«راه گشایی»؛ بیانیه جدید روزنه‌گشاها درباره انتخابات ریاست جمهوری
روزنامه سازندگی نوشت: ۱۵۱ نفر از اندیشمندان و فعالان سیاسی و مدنی دغدغه‌مند توسعه و مردم‌سالاری در ایران در بیانیه‌ای تحلیلی و تفصیلی از حکمرانان و نیرو‌های سیاسی دعوت کردند در انتخابات زودرس ۱۴۰۳ برای تقویت میانه اصلاح‌گر و ممکن‌سازی توافق‌های مساله‌محور و راهگشا برای ایران بکوشند.
در این بیانیه آمده است: در «بزنگاه زودهنگام» انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم چگونه می‌توان با معیار منافع ملی و خیر همگانی ایرانیان، مناسب‌ترین «موقعیت محتمل‌الوقوع» را ساخت؟ پاسخ ما قدم برداشتن مشترک حاکمیت و جامعه به سمت نوعی توافق جدید است که همزمان به نفع هر دو باشد. هم شکاف بین حاکمیت و جامعه را بکاهد و زمینه‌ساز توسعه فراگیر و گشایش شود و هم بر قدرت ملی چندبعدی و امنیت ایران بیفزاید. هم تاب‌آوری ملی‌مان در منطقه پرآشوب کنونی را بیشتر کند و هم احیاگر امید اجتماعی و خلق‌کننده افق‌های باز در برابر چشم ایرانیان شود. در بخشی از این بیانیه بر این موضوع تاکید شده است که تحریم‌های خارجی و دوقطبی گرایی و سیاست تهدید و منازعه در دو سوی طیف سیاسی، به ویژه از سال ۹۷ بر زندگی عادی ایرانیان فشار سهمگینی وارد کرده. وقت تقویت کنشگری مرزی و میانه اصلاح‌گر، دوراندیش، توافق‌ساز، بهبودبخش زندگی و حلال مسائل است. عموم ایرانیان ذی‌نفع زندگی بهتر و آرامش و رشد و ثبات و گشایش تدریجی‌اند. «تحریم‌های اقتصادی» از یک‌سو و «خالص‌سازی»های کاهنده مشارکت سیاسی از سوی دیگر نیز قیچی ضدزندگی دیگری ساخته است. این دو لبه قیچی عملاً به کاهش رغبت گروه بزرگی از هموطنانمان برای مشارکت انتخاباتی و نیز فرسایش زیرساختی، ضعیف‌تر شدن توان متشکل جامعه ایران، فقر و نابرابری، بی‌افقی سیاسی، مهاجرت، نارضایتی فزاینده و بغرنج شدن مسائل ایران انجامیده است. طبق این بیانیه در چنین شرایطی، راه گشایش و توافق‌های جدید از تقویت اصلاح‌گری میانه پل‌ساز در سیاست رسمی و جامعه می‌گذرد و نه تشدید دوقطبی خشونت‌پرور. وقت به رسمیت‌شناسی تکثر و پذیرفتن اقلیت بودن یکایک نیرو‌های سیاسی است و نه ادعای اکثریت یکپارچه ناموجود. ضرورت امروز ائتلاف‌های مساله‌محور برای گشودن در‌ها و راه‌های بسته است، نه قفل کردن در‌ها و مسدود کردن راه‌های جدید. وقت تنفس جامعه است، نه سرکوب و تحریم.
همچنین امضاکنندگان بر این موضوع اذعان داشته‌اند که ما امضاکنندگان این بیانیه خود بخشی از شهروندان متکثر جامعه ایرانیم و درک می‌کنیم زمینه‌های نارضایتی‌افزا، فشار‌های سهمگین اقتصادی و به رسمیت شناخته نشدن تکثر ما ایرانیان در سبک زندگی و باور و ترجیحات و مشارکت سیاسی چقدر می‌تواند تلخ و سخت و مانع امید به گشایش‌گری شود.
