هیرش سعیدیان- سازمان عفو بین الملل در توصیف وضعیت مسلمانان چین نوشته است: «تصور کنید در سفری کاری یا به قصد تحصیل به خارج از کشور میروید و یا روی تلفنتان اپلیکیشن واتس آپ نصب شده و به همین جرم به همراه خانواده سر از اردوگاههای کار اجباری در میآورید!»
زمانی که مسعود اوزیل فوتبالیست سرشناس، رفتار حزب کمونیست چین با مسلمانان را جنایت جنگی خواند، دولت چین این اظهارات را مصداق فیکنیوز معرفی نمود. در ایران رسانههای اصولگرا در یادداشتها و مقالات توصیفی از مسلمانان چین، آنها را افراطی میخوانند، اقدامی که از سوی منتقدین به عنوان تلاشی برای جلب خشنودی چین و نشانهای از نفوذ چین در ایران توصیف شده است.
این در حالی است که مسلمانان چینی دقیقاً هم مذهب مردم فلسطین محسوب میشوند و بسیاری از آنها تنها تلاش دارند، مناسک مذهبی خود را انجام دهند، مسئلهای که از سوی حزب کمونیست و ضدمذهب چین تحملپذیر نیست.
اویغورها یک جامعه مسلمان در شمال غربی چین و عموماً ساکن استان سین کیانگ هستند. بر اساس آمارهای سازمان ملل حداقل ۲۰ میلیون مسلمان در چین زندگی میکنند. سازمان عفو بین الملل تخمین زده است که «حدود یک میلیون مسلمان چینی در اردگاههای کار اجباری» زندانی هستند. بر اساس گزارش سازمانهای حقوق بشری، زندانیان در این اردوگاهها با انواع شکنجه رو به رو هستند و حق ندارند داخل کمپها به زبانی غیر از زبان چینی ماندارین صحبت کنند.
آنها همچنین باید در دورههای موسم به بازپروری حضور یابند که در آن از «خشونتهای دین اسلام و لطف و مهربانی شی جی پینگ رئیس جمهور خودکامه دولت چین»، گفته میشود..
زندانیان اغلب ۹ تا ۱۸ ماه در کمپها نگهداری میشوند و پس از آزادی نیز تحت مراقبت شبانهروزی قرار دارند، در مواردی حتی ماموران حزب کمونیست شب در خانه آنها میمانند تا رفتار آنها را زیر نظر داشته باشند. آزادشدگان مجبور هستند اغلب در مشاغل سخت و با حداقل حقوق مشغول به کار شوند.
آنهایی که روانه کمپها میشوند، اغلب جزء خوششانسها طبقهبندی میشوند، افرادی که با برچسب افراطی، نشانهگذاری شدهاند به زندانهای طویل المدت (۱۵_۲۰ سال) محکوم شدهاند.
۳۹ اردوگاه کار اجباری مسلمانان
ایالات متحده و چندین دولت خارجی دیگر اقدامات چین در سین کیانگ را نسلکشی توصیف کردهاند، در حالی که دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد گفته است که این نقض فاحش حقوق بنیادین مذهبی میتواند جنایت علیه بشریت باشد، مقامات چینی میگویند که حقوق اویغورها را نقض نکرده و ادعا کردهاند که اردوگاههای بازآموزی را در سال ۲۰۱۹ تعطیل کردهاند. با این حال، روزنامهنگاران و پژوهشگران بینالمللی با ارائه تصاویر ماهوارهای و شهادت صدها شاهد این ادعای حزب کمونیست چین را مردود میدانند.
خبرنگاران رویترز با انتشار تصاویر ماهوارهای مدعی شدند که وسعت سی و نه اردوگاه کار اجباری مسلمانان بین آوریل ۲۰۱۷ و اوت ۲۰۱۸ تقریباً سه برابر شده است. این اردوگاهها مساحتی به اندازه ۱۴۰ زمین فوتبال را پوشش میدادند.
اکثر افرادی که در اردوگاههای بازآموزی بازداشت میشوند هرگز به جرم خاصی متهم نشدند و هیچ راه قانونی برای اعتراض به بازداشت خود ندارند. بنا به گزارش، به نظر میرسد که محبوسشدگان به دلایل مختلفی بازداشت میشوند، از جمله سفر یا تماس با افرادی از هر یک از بیست و شش کشوری که چین آن را حساس میداند، مانند ترکیه و افغانستان. شرکت در فعالیتهای مرتبط با مساجد، داشتن بیش از سه فرزند و ارسال متون حاوی آیات قرآن از جمله دیگر فعالیتهای هستند که میتواند به بازداشت یک مسلمان ختم شود.
خودکشی آزاد شدگان
دفتر حقوق بشر سازمان ملل گزارشی در سال ۲۰۲۲ بر اساس مصاحبه با دهها نفر، از جمله بیست و شش نفری که بازداشت شده بودند، گزارشی منتشر کرد که «الگوهای شکنجه یا سایر اشکال رفتار ظالمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز» را در این اردوگاهها اثبات میکند.
گزارش سازمان ملل همچنین یافتههای قبلی روزنامهنگاران، محققان و سازمانهای حقوق بشری را تایید کرد. افشاگریهای مختلف نشان میداد که بازداشتشدگان مجبور به وفاداری به خزب کمونیست چین و چشمپوشی از اسلام، و همچنین ستایش کمونیسم و یادگیری زبان ماندارین بودند. برخی افراد مدعی هستند که در بازجوییها شکنجه شده و دچار محرومیت از خواب شدهاند. زنان نیز روایتهایی از سوء استفاده جنسی از جمله تجاوز جنسی را به اشتراک گذاشتهاند. گزارشهای متعددی نیز از خودکشی گسترده آزادشدگان از اردوگاهها وجود دارد.
