حسن علیزاده فرد تهیه کننده و کارگردان مستند «شکارچی مجازی» که قرار است امشب از شبکه سه سیما پخش شود درباره فرایند تولید این مستند و موضوع آن بیان کرد: این مستند در گروه مستند شبکه سه تولید شده است و به نوعی سفارش از طرف شبکه بود. سوژه هم درباره آزار دختران نوجوان است؛ روایت دختران و زنان نوجوانی که در فضای مجازی مورد آزار و اذیتهای شکارچیان قرار میگیرند.
وی اضافه کرد: بعد از اینکه گروه مستند شبکه سه درباره این موضوع سخن گفت چند ماهی پژوهش داشتیم و با اداره کل مشاوره و مددکاری نیروی انتظامی صحبت کردیم که چند پرونده به ما داد. البته پژوهشهای ما فقط محدود به تهران نشد و به چهار یا پنج استان رفتیم و اداره کل مشاوره و مددکارهای مربوطه سوژهها را معرفی میکردند. مثلاً یکی از سوژهها درباره دختری نوجوان بود که از تلگرام با مردی آشنا میشود و بعد سواستفادههایی از او صورت میگیرد. حتی پروندههایی داشتیم که برای پسرها هم در فضای مجازی اتفاقات بدی میافتاد و عکس و فیلم از آنها میگرفتند. نوجوانها سر قرار میروند و اتفاقاتی رخ میدهد که خودشان هم نمیخواستند، اما با تهدید مواجه میشوند.
علیزاده با اشاره به ۲ سوژه اصلی مستند اظهار کرد: این مستند درباره ۲ سوژه است یکی پروندهای است درباره دختری ۱۱ ساله و اتفاقاتی که برایش رخ میدهد و دیگری درباره دختری حدوداً ۱۶ ساله که به تهران میآید. من البته دوست دارم این مستند ادامه پیدا کند و فکر میکنم جای زیادی برای پرداخت دارد.
جزئیاتی عجیب از پرونده واقعی آزار دو دختر ۱۱ و ۱۶ ساله | برای پسرها هم اتفاقات بدی میافتاد و عکس و فیلم از آنها میگرفتند
این مستندساز درباره اینکه ممکن است تصور شود چنین مستندهایی برای مسدود کردن شبکههای اجتماعی ساخته شده است، توضیح داد: این مستندها برای آگاهی بخشی نسبت به نحوه صحیح و درست استفاده کردن از فضای مجازی است. خود من هم از شبکههای اجتماعی استفاده میکنم. اگر برخی از کلیدواژهها را جست و جو کنید کلی گروه و چیزهای منفی بالا میآید که باید خانوادهها نسبت به آنچه فرزندشان میتواند جست و جو کند آگاه باشند.
وی ادامه داد: یکی از همین سوژهها با آقای ۱۸ سالهای آشنا شده بود که از او سواستفاده کرده و بعد هم گفته بود مثل فلان فیلم پدرت را میکشم و خودت را تیکه تیکه میکنم و دختر هم ترسیده بود. مستند «شکارچی مجازی» برای آگاه سازی خانواده هاست. خانواده باید با فرزندش رفیق باشد. اصلیترین مساله این است که رفاقت بین والدین و فرزندان وجود داشته باشد، اما مثلا مادر یا پدر درباره موضوعی فرزند را تهدید میکند و دیگر او میترسد هر مسالهای را بیان کند.
علیزاده درباره ویژگی مستند نیز توضیح داد: این مستند تولیدی است و برخی از صحنهها بازسازی شده است. تهدید دختر و نحوه ارتباط با شکارچیان از جمله مواردی است که بازسازی شده است. مصاحبههایی هم داریم که با مشاور نیروی انتظامی درباره این پروندهها گفتگو شده است و توضیحاتی میدهد.
وی درباره اینکه چرا سراغ روان شناسان نرفته اند، بیان کرد: ما سراغ مشاوری رفته ایم که خودش در نیروی انتظامی است و در جریان کامل پروندهها قرار دارد. یا سراغ مددکار رفته ایم که بیشتر این سوژهها را درک میکند، با سوژه ارتباط درستی گرفته اند و حتی مواردی بوده که اگر سوژه خواسته خودکشی کند اینها جلوگیری کرده اند. من با یک روان شناس صحبت میکردم متاسفانه برخی، چون به نظریات غربی اعتقاد دارند سخنانشان با فرهنگ ما دچار چالش است.
جزئیاتی عجیب از پرونده واقعی آزار دو دختر ۱۱ و ۱۶ ساله | برای پسرها هم اتفاقات بدی میافتاد و عکس و فیلم از آنها میگرفتند
کارگردان «شکارچی مجازی» درباره فرایند ساخت نیز عنوان کرد: ساخت مستند حدود ۸ ماه طول کشید که از زمان تحقیق تا تولید را در بر میگرفت. فیلمبرداری ۲ ماه به طول انجامید، چون سفری هم به استانها داشتیم. ما در این مستند توانستیم پدر و مادر واقعی یکی از سوژهها را داشته باشیم و آنها در مستند حضور دارند. راضی کردنشان سخت بود، اما خدا را شکر خود پدر میخواست درباره این پرونده سخن بگوید که این اتفاقات برای خانواده دیگری رخ ندهد.
علیزاده با اشاره به گفت و گوی لایو در فضای مجازی با افراد سواستفاده گر گفت: ما لایوی به شکل مخفیانه داشتیم که طی آن یک نفر با شکارچیان مجازی حرف میزند تا نشان دهیم که این افراد به دنبال عکس و فیلم هستند. بخشهایی از این لایو هم در مستند موجود است.
وی درباره نتایج این لایو و اینکه اگر آن افراد متهم هستند چه برخوردی با آنها شده است، بیان کرد: ما میخواستیم بگوییم چنین حرفهایی در فضای مجازی بیان میشود. نیروی انتظامی هم در جریان بود، اما گفت نمیتوانیم وارد پرونده شویم، چون هنوز جرمی رخ نداده است.
این تهیه کننده و کارگردان با اشاره به موضوع چالشی مستند یادآور شد: این اولین بار است در تلویزیون چنین مواردی پخش میشود. ما با شبکههای دیگر صحبت میکردیم حتی نگران بودند چنین محتوایی را پخش کنند.
علیزاده درباره اینکه آماری هم از این مزاحمتها و سواستفادههای مجازی دارد یا خیر، عنوان کرد: در هر استانی که میرفتیم طی یک هفته ۲۰ تا ۳۰ نفر را میآوردند و برایشان پرونده تشکیل میدادند که این عدد در تهران خیلی بیشتر است.
وی در پایان درباره اینکه این افراد همه حرفهای هستند یا به دلیل نبود فرهنگسازی وارد چنین کاری میشوند، مطرح کرد: کسی که از یک نوجوان عکس و فیلم میگیرد و تهدید میکند قطعاً حرفهای است. یکی از افرادی که پرونده داشت و با دختران ارتباط گرفته بود خودش زن و بچه داشت. برخی هم از روی فیلمها یاد میگیرند و وارد چنین فضایی میشوند.
مستند «شکارچی مجازی» جمعه ۲۱ اردیبهشت حوالی ساعت ۲۳:۳۰ از شبکه سه سیما پخش میشود.