چرا راه اهداف مصلحانه از افزایش مشارکت و تقویت اصلاح‌گری میانه می‌گذرد؟
در ادامه این بیانیه، تیغ تیز رد صلاحیت‌های غیرعادلانه و «خالص‌سازی»ها به پیکره نهاد انتخابات را لطمات سنگینی اعلام کرده که نیرو‌های مصلح و توسعه‌گرا را در موقعیت بسیار سختی قرار داده است. از سویی مصلحان سیاسی که اغلب قربانی ردصلاحیت‌ها می‌شوند، هزینه و تلاش زیادی صرف گشایش‌گری کرده‌اند و دغدغه صیانت از صندوق رای و حصول آزادی بیشتر انتخاباتی را دارند و از سویی دیگر، تجربه سه انتخابات گذشته هم نشان داده که کاهش مشارکت عملاً به آزادتر شدن انتخابات نینجامیده است و امروز وضعیت نهادی جامعه و ظرفیت حکمرانی از سال ۹۸ هم دورتر از اقتضائات توسعه فراگیر و گشایش پایدار مردم‌سالارانه است. ما امضاکنندگان، با استقبال از حضور نامزد‌های متنوع در انتخابات ریاست‌جمهوری پیش‌رو، باور داریم که در شرایط کنونی مسئولانه است که مصلحان میانه‌رو، دوراندیش و آینده‌نگر با معرفی و حمایت از نامزد (ها)ی توانا، شایسته و رای‌آور با سابقه توافق‌سازی و تعامل‌گرایی در جهت افزایش مشارکت در انتخابات گام بردارند و فضا را برای رسیدن به توافق‌های راهگشا برای ایران مهیا کنند. همچنین این بیانیه تاکید داشته که طیف وسیع نیرو‌های اصلاح‌گر مشارکت‌گرا در انتخابات ریاست‌جمهوری پیش‌رو با استفاده از راهبردها، برنامه‌ها، زبان، نامزد‌ها و تیم‌هایی که مستعد ساختن تفاهم‌های ملی و گشایش‌ها و توافق‌هایی‌اند که همزمان به نفع حاکمیت و زندگی شهروندان است، می‌توانند مشارکت را افزایش دهند و برای ایران ما راهگشایی کنند. به ویژه دغدغه‌مندان پرشمار حقوق زنان ایران می‌توانند با نقش‌آفرینی موثر در این دقیقه سیاسی زمینه تحقق عملی و تدریجی بهبود زندگی نیمی از شهروندان ایران را فراهم کنند. طبق این متن، برای افزایش احتمال تایید صلاحیت آن نامزد (ها) فراهم‌سازی زمینه‌های حصول نوعی مصالحه برد-برد و توافق و قرارداد نانوشته جدید بین شهروندان و حکمرانان هم ضروری است. اجماع‌سازی نهایی و ضابطه‌مند بین نامزد‌های اصلاح‌گر و توسعه‌گرا و تجمیع رای‌شان نیز لازمه پیشگیری از خطای پرهزینه انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۴ است و نقش‌آفرینی شهروندان و فعالان مطالبه‌گر اجماع و مسئولیت‌شناسی رهبران و نهاد‌های اجماع‌ساز را می‌طلبد.
چرا افزایش مشارکت و تقویت میانه اصلاح‌گر در انتخابات به نفع ایران و نظام سیاسی است؟
بیانیه‌ای تحلیلی و تفصیلی منتشر شده، می‌گوید که نظام سیاسی ایران برای حفظ امنیت و یکپارچگی ایران در این منطقه پرآشوب و در بعضی حوزه‌ها دستاورد‌های ارزشمندی داشته‌است، ولی هنوز ایران را در مسیر امنیت توأم با گشایش گام‌به‌گام و توسعه فراگیر و پایدار نینداخته است. مسائل جامعه متکثر و حاکمیت ترکیبی ایران با این وسعت و جمعیت به حدی از پیچیدگی و بغرنجی رسیده است که جز با همکاری و هم‌افزایی جامعه و حاکمیت، توان حل‌شان ایجاد نمی‌شود. در ادامه آمده است که اخیرا بازدارندگی دفاع مشروع «وعده صادق»، جمعیت قابل توجه تشییع رئیس‌جمهور