کودکانی که والدینشان به اردوگاه فرستاده شدهاند اغلب مجبور هستند در نوان خانههای دولتی بمانند. بسیاری از والدین اویغور که در خارج از چین زندگی میکنند با انتخاب دشواری روبرو بودهستند: بازگشت به خانه برای حضور در کنار فرزندان و خطر بازداشت یا ماندن در خارج از کشور جدا از فرزندان و ناتوانی در تماس با آنها.
مقامات چینی در مورد این اردوگاهها چه میگویند؟
مقامات دولتی ابتدا وجود این اردوگاهها را انکار کردند. در اواخر سال ۲۰۱۸، آنها شروع به اعتراف کردند که "مراکز آموزش و پرورش حرفهای" در سین کیانگ وجود دارد. آنها علنا اعلام کردند که این اردوگاهها دو هدف داشتند: آموزش زبان ماندارین، قوانین چینی،مهارتهای حرفهای و جلوگیری از تأثیرپذیری شهروندان از افکار افراطی، «خاموش کردن فعالیتهای تروریستی در جوانی»، طبق یک گزارش دولتی. مقامات با اشاره به اینکه سین کیانگ از دسامبر ۲۰۱۶ حمله تروریستی را تجربه نکرده است، ادعا کردند که اردوگاهها از خشونت جلوگیری کردهاند.
با افزایش محکومیت جهانی، مقامات و رسانههای دولتی چین با استفاده از طیف وسیعی از تاکتیکها، از جمله انتشار اطلاعات نادرست و آزار و اذیت فعالان، تلاش کردهاند تا گزارشهای مربوط به سین کیانگ را بیاعتبار کنند. در روایت رسمی دستگاه پروپاگاندای حزب کمونیست: "نیروهای ضدچین" در ایالات متحده و سایر کشورهای غربی در حال انتشار "دروغهای شریرانه" هستند. پکن سعی کرد از انتشار گزارش دفتر حقوق بشر سازمان ملل جلوگیری کند. پس از انتشار آن، مقامات چینی آن را به عنوان اطلاعات نادرست توصیف کردند و در تکذیبیهها توضیح دادند که چگونه دولتها و سازمانهای خارجی "شایعات و دروغهای متعددی" درباره سین کیانگ منتشر میکنند.
ممنوعیت ریش گذاشتن و روزه گرفتن!
در سال ۲۰۱۷، دولت محلی سین کیانگ قانون ضد افراط گرایی را تصویب کرد. بر اساس این قانون، مسلمانان حق داشتن محاسن بلند را ندارند، تظاهر به روزه بودن نیز ممنوع است! و مسلمانان باید مخفیانه روزه بگیرند! همچنین شرکت در نماز جمعه نیز میتواند تبعات سختی برای فرد داشته باشد و باعث اخراج شخص از محل کار شود.
تخریب ۱۶ هزار مسجد
موسسه سیاستگذاریهای استراتژیک استرالیا (ASPI) گزارشی تفصیلی منتشر کرد که بر ادعای سازمانهای حقوق بشری مسلمانان در سین کیانگ صحه میگذارد، در این گزارش با عنوان: «گزارش تفصیلی تخریب سیستماتیک مراکز مذهبی مسلمانان» بر اساس تحقیق میدانی و هزاران تصویر ماهوارهای، تایید شده است که حزب کمونیست چین، حداقل ۱۶ هزار مسجد را تخریب و یا به آنها آسیب وارد کرده است.
در گزارش مذکور آمده است: «تخمین زده میشود که از سال ۲۰۱۷ تا کنون از هر سه مسجد در سینکیانگ، یک مسجد، تخریب شده است. "این معادل حدود ۱۶۰۰۰ مسجد در سین کیانگ است (۶۵ ٪ از کل مساجد) که به دلیل سیاستهای دولت ویران یا آسیب دیدهاند، بیش از نیمی از مساجد - حدود ۸۵۰۰ - به طور کامل ویران شدهاند "گزارش شده است که جدیترین موارد تخریب مساجد در مناطق خارج از مرکز شهر ارومچی، پایتخت سین کیانگ و کاشغر رخ داده است.
در ادامه این گزارش تفصیلی همچنین ذکر شده است: «با توجه به سیاستهای دولت از سال ۲۰۱۷، ما تخمین میزنیم که تعداد مساجد در سینکیانگ در حال حاضر به پایینترین سطح خود از زمان انقلاب فرهنگی، زمانی که بیش از ۲۶۵۰۰ مسجد تخریب شدهاند، رسیده است.» تخریبها تنها به مساجد محدود نمانده و مراکز زیارتی و قبرستانهای مسلمانان را نیز شامل میشود.
در این گزارش همچنین اشاره شده است متولیان آن دسته از مساجدی که تخریب نشدهاند، ناچار شدهاند، گنبدها و گلدستهها را تخریب کنند تا از بیرون شکل مسجد و مرکز مذهبی معلوم نباشد. بر اساس گزارشات همچنین بیش از ۲۰۰۰ امام مساجد راهی اردوگاههای کار اجباری شدهاند.