تورم تولیدکننده، شاخصی است که این افزایش هزینه تولید را برای گروه متنوعی از کالاها در مبدا تولید و پیش از رسیدن به دست مصرف کننده نهائی نشان میدهد. براساس آمار منتشر شده توسط مرکز آمار ایران، تورم ماهانه تولید محصولات گاوداریهای صنعتی در بهمن ماه، ۰.۱ واحد درصد کمتر شده است. البته این کاهش به معنای کمتر شدن قیمت آنها نیست. بلکه نشان میدهد از سرعت رشد قیمتها کاسته شده است. البته نرخ سالانه و نقطهای این شاخص رو به افزایش رفته و از مرز ۴۹ درصدی عبور کرده است.
شواهد نشان میدهد که «گوساله نر زیر چهارماه» و «گاو تلیسه غیرباردار» و «گاو نر داشتی» بیشترین مقدار تورم تولیدکننده اسفند ۱۴۰۲ را از آن خود کرده اند. در مقابل «شیر» کمترین افزایش هزینه تولید را در این بازه زمانی متحمل شده است. در ادامه به بررسی تورم ماهانه، نقطهای و سالانه تولیدکننده محصولات گاوداریهای صنعتی در اسفندماه ۱۴۰۲ پرداخته شده است.
سیگنال افزایش قیمت گوشت و مواد لبنی در اسفند ۱۴۰۲
گوشت و لبنیات، یکی از محصولات اساسی تامین کننده پروتئین و مواد مغذی بوده و در سبد مصرفی خانوار نقش اساسی ایفا میکند. «گاوداریها» یکی از اصلیترین کانالهای تامین گوشت و لبنیات مورد استفاده کشور هستند. شواهد نشان میدهد که افزایش هزینه تمام شده گاوداریهای صنعتی میتواند منجر به افزایش قیمت بازاری این محصولات شود.
به عبارت دیگر اگر گاوداریها مواد اولیه خود را به قیمت بیشتری تهیه کنند، خریدار نیز محصولات و مواد لبنی را به قیمت بالاتری از بازار تهیه خواهد کرد؛ بنابراین بررسی تورم تولید کننده گاوداریهای صنعتی کشور دارای اهمیت بوده و سیگنالی در راستای قیمت مصرف کننده مواد لبنی و گوشتی محسوب میشود.
آخرین گزارش منتشر شده توسط مرکز آمار حاکی از آن است که تورم ماهانه گوشت در اسفند ۱۴۰۲ کاهش یافته است. در مقابل تورم سالانه و نقطه به نقطه این محصولات بیشتر شده و از مرز ۴۹ درصد عبور کرده است. در ادامه به بررسی تورم تولیدکننده محصولات گاوداریهای صنعتی در اسفند ۱۴۰۲ پرداخته شده است.
کاهش تورم ماهانه محصولات گاوداریهای صنعتی
«تورم تولیدکننده»، یکی از شاخصهای مهم اقتصادی است که نشان میدهد میزان قیمت یک سبد متنوع از یک محصول در یک بازه زمانی مشخص در مبدا تولید و پیش از رسیدن به دست مصرف کننده نهائی چگونه تغییر کرده است. از این شاخص به عنوان «تورم پیشران» نیز یاد میشود. چرا که افزایش هزینه تولید یک محصول میتواند منجر به افزایش قیمت عرضه آن به بازار توسط واسطه گران شود.
جدیدترین گزارش منتشر شده توسط مرکز آمار ایران نشان میدهد که در اسفند ۱۴۰۲، تورم ماهانه محصولات گاوداریهای صنعتی ۰.۱ واحد درصد کمتر شده و به ۱.۲ واحد درصد رسیده است. باید توجه داشت که این کاهش به معنای کمتر شدن قیمت محصولات لبنی و گوشتی وابسته به گاوداریها نبوده است. بلکه نشان میدهد سرعت رشد قیمت کمتر شده و هزینه تولید محصولات مذکور در اسفند نسبت به بهمن، ۱.۲ درصد افزایش یافته است.
