وزیر ارشاد: سیاست ما گسترش و ترویج موسیقی نیست
محمدمهدی اسماعیلی امروز ۲۶ بهمن‌ماه، در اختتامیه چهارمین دوره همایش ملی «فقه هنر» که در محل تالار شیخ طبرسی سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی برگزار شد، عنوان کرد: ما در وزارت فرهنگ و ارشاد و اسلامی تنظیم‌گر حوزه فرهنگ و هنر هستیم؛ این تنظیم‌گری در تمام حوزه‌هایی که ما در حکمرانی فرهنگ و هنر با آن مواجه هستیم را شامل می‌شود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به گسترش فناوری‌های نوین، تصریح کرد: فرهنگ و هنر نیز بر این موضوع سوار شده و یک شیوع گسترده پیدا کرده است. امروزه محصولات فرهنگی و هنری در همه حوزه‌های نوپدید درحال بارگزاری، ترویج و توسعه است.
اسماعیلی با تاکید بر لزوم توجه بر پیمایش‌های مصرف فرهنگی و هنری کشور اضافه کرد: به عنوان مثال در حوزه بازی‌های رایانه‌ای براساس نظرسنجی اخیر بنیاد بازی‌ها، ما ۳۴ میلیون بازیکن در ایران داریم که از این تعداد ۴ میلیون نفر بالای ۲۱ ساعت در هفته و به عنوان بازیکنان حرفه‌ای بازی می‌کنند که یک اتفاق مهم است. همچنین در حوزه موسیقی نیز بر اساس نظرسنجی‌ها از سوی سازمان تبلیغات، بین جوانان ۱۵ تا ۲۵ سال بالای ۹۵ درصد فراوانی استفاده داریم.
افزایش سینما‌های کشور به ۹۰۰ سینما
وی با بیان اینکه هنوز هم ساختار‌های قدیم در حوزه فرهنگ و هنر پرمخاطب است، اظهار کرد: با آمدن کرونا بسیار گفته شد که دیگر بساط زیرساخت‌های قدیمی مانند سینما باید برچیده شود. امسال که ماه بهمن را رو به پایان داریم، بالای ۲۷ میلیون نفر در سینما‌های کشور بلیت خریداری کرده‌اند. ما ۵۷۰ سینما داشتیم و امروز به آستانه ۹۰۰ سینما رسیده‌ایم. همچنین ۲۰۰ پلاتو در کشور در حال ساخت است که تا پایان دولت از این موارد رونمایی خواهد شد. این موارد همچنان با همان استقبال بالا رو به افزایش همراه است.
لزوم برقراری تعادل بین تنظیم‌گری فقهی با وضعیت موجود فرهنگی هنری
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر اینکه حوزه فرهنگ و هنر غلبه عام دارد، اضافه کرد: بخش دیگری از توصیف وضعیت، نظام حکمرانی ما است. ما حاکمیت دینی را در کشور برقرار کردیم. در تمدن اسلامی فقه پایه است. نظام ولایت فقیه و نظام امت و امامت را داریم. بر این اساس باید تعادلی بین تنظیم‌گری فقهی با وضعیت موجود فرهنگی هنری برقرار شود که این اتفاق بسیار سخت است.
اسماعیلی با اشاره به تنظیم سند موسیقی، تصریح کرد: این کار بسیار سختی بود. در هیچ سند بالادستی جمهوری اسلامی پس از ۴۵ سال درباره موسیقی صحبت نشده است. موسیقی میزان بالایی از مخاطب دارد، سیاست ما گسترش و ترویج موسیقی نیست؛ نه به دلیل اینکه مخالفتی با آن داشته باشیم بلکه به دلیل محدودیت مدیریتی شدیدی که در این موضوع به آن دچار هستیم.
وی با یادآوری جشنواره فجر موسیقی در تهران، ادامه داد: امکان ندارد یک گروه هنری در شهری حضور پیدا کند و با استقبال روبرو نشود. در جشنواره فجر موسیقی نیز بلیت‌ها در همان ساعات ابتدایی به فروش می‌رود. سالی ۵ الی ۶ میلیون نفر در این برنامه‌ها شرکت می‌کنند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: ما حساسیت‌های جامعه و روحانیت را می‌فهمیم، در وزارت فرهنگ ما از هر دو طرف تحت فشار عمومی هستیم. علاوه بر فشار جامعه دینی که ما را به رعایت خط قرمز‌های شرع مقدس اسلام الزام می‌کند و از طرف دیگر با ذوق و اشتیاق بالایی در حوزه فرهنگ و هنر برای عرصه‌های جدید مواجه هستیم. امروز در مقام حکمرانی باید برای این موارد تعیین تکلیف کنیم. ما تلاش کردیم تا به حداقلی برسیم که بتوان فضای مدیریتی کار را هماهنگ کرد.
