جلسه بررسی برنامههای وزرای پیشنهادی اقتصادی با حضور سعید جلیلی در حوزه هنری آغاز به کار کرد.
سعید جلیلی در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه به هر میزان مردم در برنامه دولت مشارکت و کمک کنند تا اگر نقاطی که مغفول واقع شده به آن توجه شود در حقیقت به برنامه و کارنامه آتی دولت کمککننده خواهد بود و بسیار ارزشمند است، تأکید کرد: من از همه نخبگان و مردم خواهش کردم تا در ارزیابی برنامههای دولت نقش ایفا کنند و این جلسه را به دنبال همین موضوع، برگزار کردیم.
وی افزود: در سالهای ۱۴۰۰ و ۱۳۹۶ این مباحث را دنبال کرده بودیم و از اساتید و صاحبنظران خواهش میکنم راجع به برنامههای دولت و وزارتخانهها و مختصاتی که باید داشته باشد، تمرکز داشته باشند. صاحب نظران از نظر شکلی به ویژگیهای مطلوب برنامه بپردازند که چگونه و از چه نقطهای شروع شود و با چه روشی به نقطه مطلوب خواهد رسید.
رئیسجمهور باید برنامه دولت را به مجلس ارائه میکرد
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه سخنان خود، بیان بخشی از اسناد بالادستی در برنامه وزرا را کافی ندانست و ادامه داد: باید رئیس جمهور در کنار برنامه وزرا برنامه دولت را هم به مجلس ارائه میکرد و حالا رئیس جمهور گفته برنامه او همان برنامه هفتم توسعه است در حالی که باید بگوید رشد ۸ درصدی را چگونه محقق خواهد کرد و باید تک تک وزارتخانهها نقش خود را بدانند، حتی وزارت علوم که باید سهم خود را در ارزآوری و اشتغال در برنامه بداند.
جلیلی تأکید کرد: رشد ۸ درصدی عوامل مختلفی دارد و سرمایه یکی از عوامل در افزایش بهرهوری است، اما سرمایه صرفاً یک عنصر است و فناوری، مدیریت و نیروی انسانی دیگر ارکان تحقق بهرهوری هستند و اینکه در اجزای دولت که وزارتخانهها هستند باید مشخص شود چه برنامهای برای استفاده از نیروی انسانی دارند.
دولت درباره شیوههای تامین مالی در برنامهها صحبت کند
وی درباره تامین مالی در دولت بیان کرد: باید درباره شیوههای تامین مالی در برنامهها صحبت کنند و در مناظرهها هم به رئیسجمهور گفته بودم که شیوه اجرای برنامه هفتم را عنوان کند و خود برنامه صرفاً برنامه او محسوب نمیشود و شیوه اجرای کار مهم است، البته لازم است برای تأمین منابع ابتدا به منابع موجود و استفاده درست از آنها توجه کافی مبذول داشته باشیم که به طور مثال جلوی هدر رفت منابع نفت و گاز را بگیریم.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه ضمن اشاره به رشد نامناسب اقتصادی در برههای از زمان تأکید کرد: رشد ۸ درصدی یک ضرورت است که با انضباط مالی و رفع ناترازیها میتوان به کاهش تورم کمک کرد. هم اکنون جمعی از نخبگان به کمک دولت و مجلس آمدند تا به بهترین نحو کابینه چیده شود و کار خود را آغاز کند.
وی افزود: هر میزان در برنامه به وزرا کمک کنیم به کارنامه آتی دولت کمک کردیم. در مسیر کار نیز دولت محترم را همراهی خواهیم کرد و دولت، امروز دولت همه است و همه باید به دولت کمک کنند تا کشور با موفقیت پیش رود.
نحوه کمک به دولت برای تحقق رشد ۸ درصدی
جلیلی در پایان خاطرنشان کرد: برنامههایی که طبق برنامه هفتم توسعه بر عهده هر وزارتخانه است را در دولت سایه مشخص کردهایم و این باید به نحوی باشد که در برنامه وزرا احصا شود تا رشد ۸ درصد را محقق کند و ما باید در حد خودمان بتوانیم کمک کنیم تا دولت و مجلس که وظیفه مشترک را در این مقطع انجام میدهند به بهترین شکل به انجام برسانند.
رئیس اسبق بانک مرکزی: برنامه توسعه باید به دقت طراحی و اجرا شود
پیش از سخنان سعید جلیلی، ابراهیم شیبانی رئیس اسبق بانک مرکزی با بیان اینکه برنامه در حوزه اقتصاد آرزو نیست که روی کاغذ نوشته شود، تاکید کرد: تعدادی معادله و نامتعادله نوشته میشود و در برنامه باید همه اینها با هم حل شود.
وی افزود: در برنامه اول توسعه، ۸۷ معادله و نامتعادله داشتیم و ۲۷ میلیارد دلار از طریق استقرار خارجی برای اجرای این برنامهها نیاز داشتم، همچنین برنامه به یک قالی شبیه است که لازم است به دقت طراحی و اجرا شود.
رئیس اسبق بانک مرکزی در ادامه عنوان کرد: برنامه در مدل اقتصادی به این تلقی میشود که اعداد با هم همخوانی داشته باشند، ارتباط میان اجزای برنامه مهم است. در هیچکدام از برنامههای وزرای پیشنهادی اقتصادی، واژه بهرهوری را ندیدم.
وی ادامه داد: اینکه هر یک از وزارتخانهها چه سیاستی در برنامههای خود دارد را نیز مطرح نکرده بودند. چند ماه گذشته در برنامه آقای علی آبادی برنامه ۱۰۰ شرکت برتر را ارائه کرده بود که فقط ۵ شرکت دانش بنیان بودند و این به سیاستهای برنامه مربوط میشود. باید شرکتهای بزرگ داشته باشیم که بتواند در سراسر کشور فعالیت کند، به طور مثال هلدینگ کوچ ترکیه ۴۸ میلیارد دلار درآمد داشته و ۵۰۰ شرکت ما فقط ۱۵۰ میلیارد درآمد داشته است.
باید به توانمندسازی روستاها توجه کنیم
رئیس اسبق بانک مرکزی عنوان کرد: چین و تایپه و تایوان بزرگترین صادرکننده تراشه است و ما در صنایع خود باید برنامه دقیق ارائه دهیم. به طور مثال در کشاورزی اگر به همین شیوه سنتی کار کنیم به جایی نمیرسیم و آقای جلیلی در برنامههای خود گفته بود که هر روستا یک سلول توسعه و باید به توانمندسازی روستاها توجه کنیم که هر کدام در اقلیم خود نیازمند برنامههای ویژه هستند. ۱۷ تا ۱۸ میلیارد نهاده وارد میکنیم و ۸ میلیارد صادر میکنیم که این کاملاً تراز منفی در کشاورزی را میرساند.
شیبانی در بخشی از سخنانش به قیمتگذاری حاملهای انرژی پرداخت و عنوان کرد: تا زمانی که قیمتها را اصلاح نکنیم، همچنان اصراف در انرژی را خواهیم داشت. باید دید وزیر نیرو در این رابطه چه برنامهای دارد؛ و ما در سایر موارد حوزه اقتصاد با صنایع قدیمی و فرسوده مواجهیم تا بهرهوری را افزایش دهیم. صنایعی داریم که از تکنولوژی روز برخوردار نیستند.
وی راجع به تعرفههای گمرکی به نرخ بالای این تعرفهها اشاره کرد و گفت: تعرفههای گمرگی در کشور ما به قدری بالاست که در رقابت میان تولید و واردات نقش دارد.