری کردند.

اوکراین می‌گوید برای «موجودیت» خود می‌جنگد و غرب حمله فوریه ۲۰۲۲ پوتین را به‌عنوان تصرف سرزمینی به سبک امپریالیستی می‌داند که نظم بین‌المللی پس از جنگ سرد را به چالش می‌کشد؛ با این حال کرملین تاکید دارد که جنگ از خیلی قبل‌تر و بعد از اقدامات اوکراین در شرق این کشور آغاز شد. در همین حال ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین می‌گوید هرگز کنترل روسیه بر «سرزمین اوکراین» را نمی‌پذیرد. او هرگونه تماس با روسیه را غیرقانونی اعلام کرده است.

یک مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، گفت ایالات متحده در هیچ گفت‌وگوی مخفیانه‌ای با روسیه شرکت نکرده و واشنگتن مصمم است که اوکراین را دور نزند. این مقام آمریکایی مدعی شد به نظر می‌رسد گفتگو‌های غیررسمی در میان روس‌هایی که در دولت نیستند وجود داشته است، اما ایالات متحده در این گفتگو‌ها شرکت نداشته است.

این مقام آمریکایی گفت پیشنهاد پوتین، بر اساس آن چیزی است که به طور علنی گزارش شده و نسبت به خواسته‌های گذشته روسیه برای حفظ اراضی اوکراین تغییری نکرده است. این مقام مدعی شد که به نظر می‌رسد در مسکو ناامیدی وجود دارد که واشنگتن بار‌ها از پذیرش آن امتناع کرده است. پوتین به‌تازگی در مصاحبه با تاکر کارلسون، مجری آمریکایی گفت روسیه آماده گفتگو است.

به گفته سه منبع روسی، واسطه‌ها در اواخر سال ۲۰۲۳ در ترکیه ملاقات کردند.

چهارمین منبع دیپلماتیک گفت روسیه و آمریکا تماس‌های غیررسمی از طریق واسطه‌ها و ابتکار روسیه داشتند، اما به نظر می‌رسید که هیچ نتیجه‌ای حاصل نشد. یک مقام آمریکایی دیگر هم گفت از تماس غیررسمی از طریق واسطه‌ها بی‌اطلاع است.

به گفته سه منبع روسی، سیگنال پوتین به واشنگتن مخابره شد، جایی که مقامات ارشد ایالات متحده از جمله جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، ویلیام برنز، مدیر آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) و آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده با یکدیگر دیدار کردند.

یکی از منابع روسی گفت، ایده این بود که سالیوان با مشاور سیاست خارجی پوتین، یوری اوشاکوف، صحبت کند و مراحل بعدی را مشخص کند. یکی از منابع روسی گفت، اما زمانی که تماس در ژانویه مطرح شد، سالیوان به اوشاکوف گفت که واشنگتن مایل است در مورد سایر جنبه‌های این روابط صحبت کند، اما در مورد آتش‌بس بدون اوکراین صحبت نخواهد کرد.

مقام آمریکایی مطلع حاضر نشد در مورد جزئیات تماس‌های ادعایی سالیوان یا اینکه آیا چنین گفت‌وگویی با اوشاکوف صورت گرفته است یا خیر، توضیح دهد. یکی از منابع روسی هم از ایالات متحده به دلیل اینکه تاکید دارد اوکراین را به سمت مذاکرات سوق نمی‌دهد، ابراز ناامیدی کرد، زیرا ایالات متحده به تامین مالی جنگ کمک می‌کند.

یک منبع روسی دیگر با اشاره به واکنش رئیس‌جمهور روسیه اظهار کرد: «پوتین گفت می‌دانستم که آن‌ها کاری انجام نخواهند داد. آن‌ها ریشه تماس‌هایی را که دو ماه طول کشیده بود، قطع کردند.»

یکی دیگر از منابع روسی گفت ایالات متحده گمان نمی‌کند که پوتین صادق باشد. این منبع روس افزود: «آمریکایی‌ها باور نداشتند که پوتین در مورد آتش‌بس صادق باشد، اما او صادق بوده و هست. او آماده است تا در مورد آتش‌بس گفتگو کند. اما پوتین هم به همان اندازه آماده است تا هر زمانی که طول بکشد، بجنگند و روسیه می‌تواند به جنگ ادامه دهد، تا هر زمانی که طول بکشد.»

به گفته منابع روسی، کرملین در تماس‌های بیشتر با ایالات متحده در مورد این موضوع اهمیت چندانی نمی‌بیند، بنابراین جنگ ادامه خواهد یافت.