یزدیها در فصل گرما نیز دست به ابتکارات مشابهی زدهاند که از آن میتوان به اختراع و تولید موارد خوراکی متناسب با گرما و خشکی آب و هوا اشاره کرد.
یکی از خوراکیهایی که یزدیها در فصل گرما به آن متوسل شده و سعی میکنند با خوردن آن خنک شوند فالوده است؛ این ماده غذایی خوشمزه همواره بخشی از علایق مردم این شهر و همچنین مسافران و توریستها بوده، البته فالوده تنها مخصوص یزد نیست بلکه انواع لذیذ و گوناگون آن در شهرها و حتی کشورهای دیگر نیز میتوان یافت.
فالوده یزدی بنا به گفته فعالین حوزه میراث فرهنگی و گردشگری و میز گردشگری خوراک از قدمت چند صد ساله برخوردار است و در گذر زمان به دلیل خوش طعمی و خاصیت از بین برندگی گرما همواره مورد استقبال مردم و گردشگران بوده است؛ البته برخیها نام آن را پالوده مینامند.
فالوده در گذشته، دسری بود که از پختن پودر بادام و شکر تهیه میشد، اما بعد، تبدیل به دسری خنک و خوشمزه و در عین حال با قیمتی بسیار ارزان شد؛ فالوده اولین بار در یکی از روستاهای شهرستان تفت به نام طزرجان تهیه شد.
برای تهیه فالوده یزدی، نشاسته را آب کرده و سپس آن را پخته و در هنگامی که داغ است از آبکشی که زیر آن ظرف یخی قرار گرفته، عبور میدهند تا رشته رشته شود.
تفاوت آن با فالوده شیرازی در این است که در تهیهی فالوده شیرازی، نشاستهی پخته شده را بوسیلهی دستگاه و با فشار از توری عبور میدهند تا رشته رشته شود و بعد در فریزر قرار میدهند تا یخ بزند.
از طرفی فالوده یزدی را بعد از آماده شدن با شیرهی، گلاب و سیاه دانه صرف میکنند؛ اما فالوده شیرازی را با آبلیموی تازه و آب آلبالو، تناول میکنند.
ناگفته نماند که فالوده یزدی، نسبتاً ناشناخته مانده و مانند فالوده شیرازی در همه شهرها شناخته شده نیست بلکه فقط مخصوص یزد است؛ اما مسافران و گردشگران در هنگام سفر به یزد بسیار از آن استقبال میکنند و در تابستان کمتر کسی فالوده نخورده، یزد را ترک میکند.
البته مردم یزد در فصل گرما از انواع عرقیجات گیاهی نیز به عنوان نوشیدنی استقبال میکنند به نحوی که مصرف عرق کاسنی به دلیل طبع سرد، بسیار در یزد رواج دارد و برای رفع گرمازدگی از آن استفاده میشود.
به گزارش ایسنا، فالوده یزدی در مرداد ماه سال ۱۴۰۲ در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسیده است.