نشریه وال استریت ژورنال آمریکا گزارش کرده است که دولت جو بایدن به متحدان اروپایی فشار میآورد تا قطعنامه پیشنهادی خود در آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه پیشرفت برنامه هستهای ایران را پس بگیرند.
این نشریه به نقل از دیپلماتها گفته است در حالی که بریتانیا و فرانسه مشغول تهیه طرحی علیه تهران هستند، جو بایدن مخالف چنین اقدامی است، زیرا میخواهد از تشدید تنشها با تهران قبل از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در پائیز امسال جلوگیری کند.
به گفته آنها، ایالات متحده همچنین تعدادی دیگر از کشورها را تحت فشار قرار داده تا از رای به این قطعنامه خودداری کنند و به آنها گفته این همان کاری است که واشنگتن انجام خواهد داد.
مقامات کشورهای اروپایی درباره فعالیتهای هستهای ایران ابراز نگرانی کرده اند، زیرا طبق دادههای آژانس بینالمللی انرژی اتمی این کشور هماکنون به اندازه کافی اورانیوم غنیشده برای ساخت سه سلاح هستهای را در اختیار دارد.
وال استریت ژورنال گفته است دیپلماتهای اروپایی ظاهراً «مستأصل» شدهاند، زیرا احساس میکنند که ایالات متحده در تلاش است تا در رویکرد آنها مانع ایجاد کند.
با این حال، یک مقام آمریکایی این موضوع را تکذیب کرده و گفته است که واشنگتن با شرکای اروپایی خود پیش از نشست ماه آینده آژانس بینالمللی انرژی اتمی «به شدت هماهنگ است».
این مقام مسئول با بیان اینکه آمریکا در حال افزایش فشار بر ایران از طریق تحریم و انزوای بینالمللی است، گفت: «هرگونه گمانهزنی در مورد تصمیمها زود است».
یک مقام دیگر آمریکایی نیز به این نشریه گفته این «کاملاً نادرست» است که واشنگتن میخواهد تا قبل از انتخابات آمریکا از تنش با ایران جلوگیری کند.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی آخرین بار در نوامبر ۲۰۲۲ قطعنامهای را در توبیخ ایران تصویب کرد. در آن زمان به ایران ابلاغ شد تا فورا با بازرسیهای چندین ساله آژانس درباره ذرات اورانیوم کشفشده در سه سایت اعلامنشده همکاری داشته باشد.
از آن زمان بدینسو مقامات آمریکایی و اروپایی هشدار دادهاند در صورتی که تهران پیشرفتهای هستهای خود را مهار نکند و همکاری با آژانس را افزایش ندهد، اقدام خواهند کرد. با این وجود بیانیه دیگری تا کنون صادر نشده است.
هفته گذشته یک دیپلمات ارشد اروپایی گفت: «[کنار آمدن]با ایران بسیار چالش برانگیز و سطح تخلفات بیسابقه است... برنامه هستهای آنها هیچ نشانهای از کند شدن ندارد و ایران تمایل واقعی برای همکاری با آژانس از خود نشان نداده است.» وی اضافه کرد: «همه سیگنالهای ما علائم هشداردهنده بحرانی را نشان میدهند.»
وی با اشاره به مرگ رئیسجمهور ایران در سانحه سقوط بالگرد گفته بود: «تحلیل ما این است که مرگ رئیسی چیزی را تغییر نمیدهد. ما باید با این قطعنامه جلو برویم... آمریکاییها معضل شدهاند و ما در گفتگوهایمان هر کاری انجام میدهیم تا آنها را متقاعد کنیم.»
ایالات متحده میگوید در صدد تهیه گزارشی جامع است که در آن همه آنچه در مورد عدم همکاری ایران میداند آمده است. با این حال مقامات اروپایی مدعی هستند این گزارش تنها پس از انتخابات آمریکا در ماه نوامبر ارائه خواهد شد.
پیش از این در پایان ماه آوریل رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، هشدار داده بود که ایران تنها «چند هفته» با داشتن اورانیوم غنیشده کافی برای تولید بمب هستهای فاصله دارد.
قدرتهای غربی میگویند غنیسازی تا این سطح نمیتواند هیچ هدف غیرنظامی داشته باشد و آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز اعلام کرده هیچ کشور دیگری بدون ساخت سلاح هستهای این کار را انجام نداده است.
در طرف مقابل، ایران میگوید اهدافش «کاملا صلحآمیز» است.