اگر در جادههای غرب و جنوب غربی کشور از کهیلویه و بویراحمد تا کردستان و آذربایجان غربی تردد نمایید، تقریباً غیرممکن است با کامیونهای حامل چوب بلوط قاچاق که آزادانه در حال تردد هستند برخورد نکنید. فقر گسترده در استانهای غرب کشور در کنار سود چشمگیر قاچاق چوب، تیشه به ریشه گنجینه ارزشمند ذخایر بلوط زاگرس زده است.
علی سلاجقه رئیس سازمان حفظ محیط زیست پیش از این پیشنهاد کرده بود که شورای راهبردی چوب در کشور تشکیل شود.
مشخص نیست که چه میزان از منابع سازمان محیط زیست و سازمان مراتع و جنگلداری به بحث حفاظت از جنگلها اختصاص یافته است. مسئولین سازمان محیط زیست پیش از این از کمبود بودجه برای استخدام محیط بان حرفهای محافظت از جنگلها گله کرده بودند.
دولت هر چند در تخصیص بودجه سازمانهای فرهنگی مانند صداسیما و جامعه المصطفی گشادهدستانه و سخاوتمند عمل میکند، اما نشان داده است که محیط زیست چندان جزء اولویتهای ضروری آن طبقهبندی نمیشود.
در حال حاضر فروش چوب قاچاق بلوط تقریباً به شکلی آزادانه و بدون مشکل در فضای مجازی صورت میگیرد. در یک آگهی قیمت دو کلو سرشاخه درخت بلوط ۱۶۹ هزار تومان اعلام شده است.
قاچاقچیان در اینستاگرام، حتی قبل از قطع درخت، تصاویر آنها را به اشتراک میگذارند و با قول تحویل چوب در تهران از مشتریان خود ودیعه دریافت میکنند.
علیرضا عباسی، رئیس اتحادیه درودگران و مبلسازان تهران در این باره به آفتابنیوز گفت: طبعاً در ۲ سال اخیر هیچ کالایی نیست که قیمت آن افزایش پیدا نکرده باشد و نرخ چوب مورد استفاده در صنعت درودگران و مبلسازان نیز به شکل چشمگیری رشد کرده است. نرخ چوب، پارچه، رنگ، دستمزد، بیمه و اجاره مکان رشد کرده و به تبع آن قیمت مصنوعات نیز افزایش یافته است. قیمت چوب ۲ سال قبل متری ۱۰ میلیون تومان بوده و در حال حاضر همان چوب به متری ۳۰ میلیون افزایش پیدا کرده یعنی ۲۰۰ درصد رشد قیمتی را تجربه کرده است. البته این قیمت چوب جنگلی است که عرض کردم. با این قیمتها نیز معلوم نیست بتوانید چوب تهیه کنید و باید از آستارا چوب خرید که حالا معلوم نیست آن را هم چوبفروش بیاورد یا قاچاقفروش.
وی افزود: اگر تعداد ماشینهای حاوی چوب قاچاق در جادههای غرب کشور افزایش یافته، دلیل آن رشد قیمت چوب در بازار و افزایش صرفه قاچاق است، بازار هیچ ثبات قیمتی ندارد. چوب راش گرجستان در حال حاضر هر متر مربع ۳۵ میلیون تومان در بازار به فروش میرسد، از طرفی چوب بلوط جنگلهای غرب کشور که غالباً به صورت غیرقانونی در بازار توزیع میشود هر متر مربع بین ۱۸ تا ۲۰ میلیون تومان قیمت دارد، از این چوب معمولاً در تولید درب استفاده میشود. سیاستگذار دولتی باید با اتخاذ تدابیر مناسب مالیاتی واردات را تسهیل نمایید تا فشار موجود بر عرصههای جنگلی کاهش یابد.
عباس هادیزاده رئیس اتحادیه صنف فروشندگان چوب، تخته و فرآوردههای خام چوبی نیز در اینباره به آفتابنیوز گفت: البته چوب فرآوردههای مختلفی دارد، اما در طول ۲ سال اخیر قیمت میانگین انواع مختلف آن بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصد رشد کرده است، برای نمونه چوب مورد استفاده در صنعت ساخت مبلمان از لحاظ قیمتی بیش از ۵۰ درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است، اینها صد البت قیمت عمده است و باید دید در بازار قیمت نهایی چه مقدار است. در حال حاضر چوبهای راش مورد استفاده در ساخت مبل از کشورهای مانند ترکیه، گرجستان، روسیه و کانادا وارد میشود. هر چند واردات از کانادا اندک است. چوب روسی در ایران بسیار پر مصرف است که غالباً از سیبری وارد میشود.
وی در مورد تولید داخل گفت: بر اساس قانون، استحصال چوب از جنگلهای کشور ممنوع است، البته جنگلهای غنی در کشور وجود دارد، ولی با توجه به تهدید برداشت بی رویه اجازه برداشت قانونی وجود ندارد، فی الحال چوب قاچاق و غیر قانونی نیز به دلیل فعالیت سود جویان در بازار توزیع میشود که به صورت غیر قانونی از قطع درختان جنگل داخل کشور به دست میآید، ما به عنوان اتحادیه برای جلوگیری از صدمه به محیط زیست و قانونمند کردن این فرایند پیشنهاداتی به مراجع مختلف قانونی ارائه کرده ایم، اتحادیه ما در حال حاضر ابزاری برای جلوگیری از قاچاق چوب در اختیار ندارد، باید ابزار مناسب قانونی را در اختیار داشته باشد تا ضمن تامین بازار از عرضه چوب قاچاق نیز جلوگیری کند یا لااقل آن را کاهش دهد. قاچاق وقتی افزایش مییابد که سود آن نیز افزایش یابد، البته چوبهای بلوط جنگلهای غرب کشور برای تولید مبملمان مناسب نیستند و از آنها برای تولید چوب فشرده نئوپان و نظایر آن استفاده میشود. از این چوبهای بلوط همچنین برای تولید گرده و تیرهای مختلف در کارخانجات استفاده میشود.