اگر مدفوع شما با این علائم همراه است به پزشک مراجعه کنید
همه‌ی ما گهگاه با تغییراتی در شکل مدفوع خود مواجه می‌شویم که دلیل آن برایمان سؤال یا حتی شاید باعث نگرانی می‌شود. از آنجایی که وضعیت اجابت مزاج ما بیانگر وضعیت سلامتی معده‌ای روده‌ای ما است، آشنایی با انواع مدفوع و علت ایجاد هر یک امری ضروری است.
۱- تکه‌های جداگانه
مدفوع سفت اغلب فرمی به شکل تکه‌های جداگانه دارد و دفع آن می‌تواند دردناک باشد. وقتی مدفوع چنین حالتی دارد (چیزی شبیه به ریگ) یعنی مدت زیادی در روده بزرگ باقیمانده است. به عبارتی دیگر، این نوع مدفوع اغلب به این معنا است که دچار یبوست شده اید.
اگر این چیزی است که معمولاً در دستشویی با آن رو به رو می‌شوید و به بیماری دیگری مبتلا نیستید که این وضعیت از عوارض جانبی آن باشد، ممکن است دچار یک مشکل معده‌ای روده‌ای به نام یبوست مزمن ایدیوپاتیک باشید. نوشیدن بیشتر آب، گنجاندن ورزش در برنامه‌ی روزانه‌ی خود و افزودن تدریجی فیبر به رژیم غذایی خود ممکن است کمک کننده باشد.
۲- سوسیس مانند، اما قلنبه قلنبه
مدفوع سفتی که به هم چسبیده، اما در عین حال قلنبه قلنبه باشد هم می‌تواند نشانه‌ی یبوست باشد. این وضعیت نشان می‌دهد مدفوع شما آنقدری در روده‌ی شما بوده که خشک شده، اما نه آنقدری که کاملاً خشک شود و به تکه‌های کوچک تری تبدیل شود. شما می‌توانید از مواد غذایی‌ای که به رفع یبوست کمک می‌کنند بیشتر استفاده کنید، اما اگر هیچ چیزی کمک نکرد، به پزشک مراجعه کنید تا دارویی مناسب تان تجویز کند.
۳- سوسیس مانند و ترک دار
اگر این‌ها ویژگی چیزی است که معمولاً در دستشویی می‌بینید، خبر خوشی برایتان داریم! این نوع مدفوع را سالم می‌دانند، مدفوعی که پزشکان و متخصصان از آن استفاده می‌کنند. با این حال، ترک‌های مدفوع نشان می‌دهد که احتمالاً بدن تان اندکی کم آب است. کارشناسان توصیه می‌کنند روزانه ۸ لیوان آب بنوشید تا سلامت معده‌ای روده‌ای تان حفظ شود.
۴- سوسیس مانند، یکدست و نرم
پزشکان این نوع مدفوع (سوسیس یا مار مانند) را استاندارد طلایی مدفوع می‌دانند، به خصوص زمانی که یک رنگ قهوه‌ای متوسط تا روشن داشته باشد و در حین خروج از بدن به هم چسبیده بماند. اگر مدفوع شما به این شکل است، خوشحال باشید چرا که به وضوح نشان می‌دهد رژیم غذایی سالمی دارید و بدن تان کم آب نیست.
۵- توده‌های نرم با لبه‌های واضح و مشخص
این نوع مدفوع اندکی شل محسوب می‌شود، اما در میان کسانی که ۲ تا ۳ بار در روز اجابت مزاج دارند کاملاً رایج است و معمولاً بعد از خوردن وعده‌های اصلی غذا به وجود می‌آید. اگر مدفوع تان معمولاً به این شکل است و حالت نرمی دارد و به راحتی از بدن خارج می‌شود، جای نگرانی نیست.
۶- تکه‌های ریش ریش با لبه‌های ناصاف
مدفوع وقتی به سرعت از روده عبور می‌کند، اغلب چنین بافتی پیدا می‌کند.
وقتی مدفوع به شکل تکه‌های ریش ریش و ناصاف است، ممکن است نشانه‌ی التهاب روده یا یک بیماری التهابی روده مثل کولیت زخمی یا بیماری کرون باشد. همچنین می‌تواند نشانه‌ی تغییر بزرگی در رژیم غذایی تان باشد. با مراجعه به پزشک می‌توانید مطمئن شوید چیزی برای نگرانی وجود ندارد. درست است که صحبت در اینباره می‌تواند دشوار باشد، اما احتیاط همیشه شرط عقل است و پزشکان به صحبت درباره‌ی این موضوعات عادت دارند.
۷- آبکی
این مرحله‌ی پیشرفته از اسهال زمانی رخ می‌دهد که روده کوچک تحریک می‌شود. دلایل زیادی برای به وجود آمدن این نوع مدفوع وجود دارد، از جمله ویروس‌ها و باکتری ها، اختلالات غذایی و عدم تحمل لاکتوز. گاهی خوردن خوراکی‌ها و نوشیدنی‌هایی که فراکتوز یا شیرین کننده‌های مصنوعی زیادی دارند یا شروع کردن یک داروی جدید هم می‌تواند باعث این وضعیت شود. اسهال اگر بیشتر از ۲ روز طول کشد، باید به پزشک مراجعه کرد.
با انواع شکل مدفوع و علت هر یک آشنا شوید
کدام نوع مدفوع ایده آل محسوب می‌شود؟
بافت «نرمال و معمول» مدفوع هر فردی با دیگری متفاوت است. اما به طور کلی، نوع سوم یا چهارم بهترین هستند.
نوع چهارم انسجامی نرم و یکدست دارد و به راحتی از بدن دفع می‌شود و به همین دلیل پزشکان آن را ایده آل می‌دانند. داشتن این نوع مدفوع نشان می‌دهد بدن شما به اندازه‌ی کافی آب دارد، اما به اندازه‌ی اسهال آبکی نیست. اسهال نشان می‌دهد مدفوع مسیر روده‌ها را خیلی سریع طی کرده است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
بار دیگر باید تأکید کرد که مدفوع نرمال و معمول هر فردی با دیگری متفاوت است. به همین دلیل، کارشناسان معتقدند سخت می‌شود با اطمینان گفت در صورت داشتن چه نوع مدفوعی باید به پزشک مراجعه کرد.
به طور کلی می‌توان گفت درصورت بروز هر گونه تغییر در وضعیت معمول اجابت مزاج – چه از نظر تعداد دفعات اجابت مزاج و چه از نظر انسجام مدفوع – که بیشتر از چند روز به طول انجامد، بهتر است به پزشک مراجعه کرد.
با این حال، در صورت وجود نشانه‌های هشداردهنده‌ای همچون مدفوع خونی، تب، کاهش وزن بی دلیل، استفراغ و اسهال غیر قابل کنترل و ناتوانی در اجابت مزاج، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کرد.
