دارویی جدید برای مبتلایان به آپنه خواب
در آمریکا تقریبا ۳۹ میلیون نفر به آپنه خواب مبتلا هستند.
شایع‌ترین شکل این اختلال، آپنه خواب انسدادی (اواس‌ای/OSA) است.
در بیماران مبتلا به این اختلال، راه تنفسی فوقانی در طول خواب به طور کامل یا تا حدودی بسته می‌شود که جریان هوا به ریه‌ها را مسدود می‌کند و باعث می‌شود تنفس مدام قطع و وصل شود.
آپنه خواب انسدادی علاوه بر خطراتی مانند مرگ، فشار خون بالا، سکته مغزی، بیماری قلبی، دیابت نوع ۲ و احتمالا زوال شناختی و زوال عقل، کیفیت خواب را نیز به‌شدت پایین می‌آورد.
این در حالی است که به گزارش کلینیک کلیولند، حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد مبتلایان به این اختلال از ابتلا به آن مطلع نیستند و این اختلال تنفسی در آنها تشخیص داده نشده است.
علائم آپنه خواب انسدادی عبارت‌اند از:
- خواب‌آلودگی مفرط در طول روز
- وقفه‌های تنفسی در طول خواب
- بیدار شدن در طول شب با نفس‌نفس زدن یا احساس خفگی
- بیدار شدن در صبح با دهان خشک یا گلودرد
- سردردهای صبحگاهی
- مشکل تمرکز در طول روز
- تغییرات خلقی مانند افسردگی یا زودرنجی
- فشار خون بالا
- کاهش میل جنسی
رایج‌ترین درمان برای این اختلال استفاده از دستگاه‌های سی‌پپ است که چون هم دست‌وپاگیر و هم گران هستند، بسیاری از مبتلایان به آپنه خواب از آنها استفاده نمی‌کنند. در حال حاضر برای درمان این اختلال هیچ دارویی تایید نشده است اما سازندگان یک قرص جدید امیدوارند بتوانند این وضعیت را تغییر دهند.
به گزارش ایندیپندنت، متخصصانِ شرکت آپنیمد (Apnimed)، مستقر در ماساچوست، دارویی به نام «ای‌دی۱۰۹» (AD۱۰۹) ساخته‌اند که ترکیبی از آروکسی بوتینین (داروی درمان علائم سندرم مثانه بیش‌فعال) و اتوموکستین (داروی درمان بیش‌فعالی بزرگسالان) است. هر دو دارو برای این طراحی شده‌اند که به خواب ماندن افراد کمک کنند و طبق گزارش‌ها می‌توانند از قفل‌شدن راه تنفسی فرد در طول شب هم جلوگیری کنند.
بر اساس مطالعه منتشرشده، این دارو در «بهبود بالینی معنی‌دار» آپنه خواب موثر بوده که نشان می‌دهد توسعه و بررسی بیشتر درباره این ترکیب ضروری است.
علاوه بر پیشرفت‌های امیدوارکننده، آزمایش‌های فاز دوم این دارو هم عوارض جانبی عمده‌ای نشان نداده است. با این همه، هنوز تا استفاده گسترده از این دارو مسیری طولانی در پیش است.
بر اساس این مطالعه، داروی ای‌دی۱۰۹ برای بیماران مبتلا به آپنه خواب انسدادی خفیف موثرتر از افراد با علائم شدید است. اما دکتر «دیوید کولمان»، سخنگوی آکادمی پزشکی خواب آمریکا در گفت‌وگو با «وب ام دی» گفت: اینکه داده‌های مربوط به اشباع اکسیژن در این مطالعه آزمایشی وجود ندارد، تردیدبرانگیز است.
او توضیح می‌دهد که این مقیاس به تعداد گلبول‌های قرمز خون در گردش در بدن اشاره دارد که به طور کامل با اکسیژن اشباع شده‌اند. این درصد در طول روز در نوسان و در افراد سالم بین ۹۵ تا ۱۰۰ درصد است که می‌تواند در طول خواب کاهش یابد، اما نباید از ۹۰ درصد کمتر شود. برای بیماران مبتلا به آپنه خواب انسدادی این درصد در طول شب به میزان قابل‌توجهی تغییر می‌کند و تا ۷۰ درصد پایین می‌آید. غیاب داده‌های مربوط به اشباع اکسیژن از آزمایش‌های ای‌دی۱۰۹ بدین معنا است که در مورد چگونگی تاثیر این دارو بر سطح اکسیژن خون بیماران اطلاعات کافی وجود ندارد و پیش‌بینی این را که آیا ای‌دی۱۰۹ می‌تواند در درازمدت به بهبود وضعیت بیماران کمک کند یا خیر، دشوار می‌کند.
در حال حاضر، سومین مرحله کارآزمایی این دارو در حال اجرا است.
برای مبتلایان به آپنه خواب انسدادی که به استفاده از دارو یا دستگاه‌های کمک‌تنفسی تمایلی ندارند، تغییر در سبک زندگی از جمله کاهش وزن، عدم مصرف الکل و ترک سیگار، می‌تواند مفید باشد.
علاوه بر این، متخصصان دانشگاه فلیندرز در استرالیا دریافتند افراد پایبند به رژیم‌های گیاهخواری نسبت به کسانی که گوشت می‌خوردند، ۲۰ درصد کمتر احتمال دارد در معرض ابتلا به این اختلال خواب باشند.