محصولات گاوداریهای صنعتی از ۸ گروه تشکیل شده است. این گروهها شامل؛ «گاو تلیسه غیرباردار»، «گاو شیری»، «گاو نر داشتی» گوساله پرواری»، «گاو حذفی شیری وازده»، «گوساله نر زیر ۴ ماه»، «شیر» و «کود» است.
شواهد آماری حاکی از آن است که تورم ماهانه اسفندماه ۱۴۰۲ در «گاو تلیسه غیرباردار» بیشترین میزان خود را به ثبت رسانده است. به بیان دقیقتر هزینه تولید گاو تلیسه غیرباردار در اسفندماه ۵.۵ درصد بیشتر از قیمت آن در بهمن ماه بوده است. این رقم در مقایسه با ماه گذشته افزایش ۳.۱ واحد درصدی داشته است.
تولید «شیر» نیز در این ماه کمترین تورم ماهانه پیشران را تجربه کرده و در سطح ۰.۲ درصدی قرار گرفته است. این رقم نسبت به بهمن ماه کاهش ۰.۱ واحد درصدی را به ثبت رسانده است.
افزایش هزینه تولید محصولات گاوی نسبت به اسفند سال قبل
شواهد آماری حاکی از آن است که تورم نقطه به نقطه محصولات گاوداریهای صنعتی در اسفندماه ۱۴۰۲ نسبت به بازه زمانی مشابه در سال ۱۴۰۱ افزایش یافته و در سطح ۴۹.۴ درصدی قرار گرفته است. این نرخ نشان میدهد که در اسفند ۱۴۰۲ هزینه تولید گوشت و مواد لبنی، ۴۹.۴ درصد بیشتر از این نرخ در فصل مشابه در سال ۱۴۰۱ بوده است.
از میان ۸ گروه تشکیل دهنده محصولات گاوداریهای صنعتی، «گاوتلیسه غیرباردار» و «گوساله نر زیر چهارماه»، تورم نقطهای بالغ بر ۱۲۰ درصدی را تجربه کرده اند. این دو گروه، نهاده اصلی تولید گوشت گاو محسوب میشود. بدین ترتیب میتوان گفت با توجه به افزایش قیمت نهادهها، احتمال افزایش قیمت گوشت گاو در ماههای آتی دور از انتظار نخواهد بود.
این نرخ در سایر گروهها کمتر از ۱۰۰ درصد به ثبت رسیده و محصولات «شیری» با ثبت تورم ۲۳.۳ درصدی در اسفند، کمترین مقدار این نرخ را از آن خود کرده است.
تورم سالانه ۶ گروه از محصولات گاوداریها از ۱۰۰ درصد عبور کرد
تورم سالانه تولیدکننده محصولات گاوی نشان میدهد، میانگین هزینه تولید ۱۲ ماهه منتهی به اسفند ۱۴۰۲ نسبت به همین مقدار در ۱۲ ماه منتهی به اسفند ۱۴۰۱ چگونه تغییر کرده است. شواهد حاکی از آن است تورم سالانه محصولات گاوداریهای صنعتی در اسفند امسال ۵۱.۵ درصد بوده است.
«گوساله نر زیر ۴ ماه» با ثبت تورم ۱۴۲.۴ درصدی بیشترین مقدار این نرخ را داشته است. «گاو تلیسه غیرباردار»، «گاو شیری»، «گاو حذفی شیری وازده»، «گوساله پرواری» و «گاو نر داشتی»، ۶ دسته از محصولات تشکیل دهنده گاوداریهای صنعتی هستند که میانگین تورم سالانه آنها در ۱۲ ماه منتهی به اسفند ۱۴۰۲ نسبت به همین رقم در بازه زمانی مشابه در سال ۱۴۰۱، بالغ بر ۱۰۰ درصد بوده است.
افزایش هزینه تولید این محصولات، سیگنالی در راستای افزایش هزینه فروش محصولات لبنی و گوشتی مربوط به گاوداریهای صنعتی به بازار میدهد.