واردات ۱۰۰ هزار خودروی برقی؛ میراث علیآبادی برای دولت پزشکیان!
عباس علیآبادی، وزیر صمت دولت سیزدهم، در حاشیه آخرین جلسه هیئت دولت سیزدهم اعلام کرد که واردات خودرو با شتاب ادامه خواهد داشت و به‌زودی التهاب بازار خودرو کاهش می‌یابد. او در ادامه از ثبت سفارش ۱۵۰ هزار دستگاه خودرو برای واردات خبر داد و اعلام کرد که با سرعت فعلی، احتمالاً رقم واردات خودرو از ۱۰۰ هزار دستگاه عبور می‌کند.
دولت سیزدهم در شرایطی روی کار آمد که بازار خودرو درگیر انحصار کامل و اختلاف قیمت‌های شدید از کارخانه تا بازار بود. اما مسئولان عالی رتبه این دولت و به خصوص رضا فاطمی‌امین که در آن زمان سکان‌داری وزارت صمت را برعهده داشت، وعده‌های بسیاری در حوزه خودرو اعلام کردند.
در ابتدا با وعده حذف انحصار بازار خودرو از طریق آزادسازی واردات خودرو و حذف قیمت‌گذاری دستوری روی کار آمدند و در ادامه، وزن وعده‌های اعلامی سنگین‌تر شد. فاطمی‌امین وعده داده بود که تا پایان سال ۱۴۰۱ تعداد ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو وارد کشور می‌شود.
هرچند همان موقع نیز آمار و وعده‌های وزیر سابق صمت با ظرفیت شرکت‌های واردکننده ایرانی هم‌خوانی نداشت و با پایان سال ۱۴۰۱، مشاهده شد که عملاً خودرویی وارد کشور نشد. اما فاطمی‌امین از مواضع خود کوتاه نیامد و اعلام کرد که علاوه‌بر وعده معوق واردات ۱۰۰ هزار خودرو، ۲۰۰ هزار دستگاه دیگر برای سال ۱۴۰۲ وارد می‌شود و در مجموع باید ۳۰۰ هزار دستگاه خودرو تا پایان ۱۴۰۲ وارد کشور می‌شد.
امروز با گذشت حدود ۲.۵ سال از اعلام اولین وعده واردات، تنها ۴۱۱ دستگاه خودرو تا پایان سال ۱۴۰۱، تعداد ۱۱ هزار و ۲۳۶ دستگاه تا پایان ۱۴۰۲ و ۹۵۹۲ دستگاه در چهار ماهه ابتدایی سال جاری از گمرک‌های کشور ترخیص قطعی شده است؛ بنابراین در مدت ۲.۵ سال اخیر و با آزادسازی واردات خودرو تنها ۲۱ هزار خودرو وارد بازار شده که با وعده‌های اعلامی فاصله قابل توجهی دارد.
از سوی دیگر در حوزه ساماندهی صنعت خودروسازی نیز با توجه به تلاطم بازار خودرو‌های داخلی و مونتاژی، از تاریخ ۱۱ بهمن ۱۴۰۱ مقرر شد تا شورای رقابت قیمت‌گذاری و نظارت بر اجرای صحیح قیمت‌های دستوری کارخانه را برعهده بگیرد؛ اما پس از گذشت یک سال، تنها حاصل آن زیان انباشته چند صد همتی خودروسازان داخلی و رکود سنگین بازار خودرو بود.
نکته عجیب اینکه دولت سیزدهم در کمال ناباوری، رکود سنگین و معاملات اندک در بازار خودرو را جزو دستاورد‌های سال گذشته خود می‌داند که همانند دو سال ابتدایی، رشد قیمت چند ده درصدی را تجربه نکرده بود.
با وجود اینکه احتمالاً تا یک ماه آینده، کابینه دولت چهاردهم رأی اعتماد را اخذ و فعالیت خود را آغاز می‌کنند، اما علیآبادی از احتمال واردات ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو تا پایان امسال خبر می‌دهد. موضوعی که در واقع می‌تواند میراث وزیر صمت برای دولت چهاردهم باشد.
از سوی دیگر در همان جلسه آخر هیئت دولت که روز گذشته برگزار شد، وزیر صمت صحبت عجیب دیگری داشت که جای بحث بسیار دارد. علیآبادی گفت: نوآوری‌های جدیدی خواهیم داشت که در خودرو‌های دیگر ممکن است نباشد و به زودی عرضه خواهد شد؛ نوآوری‌هایی که برای اولین بار در دنیا روی خودرو‌های ایرانی قرار می‌گیرد.
می‌توان گفت که نوآوری و سرعت رشد صنعت خودروسازی ایران از چهار دهه گذشته با آغاز تحریم‌های بین‌المللی، کاهش بسیاری داشته و تقریباً متوقف شده است. حال معلوم نیست کدام فناوری روی خودرو‌های ایرانی قرار خواهد گرفت که تاکنون روی هیچ خودرویی در سطح جهان استفاده نشده است!
