ارزیابی اولیه از ترکیب مجلس
با اعلام نتایج اولیه انتخابات دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی، ترکیب سیاسی مجلس دوازدهم تا حدی روشن شده است؛ ترکیبی که نشان از پیروزی ائتلاف نانوشته امنا، شریان و پایداری و ازسوی دیگر شکست لیست منتسب به اعتدالیون دارد. به این ترتیب به نظر می‌رسد با جابه‌جایی نامزد‌های اصولگرا، وضعیت نامزد‌های وابسته به طیف امنا، پایداری و شریان در مجلس آتی بهتر از مجلس یازدهم شده است. براین اساس نتایج اولیه انتخابات مجلس از شکست سه جریان اصلی سیاسی کشور حکایت می‌کند.
جریان شانا در تهران شکست سختی را متحمل شد و برخی از افراد منتسب به این جریان از راهیابی به مجلس دوازدهم یا بازماندند یا موفق به کسب رای بالا در انتخابات برای قرار گرفتن در رتبه‌های اول لیست نشدند. شکست دوم از آن اعتدالیون در تهران و شهرستان‌ها است. براین اساس برای مثال لیست منتسب به جریان اعتدالگرا یا همان لیست علی مطهری با عنوان «صدای ملت» که مورد حمایت بخشی از اصلاح‌طلبان و اعتدالیون قرار گرفته بود نه تنها در ۶۰ نفر اول برندگان رقابت در تهران قرار ندارند، حتی نامزد‌های معرفی شده از سوی این جریان در شهرستان‌ها نیز موفق به کسب آرای لازم نشده‌اند. جریان سوم را شاید بتوان همان تک چهره‌های مشهور و متنفذ یاد کرد که آن‌ها هم شکست سنگینی خوردند.
برندگان انتخابات
بررسی لیست انتخابات تهران نشان می‌دهد اسامی ۳۰ نفر از نامزد‌هایی که در کسب آرا پیشتاز هستند، در ۴ لیست شانا، امنا، جبهه متحد و صبح ایران مشترک است. نکته‌ای که شاید رمز پیروزی آن‌ها باشد. بررسی اسامی نشان می‌دهد از لیست صبح ایران ۱۸، امنا ۱۶، شورای ائتلاف ۱۲ و شورای وحدت یک نفر (تا زمان انتشار این گزارش و شمارش ۱۹۶۰ شعبه اخذ رای از ۵ هزار شعبه در تهران) موفق به اخذ رای بیشتری از مردم تهران شده‌اند. آمار شمارش شده نیز تا شب گذشته حکایت از آن داشت که سیدمحمود نبویان، حمید رسایی، امیرحسین ثابتی‌منفرد فارغ از میزان رأیی که کسب کرده بودند در رتبه اول تا سوم تهران قرار گرفته بودند و محمدباقر قالیباف در جایگاه چهارم قرار گرفته بود. مرتضی آقاتهرانی نیز در شمارش صندوق‌های اعلام شده در رتبه هفتم لیست قرار گرفته است. بررسی اسامی نفرات بعدی ۳۰ نفر اول تهران نیز حکایت از آن دارد که یاران قالیباف جزو نفرات انتهایی لیست هستند و چهره‌هایی، چون بابک نگاهداری و سعید آجرلو در رتبه‌های چهلم به بعد لیست قرار گرفته‌اند. همچنین شاهد ورود چهره‌هایی، چون مجتبی ذوالنوری و قاسم روانبخش از چهره‌های جبهه پایداری به مجلس دوازدهم هستیم.
براین اساس از لیست صبح ایران حمید رسایی، منوچهر متکی، زینب قیصری، روح‌الله ایزدخواه، سید محمود نبویان، مهدی کوچک‌زاده، ریحانه اخلاقی، رضا تقی‌پور انوری، کامران غضنفری، امیرحسین ثابتی، ابراهیم عزیزی، سیدمرتضی محمودی، ابوالقاسم جراره، احمد نادری، ابوالفضل ظهره‌وند، سیدعلی یزدی‌خواه، پیمان فلسفی و صالح اسکندری بیشترین رای را آورده‌اند. از لیست امناء حمید رسایی، سید محمود نبویان، ابراهیم عزیزی، ابوالقاسم جراره، سمیه رفیعی، ریحانه اخلاقی، زینب قیصری، مهدی کوچک‌زاده، امیرحسین ثابتی، صالح اسکندری، روح‌الله ایزدخواه، احمد نادری، پیمان فلسفی، ابوالفضل ظهره‌وند، محمد سراج و کامران غضنفری موفق به اخذ رای شده‌اند. از لیست شورای ائتلاف محمدباقر قالیباف، مرتضی آقاتهرانی، زهره‌سادات لاجوردی، زهره طبیب‌زاده نوری، اسمعیل کوثری، علیرضا سلیمی، حسین نجابت، رضا تقی‌پورانوری، عبدالحسین روح‌الامینی، مالک شریعتی، سید محمود نبویان و علی خضریان رای آورده و از لیست شورای وحدت فقط منوچهر متکی رای آورده است.
