اصطلاح صفر خالص به معنی خودداری از افزودن به تولید گازهای گلخانهای در جو زمین است. دستیابی به صفر خالص مستلزم کاستن از میزان انتشار گازهای گلخانهای تا حد امکان و متعادل کردن تولید کربن ناشی از فعالیتهای مختلف از طریق جذب و حذف مقدار کربن معادل کربن تولیدی است.
با وجودی که گوگل سه سال پیش اعلام کرده بود که میخواهد انتشار گازهای گلخانهای خود را به صفر برساند یا حداقل کاهش دهد، اما میزان گازهای گلخانهای که این شرکت در سال ۲۰۲۳ تولید کرد نسبت به سال قبلش ۱۳ درصد رشد نشان میدهد. این میزان حتی نسبت به سال پایه ۲۰۱۹ رشد ۴۸ درصدی را نشان میدهد.
یکی از دلایل عمده افزایش انتشار گازهای گلخانهای در موتور جستوجوی جهان، تلاش این شرکت برای توسعه هوش مصنوعی و تقاضای آن برای راهاندازی مراکز داده جدید است که همه آنها نیاز به مقادیر بسیاری برق دارند. تولید این برق از طریق سوزاندن زغال سنگ یا گاز طبیعی باعث انتشار گازهای گلخانهای از جمله دیاکسید کربن و متان میشود که سیاره را گرم میکند و تغییرات آبوهوای شدیدتری را به همراه دارد. این در حالی است که گوگل یکی از مهمترین تعهدات اقلیمی را در صنعت دارد و به عنوان یک پیشرو شناخته شده است.
لیزا ساکس، مدیر مرکز سرمایهگذاری پایدار کلمبیا، گفت که گوگل باید برای مشارکت با شرکتهای پاکتر و سرمایهگذاری در شبکه برق بیشتر تلاش کند.
او افزود: با توجه به فناوریها و منابعی که در اختیار داریم، از آنچه میتوانستیم بسیار عقبیم.
کیت برانت، مدیر ارشد پایداری گوگل، گفت: دستیابی به هدف صفر خالص تا سال ۲۰۳۰ یک هدف بسیار بلندپروازانه است. ما خودمان هم میدانیم که این کار آسان نخواهد بود و رویکرد ما باید به تکامل خود ادامه دهد.
برخی از کارشناسان میگویند که مراکز داده به سرعت در حال گسترش مورد نیاز برای تقویت هوش مصنوعی کل انتقال به برق پاک را تهدید میکند که بخش مهمی از رسیدگی به تغییرات آبوهوایی است. دلیلش این است که یک مرکز داده جدید میتواند تعطیلی نیروگاهی را که سوخت فسیلی میسوزاند به تاخیر بیندازد یا باعث شود نیروگاه جدیدی ساخته شود. مراکز داده نه تنها انرژیبر هستند، بلکه به خطوط انتقال ولتاژ بالا نیاز دارند و برای خنک ماندن به مقادیر قابل توجهی آب نیاز دارند. آنها همچنین به شدت پر سر و صدا هستند. آنها اغلب در جایی ساخته میشوند که برق ارزانترین باشد، نه جایی که انرژیهای تجدیدپذیر، مانند باد و خورشید، منبع کلیدی انرژی هستند.
به گفته آژانس بینالمللی انرژی، تقاضای برق برای مراکز داده جهانی و هوش مصنوعی تا سال ۲۰۲۶ حدود ۲ برابر میشود.
دیگر طرحهای پایداری شرکتهای فناوری بزرگ نیز با گسترش مراکز داده به چالش کشیده میشوند. این شرکت در گزارش پایداری زیستمحیطی در ماه مه گفت که توسعه مراکز داده باعث شده است انتشار گازهای گلخانهای مایکروسافت ۲۹ درصد بالاتر از سطح پایه سال ۲۰۲۰ رشد کند.
شرکتهای فناوری ادعا میکنند که هوش مصنوعی، از جمله ابزارهایی مانند ChatGPT، نه تنها تا حدی باعث تغییرات آبوهوایی میشوند، بلکه به این چالش دامن میزنند. البته گوگل با کمک دادههای مربوط به آبوهوا میتواند در آینده با پیشبینی سیل آینده، یا کارآمدتر کردن جریان ترافیک در صرفهجویی در مصرف بنزین موثر باشد.
آماندا اسمیت، دانشمند ارشد در پروژه غیرانتفاعی آبوهوا، گفت: کسانی که از هوش مصنوعی استفاده میکنند - هم شرکتهای بزرگ و هم افرادی که فقط تقلید میکنند - باید این کار را مسئولانه انجام دهند، یعنی فقط زمانی از انرژی استفاده کنند که به نفع جامعه باشد.
اسمیت افزود: این به ما به عنوان انسان بستگی دارد که مراقب کارهایی که با آن انجام میدهیم باشیم و بپرسیم چرا این کار را انجام میدهیم. وقتی ارزشش را داشته باشد، میتوانیم مطمئن شویم که این خواستهها توسط منابع پاک قدرت برآورده میشوند.
انتشار گازهای گلخانهای گوگل در سال گذشته تا حدودی به این دلیل افزایش یافت که این شرکت انرژی بیشتری مصرف کرد. در واقع، گوگل در سال گذشته ۲۵ هزار و ۹۱۰ گیگاوات ساعت بیشتر از سال قبلش برق مصرف کرد و در نهایت نسبت به چهار سال قبل میزان مصرف برقش ۲ برابر شد. این در حالی است که یک گیگاوات ساعت معادل انرژی است که نیروگاهی که به چند صد هزار خانوار خدماترسانی میکند در یک ساعت مصرف میکند.
با این حال، نکته مثبت این است که با افزایش مصرف گوگل، استفاده از انرژی تجدیدپذیر نیز افزایش مییابد.
این شرکت در سال ۲۰۲۰ اعلام کرد که تا سال ۲۰۳۰ در سراسر جهان تنها با استفاده از انرژی پاک در هر ساعت از روز نیاز عظیم خود به برق را برآورده خواهد کرد. گوگل میگوید سال گذشته به طور متوسط ۶۴ درصد انرژی بدون کربن برای مراکز داده و دفاتر خود در سراسر جهان مشاهده کرد. این شرکت میگوید مراکز داده آن به طور متوسط ۱/۸ برابر سایر مراکز در صنعت انرژی کارآمدتر هستند.
کارشناسان هم به خاطر جاهطلبیها و صداقت گوگل به آن اعتبار میدهند و هم امیدوارند که این شرکت به گفتوگوی دقیقتر در مورد چگونگی سرعت بخشیدن به انرژی پاک در بحبوحه آبوهوا بپیوندد، زیرا این شرکت قبل از شروع به بهتر شدن، بدتر شده است.
منبع: ایسکانیوز