لیگ برتر و دسته اول فوتبال به هفتههای پایانی خود رسیده و حساسیت در صدر و قعر جدول اوج گرفته است. همین موضوع حرفوحدیثها و شائبههایی را به وجود آورده و طبیعتاً فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ به عنوان متولیان امر باید روی چنین مسائلی نظارت بیشتری داشته باشند.
*شُل بازی کردن حتی بدون دریافت پول مصداق تبانی است
آرش شکرریز وکیل بینالمللی فوتبال با اشاره به کمیته نظارتی فوتبال که در فوتبال کشور مسبوق به سابقه است، گفت: در گذشته کمیته نظارتی در فوتبال وجود داشت که متشکل از ۳ مربی درجه بالای عضو کمیته آموزش بود. آنها در هنگام بازی و بعد از آن با بازبینی فیلم اگر اشتباهات عمدی یا مشکوکی میدیدند، این مسئله را به کمیته انضباطی گزارش میدادند. در چنین مواردی حتی کمیته انضباطی امکان اعلام نتیجه ۳ بر صفر داشت چرا که کم کاری در فوتبال حتی بدون دریافت پول، شامل قانون تبانی است.
وی ادامه داد: این موارد با روح جوانمردی در فوتبال در تناقض است و فیفا روی آن حساسیت زیادی دارد. برای مثال فرض کنید بعضی بازیکنان که تیمشان شانس سقوط، قهرمانی یا کسب سهمیه لیگ قهرمانان ندارد برای حفظ پایشان از مصدومیت به ویژه رباط صلیبی تنها بازی واقعی خود را انجام ندهند و به اصطلاح کمی «شُل» بازی کنند. این موضوع مصداق امر تبانی است حتی اگر پولی دریافت نکرده باشند و انگیزهشان شخصی باشد. این مسائل باید مورد بررسی قرار بگیرند.
*حساب بانکی بازیکنان و اعضای تیمها در بازیهای مشکوک بررسی شود
این وکیل بین المللی با اشاره به رقم سقف بودجه در فوتبال ایران، تأکید کرد: وقتی یک باشگاه بودجه خود را مثلاً ۱۰۰ میلیارد تومان اعلام کرده چگونه ۲۰۰ میلیارد تومان در همان سال پرداختی دارد؟ این مابهتفاوت از کجا آمده است؟ این اتفاقات باید رصد شود که چرا بعضی تیمها در بعضی دقایق گلهای مشکوکی گل دریافت میکنند؟ پیشنهادم این است که علاوه بر کمیته نظارتی که با حضور مربیان درجه بالای عضو کمیته انضباطی تشکیل میشود، باید یک کمیته قضایی مرکب هم تشکیل شود.
شکرریز یادآور شد: در کمیته قضایی، اعضای نهادهای نظارتی در سازمانهای مختلف به همراه نماینده دادستانی باید حضور داشته باشند تا رقابتها شرفتمندانه باشد چرا که یکسری موارد خارج از حیطه نظارتی فدراسیون فوتبال است. در بازیهای حساس، باید حساب بانکی بازیکنان اعضای تیمها و اطرافیان آنها بررسی شود. مجرمان اقتصادی هوش و قوه تحلیل بالایی دارند و کشف چنین جرایمی به آسانی صورت نمیگیرد.
*نحوه پیگیری ماجرای تبانی فوتبال با پولهای کثیف مجازی یا چمدانی
«اگر مجرمان برای تبانی و تغییر نتایج، مبالغ را به صورت ارزهای دیجتال، چمدانی یا سکه دریافت کنند، چگونه میتوان آنها را رصد و پیگیری کرد؟» وکیل بین المللی فوتبال ایران در پاسخ به این پرسش گفت: از آنجایی که جابهجایی این مبالغ مصداق پولشویی است باید توسط کمیته قضایی بررسی شود. ضمن اینکه فیفا هم به دلیل عدم رعایت بازی جوانمردانه و تناقض با روح بازی فوتبال که نتایج باید در زمین رقم بخورد، از بررسی این موارد استقبال میکند. برای نمونه در مسئله تخلفات میزبانی قطر، پول به صورت چمدانی جابهجا شده بود که پلیس سوییس متوجه ماجرا شد و از طریق پلیس اینترپل آن را پیگیری کرد. در نهایت کمیته اخلاق فیفا هم در این موضوع رأی صادر کرد.
