انتخابات ریاستجمهوری و مناظره میان کاندیداها در هفتههای اخیر بیشترین سیگنال را به بازارهای مالی داده است. کارشناسان اقتصادی میگویند اگر نتیجه به نفع کاندیدایی که موافق برجام است تمام شود، قیمت دلار و به دنبال آن، سایر بازارها کاهشی میشود. کارشناسان اقتصادی روند رفت و برگشتی قیمت دلار در هفتههای اخیر را به خواست سیاستگذار میدانند. آنها معتقدند این اسکناس روزهای آرامی را در بازار عاری از اخبار تنشزا سپری میکند و با مشخص شدن نتیجه انتخابات ریاستجمهوری تکلیف قیمت دلار نیز مشخص میشود. انتخاباتی که اگر به نفع میانهروها تمام شود دلار را کاهش میدهد و این اسکناس تا میانه کریدور پنجم سقوط میکند. اما در صورتی که ورق انتخابات به نفع رادیکالها برگردد، دلار روند صعودی به خود میگیرد.
مهمترین نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری اهداف و نظرات و برنامههایی در رابطه با موضوع اقتصاد به ویژه مسئله ارز و بازار سرمایه دارند.
قالیباف، رئیس فعلی مجلس شورای اسلامی و نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در توئیتی نوشت: «امروز برای چندمین بار در جلسه حضوری، دغدغههای فعالان ارشد بازار سرمایه را شنیدم. توجه به بازار اولیه در بورس و تأمین مالی نباید موجب غفلت از اهمیت بازار ثانویه شود.»
او همچنین، در بخش دیگری از نظرات خود در واکنش به وعدههای دولت سیزدهم درباره بورس گفت: «این بازار متأثر از بازارهای پولی، مالی، واردات و صادرات و امثال آنها است و تا سیاستهای دولت در حوزه اقتصاد روشن نشود، وضعیت بورس نیز مشخص نمیشود.» اوایل ماه گذشته نیز قالیباف در نشست بررسی مسائل ارزی در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: «مشکلات مربوط به ارز برای مردم و اقتصاد کشور غیر قابل تحمل شده است. دولت و مجلس باید در موضوعات مرتبط با ارز با هم اتفاق نظر داشته باشند تا مردم از این وضعیت بیش از پیش آسیب نبینند.»
مسعود پزشکیان از ارز ۴۲۰۰ تومانی به عنوان رانت یاد میکند. وی معتقد است که این ارز در اختیار هر کس قرار بگیرد باعث ایجاد رانت میشود و اگر قرار است دولت پول بدهد و یک عده با رانت، پول را در جای دیگری خرج کنند، همان بهتر که این کار انجام نشود و میگوید در رابطه با موضوع ارز، مخالف هر نوع ارز غیر آزاد هستم. ما در شرایط تروم هستیم و در عین حال قیمت دلار ثابت بود که این وضعیت یعنی هرکس که میتوانست دلار بگیرد، رانت ایجاد میکرد.
مسعود پزشکیان در رابطه با بورس بیشتر متکی به نظر کارشناسان است و میگوید برنامهام برای بازار بورس در وهله اول شنیدن سخن کارشناسان طبق شواهد علمی است.
با این حال امروز در صفحه توئیتری خود وضعیت بازار سرمایه را به باد انتقاد گرفت و نوشت: «بورس اوراق بهادار بدترین دوران خود را در چهارسال گذشته سپری کرده است. مشکل بورس همان مشکل اقتصادی کشور است. دخالت ناروای دولت در کسب و کارها و تحریمهای بینالمللی.
در همین راستا مجتبی دیبا، کارشناس اقتصادی، در خصوص روند قیمت دلار در هفته پایانی خرداد به تجارتنیوز گفت: «در هفتهای که گذشت نوسانات دلار به دلیل تعطیلی بازار هرات محدود بود و فشار به سمت تقاضا کمی بیشتر از عرضه با نوسانات محدود بود.»
او به اهمیت نتیجه انتخابات ریاستجمهوری برای بازارهای مالی اشاره کرد و افزود: «فضای انتخاباتی به سمت هر طیفی که بچرخد روند بازار ارز متفاوت خواهد شد. هر زمان که در تبلیغات انتخاباتی یکی از طیفهای میانهرو یا رادیکالترها بازی را در دست میگیرند دلار نزولی یا صعودی میشود.»
دیبا با اشاره به اخبار مربوط به قدرت گرفتن ترامپ توضیح داد: «بر اساس نظرسنجیهایی که صورت میگیرد، این موضوع از عوامل موثر، اما کوتاهمدت برای رفتار رنج دلار قلمداد میشود.» او از منظر تکنیکالی رفتار دلار را بررسی کرد و گفت: «در صورتی که دلار پله پایانی کریدور پنجم را بشکند و قیمت در بالای این کانال تثبیت شود، روند صعودی شکل میگیرد و در غیر این صورت فضای ساید ادامهدار خواهد بود.»
به نظر میرسد هر دو نامزد اصلی دو جریان اصولگرا و اصلاح طلب از رفع تحریمها استقبال میکنند. هرچند تمایل نامزد اصلاح طلبان برای مذاکره و حل مساله هستهای بیش از دیگران است. اما پایان تحریمها چه تاثیری روی بازارها خواهد داشت؟
رفع تحریمها میتواند تاثیرات مثبت و قابل توجهی بر بازارهای مالی ارز ایران، به خصوص بازار ارز و بورس داشته باشد. یکی از مهمترین پیامدهای رفع تحریمها، افزایش قابل توجه عرضه ارز در بازار خواهد بود. این امر به کاهش تقاضای ارز و در نتیجه کاهش نرخ ارز، به خصوص نرخ دلار منجر میشود. لغو تحریمها، دسترسی ایران به منابع ارزی بلوکه شده را نیز تسهیل میکند که به افزایش عرضه ارز در بازار داخلی کمک خواهد کرد. از طرف دیگر، کاهش ریسکهای سیاسی و اقتصادی ناشی از رفع تحریمها، تمایل به نگهداری ارز را کاهش میدهد و به کاهش تقاضای ارز و کاهش نرخ آن منجر میشود.
رفع تحریمها، راه را برای ورود سرمایههای خارجی به ایران باز میکند. این امر میتواند تقاضا برای سهام را افزایش دهد و رشد قیمت سهام را در پی داشته باشد. در مجموع، رفع تحریمها میتواند نویدبخش تحولات مثبت و چشمگیری در بازارهای مالی ارز ایران باشد. با برنامهریزی دقیق و استفاده از این فرصت، میتوان شاهد رشد و رونق این بازارها و ارتقای سطح رفاه اقتصادی مردم بود.