اتاق فکر تندروها بعد از وقفهای کوتاه، ظاهرا سخنان ظریف در تلویزیون را علم کرده و روی موج این نقد گفتمانی پای میفشرد که اطرافیان پزشکیان زاویهدارها و پروندهدارنی هستند که باید طرد شوند. این اقلیت که بندبازی روی طناب نازک حساسیتهای قدرت را خوب فرا گرفته، واهمه از رفرمهای سیاسی و اجتماعی را اینگونه القا میکند که پزشکیان به تنهایی میتواند رئیسجمهور خوبی باشد، اما اطرافیان او حتما زاویه با قدرت را به او تجویز خواهند کرد. استراتژی «تنهاسازی» مسعود پزشکیان اولین بازخوردی است که اتهامزنیهای اخیر به ذهن میآورد. این استزاتژی بر این اساس دنبال خواهد شد که دور و بر رئیسجمهور منتخب را از نمادهای تغییر در سیاست داخلی و خارجی خالی کند. این سیاست، “محمد جواد ظریف” را در نقطه کانونی خود قرار داده و اینطور یادآوری میکند که با کنار زدن او احتمالا انسجام داخلی تیم پزشکیان، که در وضعیت چندان خوبی هم نیست، از هم میپاشد. در این وضعیت چسبندگی او به طیفهای میانهروی اصولگرا و چه بسا به بخشی از تندروها امکانپذیر خواهد بود. رفتارها و سخنان روزهای گذشته به عینه همین موضوع دامن زده است.
روز جمعه تریبونهای سیاسی به اتفاق، روی موضوع سیاستخارجی و برجام تمرکز کرده بودند. علمالهدی بدون پرده از سازش و تقبیح هرگونه مذاکره سخن گفت و خطاب به برخی از اعضای مجلس که در آن مراسم حضور داشتند گفت؛ از شما میخواهم به کسی که به دنبال مذاکره و تعامل با دشمن است رای ندهید. اما آن طرفتر در نمازجمعه تهران، عدهای گوش به فرمان تندروها نیز با الفاظ غیر سیاسیتری ظریف را خطاب قرار دادند.
روز جمعه ویدئویی منتشر شد که در آن عدهای با شعار «ظریف گورت را گم کن» به پیشواز دولت پزشکیان رفتند. تکمله این فرمان سراسری را میشد در روزنامه کیهان چاپ روز شنبه هم دید. این روزنامه بعد از غور کردن در سخنان ظریف درباره چینش کابینه و مزیتهایی که او برای انتخاب وزرا عنوان کرده بود، در ادامه جنجالآفرینی به صراحت تیتر زد که: «پزشکیان در محاصره زاویهدارها و محکومان امنیتی» است. حسین شریعتمداری با این تیتر پیام اولیه برای جدال بزرگ را داد و در این گزارش اینگونه القا کرد که «رئیسجمهور منتخب را حلقهای محاصره کرده که برخی از آنها سوابقی همچون پادویی آمریکا، انگلیس و اسرائیل در فتنه ۸۸، حمایت از تحریم انتخابات، عاملیت ناراضیتراشی و ناکارآمدی عمدی در دولت اشرافی روحانی، متهم بودن به فساد اقتصادی، پرونده فساد کرسنت و اجرای سند ضدفرهنگی و ضداسلامی ۲۰۳۰ دارند.»
سیگنال اولیه داده شد و تندروهای دیگر هم وارد شدند. دیروز همزمان با بالا گرفتن ایجاد تنش در چینش کابینه، “علیرضا سلیمی” نماینده تندروی مجلس نیز با لحن انتقامجویانه از نقدهای گذشته به دولت رئیسی، نوشت: «با سرعت نور به دنبال خالصسازی هستید. انتشار اسامی شورای راهبردی ظریف نشان داده تیم پزشکیان، به دنبال خالصسازی با سرعت نور هستند. عالیجناب ظریف تازه اعتراف هم میکنند که قائل به تبعیض مثبت هستند. لطفا مردم را تقسیم نکنید.»