و وزیر خارجه فقید، استاندار محبوب آذربایجان شرقی، امام‌جمعه خوشنام تبریز و کادر شریف حفاظت و پرواز و نیز شکست اخلاقی مدافعانِ تحریم و تهدید ایران و حامی و وابسته اسرائیل نسل‌کش بر قدرت حاکمیت ایران افزوده است. اما اگر این دست پر ایران به سرعت نقد و به امتیازات دیپلماتیک و اقتصادی و توافق‌های در خدمت امنیت و منافع ملی ایران تبدیل نشود. انتخابات با مشارکت بالاتر احتمال مذاکره ثمربخش و امتیازدهی بیشتر طرف مقابل به نفع ایران را افزایش می‌دهد و زمینه‌ساز افق‌گشایی‌های ملی و توافق‌های منطقه‌ای می‌شود. طبق بیانیه منتشر شده، همچنین تداوم مشارکت پایین (مشابه سه انتخابات گذشته) و بحران نمایندگی سیاسی می‌تواند به افزایش تهدید‌های امنیت و بقا از داخل و خارج بینجامد و در تبدیل توسعه پایدار و گشایش به اولویت‌های نظام سیاسی تاخیر بیندازد. افزایش معنادار مشارکت در انتخابات به جامعه ایران و جامعه جهانی پیام ثبات سیاسی، اقتدار و انسجام ملی می‌دهد، امید به براندازی و تهدید امنیت در ایران را در میان براندازان و ایران‌ستیزان به شدت می‌کاهد، ایران را از تعادل بد و موقعیت پرمخاطره کنونی که نیرو‌ها و قدرت‌های زیادی را ذی‌نفع تضعیف ایران کرده است، می‌رهاند و به سمت تعادل جدیدی می‌برد که در داخل و خارج بر شمار ذی‌نفعان امنیت و رشد ایران می‌افزاید. اقتضای این مشارکت بالاتر رقابت بیشتر و حضور نامزد‌های توانا در نمایندگی شهروندان متکثر است. ما نیز از مجریان و ناظران انتخاباتی مطالبه گشایش در رسیدگی به صلاحیت نامزد‌ها را داریم. مشارکت بالا و افزایش امتیازگیری از آمریکا می‌تواند حتی به مهار و حذف نتانیاهو و آتش‌بس در غزه هم کمک کند و غیرمستقیم از احتمال پیروزی ترامپ بکاهد. هیچ نیروی یک‌دستی که نتواند همکاری و مشارکت طیف بسیار وسیع‌تری از شهروندان و سرمایه انسانی ایران را جلب کند، قابلیت رفتن به سمت حل مسائل پیچیده و درهم تنیده ایران را ندارد.
اینک نوبت شورای نگهبان است
بخش پایانی این بیانیه اعلام می‌کند که طبق نظرسنجی‌های معتبر شهروندان ایران در انتخابات پیش‌رو مشارکت‌گراتر از سه انتخابات قبل شده‌اند. نوبت حکمرانان و نیرو‌های سیاسی است که با حسن عملکردشان مجرایی برای نمایندگی و نیک اثر کردن این مشارکت بسازند. در فرآیند ثبت‌نام نامزد‌های انتخابات چند چهره توانا، اصلاح‌گر، میانه‌رو، توافق‌گرا و اجماع‌ساز وارد عرصه شده‌اند. اینک نوبت شورای نگهبان است که با التزام به قانون اساسی، احترام به حق انتخاب شهروندان و توجه به مصالح ایران، زمینه‌ساز انتخاباتی شود که شهروندان متکثر ایران بتوانند در آن نامزد‌هایی همسو با ترجیحات و مطالباتشان بیابند و به مشارکت فعال در انتخابات ترغیب شوند. ما فروتنانه از شهروندان متکثر ایران، حکمرانان و نیرو‌های سیاسی دعوت می‌کنیم از انتخابات زودرس ۱۴۰۳ برای تقویت میانه اصلاح‌گر و ممکن‌سازی توافق‌های مساله‌محور و راهگشا بهره بگیرند. برای ایران، بسط تدریجی خیر همگانی ایرانیان، پل زدن بر گسل‌ها و شکاف‌های بحران‌زا و بهبود شرایط زندگی ۸۸ میلیون