درست از آخرین روزهای سال ۹۸، دیگر کمتر کسی به بیماریهای قدیمی مثل سرخک و سرخجه و آبله مرغون و ... توجه میکرد؛ هرچه بود کرونا بود و ماسک و واکسن.
اما حالا خبر شیوع سرخک در کشورهای همسایه و رسیدنش به چند قدمی ایران میتواند هرکسی را نگران کند. اینطور که خبرها میگویند، در همین سالهای اخیر و در میان این حواسپرتی، موارد ابتلا به سرخک در ایران به طرز چشمگیری افزایش یافته است.
موضوعی که میتوان علت اصلی آن را به ضعف برنامه واکسیناسیون در کشورهای همسایه بهویژه در شرق کشور و تردد اتباع آنها به شکل مجاز یا غیرمجاز به کشور دانست.
البته که شیوع سرخک، آنقدرها هم محدود به کشورهای همسایه و کشور ما نیست، چنانکه آمارها از وضعیت نامناسب این بیماری در در ایالات متحده آمریکا هم میگویند. بر اساس دادههای جدید منتشر شده توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده، در مجموع ۱۸۸ مورد سرخک در ۲۶ ایالت و واشنگتن دی سی تأیید شده است. در این مرحله، ۹۳ نفر در بیمارستان بستری شده اند که بیشتر آنها کودکان زیر ۵ سال هستند. درحالیکه، تنها ۵۸ مورد سرخک در سال ۲۰۲۳ گزارش شده است.
همهچیز اول با تب شروع میشود و مشکلات تنفسی و دانههای قرمز روی پوست بدن و صورت ادامه پیدا میکند؛ علائمی که شاید بهتر است در همان مراحل اول به متخصص مراجعه کرد تا با بیماریهای دیگر مانند آبلهمرغان اشتباه گرفته نشود. هرچند که البته در مسری بودن آن تفاوتی ندارد؛ چرا که بیماری سرخک هم بسیار مسری است و موثرترین راه مقابله با آن واکسیناسیون بهموقع است.
اصلا برای همین تنها راه مقابلهاش است که امروز همه از هشدار و خطر درباره ابتلا به این بیماری میگویند؛ چرا که در کشورهای همسایه مانند عراق، پوشش واکسیناسیون کودکان برای مقابله با بیماری سرخک به خوبی انجام نشده و نمیشود.
موضوعی که باعث همهگیری بیماری در کشورهای همجوار به ویژه افغانستان، پاکستان و عراق هستیم و میتواند نسبت به ایران هم وضعیت نگرانکنندهای را ایجاد کند.
در این میان، آگاهی از وضعیت فعلی این بیماری و راههای پیشگیری از آن، همه آن چیزی است که میتواند کمکمان کند. موضوعی که حسین فرشیدی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم بر آن تاکید جدی دارد و به زائرانی که قصد سفر اربعین را دارند تاکید میکند که قبل از سفر، از کامل بودن سابقه واکسیناسیون سرخک کودکان زیر ۱۵ سال خود اطمینان داشته باشند.
اگر هم واکسنی تزریق نشده، در همین روزهایی که همه از سرخک میگویند، با در دست داشتن کارت واکسن کودکان، به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه کنید و واکسیناسیون او را کامل کنید. اینطور که متخصصان بیماریهای ویروسی و عفونی میگویند، بیماری سرخک یک بیماری ویروسی است که در حالت عادی، کودکان را مبتلا میکند، ولی اگر افراد بزرگسال هم سابقه ابتلا به بیماری یا واکسیناسیون را نداشته باشند، میتوانند در معرض خطر ابتلا به سرخک قرار بگیرند.
برای همین هم جدیترین توصیه بعد از اطمینان از واکسیناسیون، پرهیز از برخورد با افراد دارای علائم در سفر اربعین است؛ ماسک و نداشتن تماس هم میتواند تا به مقدار زیادی از ابتلا به بیماری در سفر جلوگیری کند. این را هم در نظر داشته باشید که علاوه بر پیشگیری، جلوگیری از انتشار بیماری هم وظیفه و مسئولیت اجتماعی هر فرد است و در صورت داشتن کوچکترین علامت، لازم است که احتمال انتقال بیماری به اطرافیان را به حداقل برساند.
تزریق واکسن سرخک، تنها راه پیشگیری از این بیماری است؛ واقعیتی که با برنامه واکسیناسیون جدی و منظم در دورهای خاص، اجرایی شد. چنانکه که در بازههای زمانی در سالهای گذشته، درباره بیماری سرخک و سرخجه و واکسن مقابله با آن زیاد میشنیدیم و با متوقف شدن شیوع گسترده بیماری، حرف و حدیثها و بحثها هم به مرور کاهش پیدا کرد.
مرور سیر این بیماری نشان میدهد که واکسیناسیون منظم باعث شد که ایران به مرحله حذف سرخک از کشور برسد، اما سهلانگاری در ادامه راه و شاید هم معطوف شدن همه توجهها به کرونا و البته واکسیناسیون ضعیف در کشورهای همسایه، باعث شد که ایران نتواند به این هدف قطعی برسد و حالا در آستانه صعودی شدن دوباره آمار قرار بگیرد.
حالا و با احتمال شیوع مجدد آن در ایران، دوباره همه از واکسنهای سرخک میگویند که میتواند مانعی جدی برای ابتلا به این بیماری باشد. اینطور که متخصصان میگویند، واکسن MMR، از افراد در برابر هر سه عفونت سرخک، اوریون، سرخجه محافظت میکند.