مردی که پلیس او را در حال تزریق ۲۱۷امین دوز واکسن کووید-۱۹ دستگیر کرد، خود را به پژوهشگران معرفی کرده تا بررسی کنند که بعد از تزریق این همه دوز واکسن چه اتفاقی برای سیستم ایمنی بدن او افتاده است. نتایج این بررسی، بینش شگفت انگیزی را در مورد واکسنهای جدید mRNA ارائه میدهد.
در مارس ۲۰۲۲ یک مرد ۶۲ ساله در آلمان توسط پلیس در حال تزریق چندین دوز واکسن کووید دستگیر شد. گمان میرفت که او شخصاً بیش از ۹۰ دوز را به عنوان راهی برای جمع آوری کارتهای واکسیناسیون دریافت کرده است تا آنها را به افرادی که از تزریق واکسن دوری میکردند، بفروشد.
تحقیقات پلیس در نهایت منجر به وارد آمدن هیچ اتهامی به وی نشد. با این حال، گروهی از پژوهشگران از دانشگاه فریدریش الکساندر دانشگاه ارلانگن نورنبرگ مجذوب این پرونده شدند و در پی این برآمدند که دریابند این تعداد زیاد تزریق واکسن کووید دقیقاً با سیستم ایمنی یک انسان چه میکند؟
کیلیان شوبر، نویسنده این مطالعه تازه منتشر شده گفت: ما از طریق روزنامهها از پرونده او مطلع شدیم. سپس با او تماس گرفتیم و از وی دعوت کردیم تا در ارلانگن آزمایشات مختلفی را انجام دهد. او علاقه زیادی به این کار نشان داد.
این مرد در شرح پرونده خود ادعا کرد که ۲۱۷ واکسن کووید دریافت کرده است که بیش از نیمی از آنها را میتوان با سوابق بالینی تأیید کرد. اکثریت قریب به اتفاق دوزهایی که او تزریق کرده واکسن mRNA بودند و بقیه آسترازنکا، جانسون اند جانسون و سانوفی بودند.
همه این دوزها در مجموع در یک دوره ۲۹ ماهه تزریق شده بودند، اما بیشتر آنها در یک بازه زمانی ۹ ماهه از اواسط سال ۲۰۲۱ تزریق شدهاند.
یکی از موارد کلیدی که پژوهشگران تصمیم گرفتند به آن توجه کنند این بود که آیا این مرد از چیزی که به شکل غیر رسمی به عنوان «خستگی ایمنی» (immune exhaustion) نامیده میشود، رنج میبرد؟
هنگامی که مردم در سراسر جهان شروع به دریافت سومین، چهارمین یا پنجمین دوز واکسن کووید کردند، برخی از پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که معرفی چند باره یک آنتیژن به سیستم ایمنی در مدت زمانی کوتاه میتواند واقعاً مضر باشد. به گفته شوبر، این ایده از مشاهدات در بیماران مبتلا به عفونتهای ویروسی مزمن مانند HIV ناشی میشود.
شوبر خاطرنشان کرد: این ممکن است در مورد عفونت مزمنی مانند HIV یا هپاتیت B که شعلهوریهای منظم دارند، صادق باشد. نشانهای وجود دارد که انواع خاصی از سلولهای ایمنی معروف به سلولهای T، پس از آن خسته میشوند و منجر به انتشار کمتر مواد پیامرسان پیشالتهابی میشوند؛ بنابراین اگر این موضوع برای چندین دوز واکسن کووید صادق باشد، کسی که دهها دوز را در مدت زمان کوتاهی دریافت کرده باشد، مطمئناً علائم مولکولی نقص ایمنی را نشان میدهد، اما معلوم شد که حداقل برای این مرد، اینطور نبوده است.
با نگاهی به آزمایش خونی که اخیرا و طی دو سال گذشته از این مرد انجام شد، سطوح فوقالعاده بالایی از آنتیبادیها و سلولهای T را نشان داد که ویروس کووید موسوم به SARS-CoV-۲ را هدف قرار میدهند.
با بررسی پاسخهای کلیتر سلولهای T به آنتیژنهای دیگر، سلولهای ایمنی این مرد به اندازه هر یک از سلولهای کنترل موثر بودند. این نشان میدهد که سیستم ایمنی بدن او خسته یا فرسوده نشده و میتواند مانند هر فرد معمولی با عوامل بیماریزا مبارزه کند.
شاید جالبتر از آن این باشد که پژوهشگران گزارش دادند که این مرد هیچ عارضه جانبی منفی از هیچ یک از دوزهای متعدد واکسن را که تزریق کرده نشان نداده است و این حتی زمانی را نیز که او واکسنها را به مدت چند هفته، روزانه دریافت میکرده میشود.
علاوه بر این، این مرد هیچ سابقه ابتلا به ویروس SARS-CoV-۲ را گزارش نکرده است.
این مرد در طول این مطالعه با اصرار خود، دوز دیگری از واکسن کووید دریافت کرد تا پاسخ ایمنی حاد خود را پس از تمام واکسنهای قبلی بررسی کند. او پس از این تزریق واکنش آنتیبادی موثری داشت که نشان میداد واکسن روی او هنوز کار خود را انجام میدهد.
شوبر تاکید میکند این بدان معنا نیست که همه ما باید هر زمان که خواستیم بیرون برویم و دوزهای اضافی واکسن دریافت کنیم. این فقط یک مطالعه موردی است و البته فوق العاده عجیب است. اما چیزی که این داستان به ما میگوید این است که واکسنهای کووید به طور کلی بسیار ایمن هستند و بعید است که مسائل مربوط به خستگی سیستم ایمنی پس از چند دوز ایجاد شود.
شوبر میگوید: مشاهدهای مبنی بر اینکه با وجود این بیشواکسیناسیون خارقالعاده، هیچ عارضه جانبی قابل توجهی ایجاد نشد، نشان میدهد که داروها درجه خوبی از پذیرش دارند.
وی افزود: تحقیقات فعلی نشان میدهد که واکسیناسیون سه دوزی، همراه با تزریق منظم واکسن برای گروههای آسیبپذیر، رویکردی مطلوب باقی مانده است.
این مطالعه در مجله The Lancet Infectious Diseases منتشر شده است.