گروههای جداگانه شواهدی از وجود فسفین و آمونیاک که نشانگرهای زیستی بالقوهای برای حیات هستند در سیارهای که دمای سطح آن به ۴۵۰ درجه سانتیگراد میرسد پیدا کردهاند.
به نقل از گاردین، سیاره زهره به اندازهای داغ است که فلز را ذوب کند و توسط جوی سمی و نابودکننده پوشیده شده است. زهره در دسته خصمانهترین مکانها در منظومه شمسی قرار میگیرد. اما ستاره شناسان کشف دو گاز را گزارش کردهاند که میتواند به وجود اشکالی از حیات در ابرهای زهره اشاره کند.
یافتههای ارائه شده در نشست ملی نجوم در روز چهارشنبه شواهدی را نشان داد که وجود گاز تند، فسفین را در جو زهره تقویت میکند که وجود آن در زهره به شدت مورد بحث قرار گرفته است.
یک گروه جداگانه نیز تشخیص آمونیاک را فاش کردند که روی زمین عمدتا توسط فعالیتهای زیستی و فرآیندهای صنعتی تولید میشود و دانشمندان گفتند که وجود آن در زهره را نمیتوان به آسانی با پدیدههای جوی یا زمینشناسی شناختهشده توضیح داد.
این گازها شواهد قطعی برای حیات فرازمینی نیستند، اما این رصد علاقه به زهره را تشدید میکند و احتمال ظهور و حتی شکوفایی حیات در گذشته معتدلتر این سیاره را افزایش میدهد که آثار آن تا امروز در جو باقی مانده است.
دمای سطح زهره به حدود ۴۵۰ درجه سانتیگراد میرسد و به اندازهای گرم است که سرب و روی را ذوب میکند. فشار اتمسفر ۹۰ برابر سطح زمین است و ابرهایی از اسید سولفوریک در آن وجود دارد. اما در حدود ۵۰ کیلومتری (۳۱ مایل) بالاتر از سطح، دما و فشار به شرایط روی زمین نزدیکتر است و به طور بالقوه تقریبا برای میکروبهای بسیار مقاوم میتواند قابل سکونت باشد.
روی زمین، گاز فسفین توسط میکروبها در محیطهای فاقد اکسیژن، تولید میشود. منابع دیگر، مانند فعالیتهای آتشفشانی، آنقدر ناکارآمد هستند که در سیارات سنگی این گاز به عنوان نشانگر حیات در نظر گرفته میشود.
ادعای برجسته کشف فسفین در زهره در سال ۲۰۲۰ پس از آنکه مشاهدات بعدی نتوانست این یافته را تکرار کند، با بحث و جدل همراه شد. آخرین مشاهدات با تلسکوپ جیمز وب با هدف حل این مناقشه انجام شد. با ردیابی فسفین در طول زمان، محققان توانستند شواهدی را برای تقویت وجود گاز پیدا کنند و دریافتند که به نظر میرسد تشخیص آن از چرخه روز و شب سیاره پیروی میکند.
دیو کلمنتز یکی از محققان این مطالعه میگوید: یافتههای ما نشان میدهد که وقتی جو در نور خورشید غرق میشود، فسفین از بین میرود. تنها چیزی که میتوانیم بگوییم این است که فسفین وجود دارد. ما نمیدانیم چه چیزی آن را تولید میکند. ممکن است فرآیند شیمیایی باشد که ما آن را درک نکنیم. یا شاید اشکالی از حیات.
در سخنرانی دوم، پروفسور جین گریوز (Jane Greaves)، ستارهشناس دانشگاه کاردیف، مشاهدات اولیه از تلسکوپ گرین بانک را ارائه کرد که نشان دهنده آمونیاک است که روی زمین از طریق فرآیندهای صنعتی یا توسط باکتریهای تبدیل کننده نیتروژن ساخته میشود.
گریوز میگوید: حتی اگر ما هر دوی این یافتهها را تأیید کنیم، شواهدی وجود ندارد که ما این میکروبهای جادویی را پیدا کردهایم و آنها امروز در آنجا زندگی میکنند و افزود که هنوز «هیچ حقیقت اساسی» وجود ندارد.
دکتر رابرت ماسی (Robert Massey)، معاون مدیر اجرایی انجمن سلطنتی نجوم، میگوید: این یافتهها بسیار هیجانانگیز هستند، اما باید تاکید کرد که نتایج اولیه هستند و برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد حضور این دو نشانگر زیستی بالقوه به کار بیشتری نیاز است. شگفتانگیز است که فکر کنیم این کشفها میتوانند به نشانههای احتمالی حیات یا برخی فرآیندهای شیمیایی ناشناخته اشاره کنند و جالب خواهد بود که ببینیم تحقیقات بیشتر در ماهها و سالهای آینده چه چیزی را کشف میکنند.