*کمیته مرکب قضایی در قوانین فوتبال ایران پیشبینی شده است؟
شکرریز راجع به اینکه آیا کمیته مرکب در قوانین فوتبال ایران پیشبینی شده است، گفت: این موضوع در قوانین فوتبال پیشبینی نشده و باید در مجمع تصویب شود، اما مبارزه با پولشویی و تحصیل مال نامشروع به صورت ذاتی در حیطه وظایف نهادهای نظارتی و انتظامی است؛ بنابراین کمیته قضایی مرکب در حال حاضر هم میتواند رسیدگی کند. در صورت کشف موضوعات غیرقانونی به دلیل تناقض با روح حرفهای و جوانمردی فوتبال، فیفا هم استقبال میکند. در قوانین فیفا تأکید شده صرف نظر از نتیجه، بازیکن باید نهایت تلاش خود را در این زمین مسابقه انجام دهد.
* افراد بدون سمت نباید به باشگاهها رفت و آمد کنند
وی با ارائه تذکری به باشگاهها و پیشنهادی به مدیران فوتبال کشور، گفت: هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال برای حفظ سلامت، کاهش تخلفات به حداقل ممکن و پیشگیری از وقوع جرم به همه باشگاهها الزام کند که ورود افراد بدون سمت در دفاتر یا اطراف باشگاهها و تیمها ممنوع است. برای نمونه شاهد هستیم که دوست فلان فرد در محل باشگاه حاضر شده و یکسری پیشنهادات مالی ارائه میدهد. اگر این فرد با دسته چک برود و روی بازی تیم دیگری تأثیر بگذارد چه کسی پاسخگو است؟ از سمت دیگر حضور این افراد رهگیری و پیگیری جرایم فوتبالی را سخت میکند؛ بنابراین در اقدامی پیشگیرانه باید مصوبه رسمی شود که ضمن ممنوعیت ارتباط باشگاهها با افراد بدون سمت نظارت بسیار زیادی روی ارتباط این افراد با اعضای تیمها صورت بگیرد.
*سودجوها برای تغییر نتیجه و اقدامات عجیب در فوتبال تلاش میکنند
وکیل بینالمللی فوتبال ایران با اشاره به مسئله سایتهای شرط بندی و قماربازی در فوتبال جهان، اظهار داشت: وقتی در فوتبالی ۸۰۰ تا هزار میلیارد تومان چرخه مالی وجود دارد، طبیعی است که بعضی افراد سودجو در این حوزه ورود کنند. برخی افراد سودجو از طریق سایتهای شرطبندی تلاش میکنند نتایج مسابقات را دستکاری کنند. باید به مردم و هواداران فوتبال تأکید کنیم که به قمارباز هیچ وقت قمار برنده نمیگویند و در قمار صرفاً بازنده بودن وجود دارد. قماربازها، در واقع قماربازنده هستند!
او گفت: افرادی که چرخاننده سایتهای قمار هستند روی نتایج روشن (اظهر من الشمس) ضریب بسیار کمی میدهند؛ اما در نتایج عجیب و باورنکردنی ضریبهای بالایی مثلاً ضریب ۱۰۰ یا ۱۰۰۰ میدهند. سایت که به ورشکستگی خودش راضی نیست و اگر جایزهای باشد طبیعتاً به تعداد محدودی تعلق میگیرد؛ بنابراین سودجوها برای تغییر نتیجه و اقدامات عجیب در این باره تلاش میکنند تا سود سرشاری به دست بیاورند. آنها در مسیر کسب این سودهای غیرقانونی و زیاد امکان دارد به افراد زیادی هم در حوزه فوتبال پیشنهاد کار غیرقانونی بدهند؛ بنابراین باید رسیدگی و نظارت صورت گیرد تا دامن فوتبالمان به این مسائل آلوده نشود.
* ۳ پیشنهاد برای ۴ هفته پایانی لیگ
وی یادآور شد: نهادهای نظارتی حسابهای بسیاری از سایتهای شرط بندی را بلوکه کردند که اقدام بسیار درستی است، اما آنها هنوز با شگردهای مختلف به دنبال مشتری و اخذ وجه از شهروندان هستند. اگر کمیته مرکب قضایی فوتبال ایران تشکیل شود، جلوی بسیاری از مسائل و شائبهها گرفته میشود. در هفتههای پایانی رقابتها کمیته نظارتی، کمیته قضایی مرکب و مصوبه ممنوعیت ارتباط باشگاهها با افراد بدون سمت باید به جد پیگیری شود. ضمن اینکه در این میان از کمک داور ویدیویی هم نباید غافل شویم و هر چه زودتر آن را به کار بگیریم چرا که این موضوع روی مسائل حقوقی و کاهش شکایتهای حقوقی نسبت به عملکرد داور تأثیر بسزایی دارد.