ایرانی و نسل بعد در جهت تبدیل ستیز و حذف‌گرایی به رقابت و تفاهم و پذیرش تکثر، پرورش سیاست دادگر و خادم زندگی و خیرات عمومی، گشودن افق توافق و وفاق و تمهید «دولت ملی» در «ایران پایدار». ذی‌نفعان زندگی و امنیت و گشایش متحد شوید! پای ایران در میان است. اسامی امضاکنندگان تحت عنوان جمعی از دغدغه‌مندان توسعه و مردم‌سالاری در ایران بدین شرح است: مرضیه آذرافزا، محمدجواد آذری‌جهرمی، پوریا آسترکی، ابوالفضل آسیایی، مهدی آجرلو، فریبا ابتهاج، علی ابراهیمی، غلامعلی ابراهیمی‌سوته، عنایت اتحاد، مژگان اثباتی، علی احمدنیا، سجاد احمدوند، محسن احمدوند، سالار احمدی، مهرداد احمدی‌شیخانی، حسین اصغری، امیر اقتناعی، میلاد اکبری، سعید الله‌بداشتی، رضا امیدوارتجریشی، محمدعیسی انصاری‌فرد، علی باخرد، قادر باستانی‌تبریزی، علی باقری، سامان بختیاری، محمدرضا بزمشاهی، رضا بصیری، بابک بهادری، مجتبی بیات، محسن پاینده، محمدحسین پوررشیدی، محمد ترکمان، مجتبی تقوی‌نژاد، مجتبی توسلی، برزین جفعرتاش، حمیدرضا جلایی‌پور، محمدرضا جلایی‌پور، میترا جلوداری، سمیه جلیلی، محمدصادق جوادی‌حصار، شهرام جواهریان، رضا حاکمی، محمد حسن‌پور، سیدامیرحسین حسینی، سیدحسن حسینی‌سارزی، سیدسجاد حسینی‌سارزی، نوید حسینیون، محمد حضرتی، محمدجواد حق‌شناس، زهیر حنیفه، علیرضا خامسیان، محمدحسین خرمایی، داود دشتبانی، اصغر دشتی، سیدحسین دلبری، حامد ذاکرحسین، بهنام ذوقی، عبدالرضا رئیسی، محمدعلی رحمانیان، احسان رضایی‌منش، سینا رحیم‌پور، جمال رشیدی، بهرام رشیدی‌نیا، متین رمضان‌خواه، مهدی روحانی‌فرد، میلاد رهنما، اصغر زارع‌کهنمویی، مسعود ساکت‌اف، سجاد سالک، مسعود سالاری، مسعود سپهر، حسین سپهوند، علیرضا سحرخیز، حسین سلاح‌ورزی، محمدهاشم سمتی، حسین سیوانی‌اصل، محسن شریف‌زاده، لیلا شفاعی، علی‌اصغر شفیعیان، ماشاالله شمس‌الواعظین، محمد شیخی، احمد شیرزاد، محمدامین شیرزاد، مهدی شیرزاد، حسین فرشاد، مجید صالحی‌فیروزآبادی، عماد صدر، عارف صفوی، رئوف طاهری، شهاب‌الدین طباطبایی، محمدجواد ظریف، وحید عابدینی، بیژن عبدالکریمی، احمد عزیزی، رحیم علیشاهی، حمزه غالبی، مهدی غنی، حسن فایضی، کتایون فتاحی، مقصود فراستخواه، مجید فراهانی، محمد فرشاد، پیام فیض، رئوف قادری، زینب قاسم‌زاده، علی قاسمی‌ماژین، فرهاد قدوسی، علی قلی‌زاده، سیدمهدی قوامی، محمد قوچانی، امین کاوئی، داود کرمی، بامداد لاجوردی، محمدرضا مهاجری، روح‌الله مهدی‌پناه، محمدمهدی مجاهدی، احسان مجتهدی، محسن محبی، غلامحسین محمدی، محمدرضا محمدی، عماد محمودی، عرفان مردانی، علی مرعشی، ضحی معتمدی، حسام مقصودلو، احسان منصوری، فاطمه موسوی‌کریمی، حجت‌الله میرزایی، عفت‌السادات میرمعینی، محمدرضا نژادحیدری، رضا نصری، علی نصری، سجاد نعیمی‌پور، محمدحسین نعیمی‌پور، فریبرز نجفی‌مهر، داور نظری، جواد نظریان، علی نقیه، محمد نمازی، علی نوذرپور، سعید نورمحمدی، محمد نوروزی، الهه نوری، مرتضی نیساری، محمدامین نیکجو، علی وفقی، هادی وکیل‌زاده، علی هنری، سبحان یحیایی، مهدی یوسفی‌جمارانی، مجید یونسیان.
