جوهر نعنا (Menthol) که یک الکل ده کربنی است از روغن اسانس خالص نعنا استخراج و به عنوان چاشنی و ماده معطر و دارویی استفاده میشود و در ازای هر ۴ یا ۵ کیلوگرم نعنا نزدیک به ۱۰ گرم جوهر نعنا میتواان استخراج کرد.
محققانی که تحقیقات یادشده را انجام دادهاند به طور خاص متوجه کاهش سطح پروتئین اینترلوکین ۱ بتا (interleukin-۱-beta) شدهاند. این پروتئین به تنظیم پاسخهای التهابی بدن کمک میکند، پاسخی که میتواند محافظتی طبیعی ایجاد کند، اما اگر درست کنترل نشود، به آسیبی بیشتر منجر میشود.
گروه محققانی که این مطالعه را انجام دادهاند، معتقدند این مطالعه فرضیه استنشاق بوهای خاص به عنوان درمانی برای آلزایمر را تایید میکند. همچنین آنها بیان کردهاند اگر بتوانیم بفهمیم کدام بوهای خوش میتوانند موجب کدام پاسخها به سیستم ایمنی و مغز شود، میتوانیم از این بوها برای بهبود سلامت افراد استفاده کنیم.
خوآن خوزه، ایمنیشناس از مرکز تحقیقات پزشکی کاربردی در اسپانیا در این مورد گفت: ما در این تحقیق نقش حس بویایی در سیستم اعصاب مرکزی را بررسی و تایید کردهایم که جوهر نعنا نوعی بوی محرک سیستم ایمنی در نمونههای حیوانی است. اما در کمال تعجب مشاهده کردیم مواجهه کوتاه با این ماده برای شش ماه در موشهای مبتلا به آلزایمر، مانع از کاهش سطح تواناییهای شناختی شده و از این جالبتر آنکه حتی تواناییهای شناختی موشهای جوان را بهبود بخشید.
این گروه از محققان که در مطالعات پیشین مشاهده کرده بودند استنشاق جوهر نعنا میتواند سیستم ایمنی موش را ارتقا بخشد، در مطالعه حاضر متوجه شدند این بو میتواند تواناییهای شناختی را هم افزایش دهد؛ همانطور که در چندین آزمایشهای در آزمایشگاه مشاهده شده بود. استفاده از جوهر نعنا برای دورهای ششماهه در موشهای آزمایشگاهی مبتلا به آلزایمر کافی بود تا میزان اُفت تواناییهای شناختی و ظرفیتهای حافظه موشها متوقف شود. افزون بر این، مشخص شد این مایع توانست سطح پروتئین را به سطح ایمن در مغز برساند.
وقتی محققان به شکل مصنوعی میزان سلولهای تی (سلولهایی که سیستم ایمنی را تحت مراقبت دارند) را کاهش دادند برخی از عوارض مشاهده شد و همین امر مسیر احتمالی را برای درمانهای بعدی باز کرد. آنا گارسیا اوستا از مرکز تحقیقات پزشکی کاربردی اسپانیا معتقد است هم مواجهه با جوهر نعنا و هم کاستن از سطح سلولهای تی میتواند منجر به کاهش پروتئین اینترلوکسین شود که در واقع دلیل اصلی کاهش تواناییهای شناختی در این مدلهای آزمایشگاهی است.
دانشمندان از قبل توانسته بودند پیوندهای زیادی بین بوها و سیستم ایمنی انسان بیابند. این ارتباطات را به سختی میتوان فهمید و تایید کرد؛ اما میدانیم حس بویایی میتواند به شدت و با جدیت مغز را تحت تاثیر قرار دهد. بوهای مشخصی ممکن است واکنشهای مشخصی در مغز ایجاد کرده و به واکنشهای شیمیایی منجر شود که احساس، حافظه و بقیه موارد را تحریک میکند.
بیماریهای مرتبط با سیستم اعصاب مرکزی مانند آلزایمر، پارکینسون و شیزوفرنی معمولا با کاهش سطح حس بویایی همراه است. این مطالعه جدید دادههای امیدبخشی را به ما میدهد، اما به دادههای بسیار بیشتری برای تایید این یافتهها در انسان نیاز است.