اسماعیلی با اشاره به برخی مسائل در حوزه فرهنگ و هنر گفت: ما فیلم‌هایی داریم که خانم بازیگر در آن با استفاده از کلاه‌گیس بازی می‌کند. نمایش چهره معصومین از جمله دیگر این موارد است؛ این‌ها مسائل مبتلابه ما است.
وی ضمن ابراز خرسندی از برگزاری این جشنواره‌ها، اضافه کرد: شما هرطرف بایستید یک منتقد جدی خواهید داشت. همه بخش‌های وزارتخانه برای کمک در تبیین نظام اسلامی آماده کمک هستند. این دولت و این وزارتخانه در تلاش برای رقم زدن یک حکمرانی مطلوب در حوزه فرهنگ و هنر است. ما با برخی مظاهر گناه‌آلود و شرکآلود مدرنیته مخالف هستیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر اینکه خط قرمز ما شرع مقدس اسلام است، یادآور شد: در عین حال شرع مقدس مکتب فقهی پیروان اهل بیت (ع) این قابلیت را دارد با توجه به افق‌گشایی‌هایی که امام راحل (ره) انجام دادند، بتواند سازگاری بیشتر حکمرانی فرهنگی و هنری در نظام دینی را با واقعیت‌های موجود و با حفظ چهارچوب‌های تنظیم‌گری ایجاد کند.
سینما و موسیقی ما محدود است
اسماعیلی با بیان اینکه نسبت جمهوری اسلامی با محصولات جدید از نوع انکار نیست، اظهار کرد: ما معتقدیم که می‌توانیم هنر‌های جدید را به استخدام خود در آوریم. سینما و موسیقی ما محدود است. سال به سال فضای عمومی فرهنگ و هنر به نظام ارزشی و هنجاری انقلاب اسلامی نزدیک می‌شود. ما معتقدیم این کار شدنی است و در حال آماده کردن اسناد بالادستی آن در همه جهات هستیم.
وی در خصوص تنظیم اسناد بالادستی در بخش‌های مختلف هنری و فرهنگی، خاطرنشان کرد: سند موسیقی آماده شده است. سند تئاتر، سینما، هنر‌های تجسمی در حال تنظیم بوده و در تمام این موارد بخش‌های فقهی را دیده‌ایم. ما در حوزه شرعی مجتهد نیستیم؛ ما مقلد آرای فقهی رهبر معظم انقلاب و جریان فقهی متصل به حل این مسائل هستیم و چهارچوب‌های خود را از این حوزه گرفته و در اجرا به آن عمل می‌کنیم.
تلطیف ارتباط هنر و فقه با برگزاری همایش‌های فقهی پژوهشی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در حاشیه این رویداد، در جمع خبرنگاران اظهار کرد: این همایش‌ها یک نیاز عینی و انضمامی بوده که در حوزه حکمرانی فرهنگ و هنر در جمهوری اسلامی به حل مسائل فقهی می‌پردازند.
وی اضافه کرد: متاسفانه پس از گذشت ۴۵ سال هنوز به اندازه کامل و کافی نتوانستیم مسائل را به صورت دقیق توصیف کنیم و برای آن راه حل‌های فقهی با رعایت همه چهارچوب‌ها داشته باشیم. این همایش‌ها بهترین فرصت است و شخصیت‌های دانشمند و مورد اعتمادی ماموریت این کار را دارند.
اسماعیلی ادامه داد: ما نیز به عنوان دستگاه اداری فرهنگ و هنر در حاکمیت دینی مسائل خود را به این دوستان اعلام کردیم و مشارکت داریم. حضور بنده نیز در این همایش علاوه بر حمایت و پشتیبانی از این مسیر، اعلام نیاز در این حوزه ما است. ما مقلد نوآوری‌های فقهی که به تایید رهبر عزیز انقلاب رسیده است، هستیم و آن را در حوزه فرهنگ و هنر جلو می‌بریم و این اتفاقات ادامه پیدا خواهد کرد.
در پایان این مراسم همچنین از کتاب چکیده مقالات همایش فقه و هنر رونمایی شد.