شکست خوردگان
همچنین اسامی نامزد‌های اعتدالیون یا همان شکست خوردگان انتخابات مجلس دوازدهم حتی در میان ۶۰ نفر اول منتخب تهران هم قرار ندارد. در واقع نامزد‌هایی که در لیست این جریان سیاسی قرار داشتند یا حتی به صورت تک چهره پا به رقابت‌های انتخاباتی گذاشته بودند نتوانستند رای لازم را برای ورود به پارلمان کسب کنند. این وضعیت تنها به تهران اختصاص ندارد. اعتدالیون حتی در شهرستان‌ها هم موفقیتی نداشته‌اند. معروف‌ترین این چهره‌ها محمدباقر نوبخت از حوزه انتخابیه رشت و محمدرضا باهنر هستند که اگرچه حوزه انتخابیه خود را از تهران به امید رای آوردن به شهر و زادگاه خود تغییر داده بودند، اما آرای شهر خود را هم نتوانستند کسب کنند.
البته این موضوع استثنا‌هایی هم دارد از جمله غلامرضا تاجگردون که از حوزه انتخابیه گچساران موفق به کسب رای لازم شد. او طی روز‌های گذشته از حمایت خاص علی لاریجانی برخوردار شده بود. نام آشنای دیگر مسعود پزشکیان است که با اکثریت آرا مجدد موفق به حضور در مجلس از حوزه انتخابیه تبریز، اسکو و آذرشهر شده است. این موضوع تنها به مجلس دوازدهم اختصاص ندارد. اعتدالیون حتی در مجلس خبرگان هم مغلوب شده‌اند. همچنان‌که آیت‌الله صادق آملی لاریجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، از حضور مجدد در مجلس خبرگان از حوزه مازندران باز ماند و نفر پنجم شد.
همچنین شمارش صندوق‌های رای مجلس خبرگان در تهران نیز حکایت از عدم راهیابی مصطفی پورمحمدی به مجلس خبرگان دارد. اسامی باقی نامزد‌هایی که موفق به راهیابی به خبرگان شده‌اند و ترکیب آن‌ها نیز نشان می‌دهد محسن قمی، علیرضا اعرافی، حسینعلی سعدی، محمدعلی موحدی‌کرمانی و محمود رجبی ۵ نفر اول لیست تهران از جامعه مدرسین در انتخابات خبرگان هستند. به این ترتیب به نظر می‌رسد امنا، شریان و پایداری برندگان انتخابات مجلس در تهران و کل کشور هستند و اعتدالیون شکست خوردگان این انتخابات.
احتمال به دور دوم کشیده شدن؟
در کنار اینکه چه کسانی و با چه گرایشی موفق به ورود به مجلس دوازدهم شده‌اند، میزان رای نامزد‌های برنده انتخابات در تهران نیز جالب توجه است. موضوعی که شائبه به مرحله دوم کشیده شدن انتخابات را مطرح می‌کند. براساس خبر‌هایی که «ایسنا» از شمارش ۱۹۶۰ شعبه اخذ رای از ۵ هزار شعبه در تهران منتشر کرده است سیدمحمود نبویان با ۱۱۹هزار و ۹۱۴ رای در رتبه اول تهران قرار گرفته است. او در هر سه لیست صبح ایران، امناء و ائتلاف حضور داشت. همچنین حمید رسایی با ۱۰۳۱۷۷ در رتبه دوم، امیرحسین ثابتی منفرد با ۹۷۶۵۳ رای در رتبه سوم و محمدباقر قالیباف با ۹۴۸۵۵ رای در رتبه چهارم قرار گرفته‌اند.
همه این آمار احتمال به دور دوم کشیده شدن انتخابات تهران را مطرح می‌کند. همچنان‌که روز گذشته یاسر جبرائیلی فعال سیاسی اصولگرا در توییتی نوشت: در تهران ۱۸۱۳۰۷۳ نفر رای داده‌اند. طبق قانون هر داوطلب باید حداقل ۲۰درصد آرای ماخوذه صحیح را برای ورود به مجلس کسب کند. با توجه به آماری که تاکنون از تعداد آرا منتشر شده، به احتمال بسیار بالا، قریب به اتفاق نمایندگان تهران در دور دوم تعیین تکلیف خواهند شد.
مطابق ماده نهم و دهم قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی فرد منتخب در مرحله اول انتخابات باید حداقل ۲۰ درصد از کل آرا را کسب کند و انتخاب در مرحله دوم و همچنین انتخابات میان‌دوره‌ای با کسب اکثریت نسبی به هر میزان است؛ بنابراین گزارش، چنانچه در مرحله اول برای یک یا چند نفر از داوطلبان حداقل یک‌پنجم آرا حاصل نشد، انتخابات دومرحله‌ای خواهد شد، بدین معنی که از بین نامزد‌هایی که حداقل یک‌پنجم آرا را در مرحله اول به دست نیاورده‌اند، فقط به تعداد دو برابر نمایندگان مورد نیاز از بین کسانی که بیشترین آرا را در مرحله اول داشته‌اند، در انتخابات مرحله دوم شرکت می‌کنند و در صورتی‌که تعداد نامزد‌های باقی‌مانده، کمتر از دوبرابر باشد، تمام آنان در مرحله دوم انتخابات شرکت خواهند کرد. همچنین اگر تعداد نامزد‌های باقی‌مانده مساوی یا کمتر از نمایندگان مورد نیاز باشد، انتخابات مرحله دوم انجام نخواهد شد و نامزد یا نامزد‌های مذکور با همان تعداد آرای مکتسبه مرحله اول به مجلس راه می‌یابند.