البته در این میان واکنش “حمیدرسایی” نیز جالب و قابل تامل بود. او که به عنوان یک آتش بیار معرکه دعواها همیشه مطرح بوده این بار سعی کرد خود را منصف نشان دهد. او احتمالا براساس تقسیم کار اصولگرایان در این جدال سعی کرد در حاشیه بماند و نقش منتقد منصف را بازی کند، موضوعی که رسانهها را به تعجب واداشت. او شعاردهی علیه ظریف با این ادبیات را مورد انتقاد قرار داد، اما گفت این موضوع نقدهای کارشناسانه ما را به حاشیه میبرد! رسایی در توئیتی که برخی رسانهها آن را به منزله عقبنشینی دانستند، نوشت: «اینکه چه کسانی شعار دادن را شروع کردهاند خصوصا با توجه به عصبانیت نمازگزاران از مواضع ظریف در تلویزیون بدیهی بود که جمعی از مردم شعار علیه او را تکرار کنند. هجمه هماهنگ رسانههای تندرو به منتقدان ظریف حکایت از طراحی این موضوع برای بیرون کشیدن وی از زیر بار انتقادات دارد.»
او افزود: «قطعا حضور ظریف در لایه مدیریتی نظام به دلایل متعدد که کمترینش عملکرد خسارت بار وی در دولت روحانی است، محل اشکال است. اما شعاردهی علیه او آنهم با این ادبیات، فقط سبب تضعیف منتقدان و نقدهای کارشناسی میشود بنابراین بدون تردید اقدام روز جمعه مشکوک و بررسی نهادهای امنیتی ضروری است.»
اما پروژه تنهاسازی ظریف اهداف مشخصی دارد. یکی از اهداف مهم این پروژه خالی کردن اطراف رئیسجمهور و ورود به تصمیمهای اوست. این نکته را در بخشی از موضعگیریهای کیهان به صراحت میتوان دید. روزنامه کیهان نوشت: «با توجه به این که رئیسجمهور منتخب تکیه کلامش آیات و روایات هست، پیشنهاد میکنم برای عملی کردن آیات و روایات بخشی از کابینه پر از دستاورد مثبت شهید رئیسی را که برای پیشرفت کشور ریلگذاری خوب وکمنظیری داشتهاند، در دولت آینده حفظ کند تا خللی در امور جاری کشور رخ ندهد!»
اما فاز اول این جدال و اختلافافکنی به همین جا ختم میشود؟ بعید به نظر میرسد این توپخانه نقد و تخریب سر باز ایستادن داشته باشد. قدرتاله علیخانی نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی در واکنش به شعار علیه ظریف در نماز جمعه نوشت که این رفتارها واکنشی به نقش موثر شما در انتخابات و موفقیت دکتر پزشکیان است و دور نیست که ایشان هم مورد هجمه قرار گیرد. به رئیسجمهور منتخب و جنابعالی توصیه میکنم در تشکیل کابینهای هماهنگ و وفادار به مطالبات جامعه، تردید نکنید.
“عباس عبدی” هم در اینباره نوشت: «با این نحوه شعار دادن علیه ظریف در نماز جمعه، نشان دادند که وقتی قدری از رانت بیبهره میشوند و میبازند اصلا تحمل آن را ندارند. دیگر این که به نماز جمعه هم رحم نمیکنند. همه امکانات دینی و عمومی را در جهت مقاصد نادرست خود تلف و نابود میکنند.»
“عبدالله رمضانزاده” هم در اعتراض به فحاشی صورت گرفته به ظریف نوشت: «منظور از توهین به ظریف، حمله به شخص او نبود؛ هدف آن ۱۷ میلیون نفر بودند که به پزشکیان رای دادند. پیام هم همان بود که آن خانم گفته بود: ”مملکت مال ما حزباللهیهاست، نمیخواهید بروید” منظور این است که ۱۷ میلیون نفر گورشان را گم کنند! بزرگان نظام کاری بکنند که جامعه به تقابل نکشد.»
منبع: روزنو