تحلیل رسانه های خارجی از نشست وین:
ایران و آژانس از لبه پرتگاه برگشتند
آفتاب‌‌نیوز : 
ديپلماتها و تحليل گراني كه جريان پرونده ايران را طي دو سال گذشته دنبال كرده‌اند، معتقدند كه ايران با اقدامات تاكتيكي دقيق خود، برنده جريانات هفته جاري است. اين اقدامات، اروپايي‌ها را منفعل و بلوف آنها را آشكار كرد زیرا هفته گذشته اروپا بطور قاطع اعلام كرده بود كه اگر مجتمع اصفهان شروع بكار كند آنها گفت و گوي خود با تهران را متوقف خواهند كرد. عليرغم اين تهديد، ايران به راه خود ادامه داد و با وجود اين، در قطعنامه اروپا به احتمال انجام مذاكرات بيشتر اشاره شده است.
يكي از مقامات مطلع در اين رابطه اظهار داشته است:موضوع تبديل اورانيوم از دستور كار خارج است. ايران هدف خود را بدست آورده است و حالا موضوع به بن بست رسيده است. هر دو طرف بايد مواضع خود را تغيير دهند، ايراني‌ها كمتر و اروپايي‌ها بيشتر. در ميان سه كشور اروپايي، آلمان به عنوان ضعيف‌ترين حلقه تلقي مي‌شود چرا كه بيشتر از بقيه احتمال مي‌رود مصالحه را بپذيرد.
در ادامه این گزارش آمده است :ديپلماتهاي اروپايي اذعان كرده‌اند كه نمي‌توانند از حمايت كافي در شوراي حكام براي ارجاع پرونده ايران به سازمان ملل برخوردار شوند. نه‌حاميان ونه مخالفان ارجاع پرونده به شوراي امنيت تاكنون نتوانسته‌اند ۱۸راي لازم براي اتخاذ تصميمي بر اساس راي اكثريت را بدست آورند. حتي راي گيري در شوراي حكام نيز خود ايجاد تفرقه خواهد كرد چرا كه اين شورا بطور سنتي از طريق اجماع عمل مي‌كند. حتي اگر موضوع به شوراي امنيت برده شود، اين احتمال وجود ندارد كه هيچ تصميمي براي اقدام سريع و يا قاطع عليه ايران گرفته شود.
گاردين در مقاله ديگري نوشت: روز گذشته به دليل رويارويي ايران با غرب در خصوص برنامه‌هاي هسته‌اي و همچنين مشكلات پالايشگاهي در آمريكا، قيمت نفت دوباره ركورد شكست.
گاردين سرمقاله‌اي را نيز با عنوان گزينه‌هاي هسته‌اي به اين مساله اختصاص داد و نوشت: دولت ايران هفت روز خوب را پشت سر گذاشته است. در نگاه اول، به نظر مي‌رسد قطعنامه آژانس نتيجه ضعيفي براي ايران بوده است اما واقعيت اين است كه اين بهترين نتيجه‌اي است كه ايران مي‌توانست به آن اميدوار باشد. با وجود همه تهديدهاي آمريكا و اروپا، هيچ اقدام تنبيهي براي ايران در نظر گرفته نشده و ذكري نيز از ارجاع پرونده به سازمان ملل در اين قطعنامه نرفته است.
گاردین اضافه می کند: این قطعنامه نتيجه ضعيفي براي ديپلماسي اروپا است. دو سال پيش سه كشور اروپايي با تهران با هدف متوقف برنامه هسته‌اي ايران با آن كشور وارد مذاكره شدند و اين فرصتي بود تا آنها نشان دهند مي‌توانند مستقل از آمريكا به حل و فصل موضوعات مهم بين‌المللي بپردازند. نهايتا نتيجه اين مذاكرات به دو روز تحقيرآميز در وين انجاميد كه هر دو طرف با بداخلاقي به رد و بدل كردن نظرات خود پرداختند.
اروپايي‌ها با آنچه كه اكنون يك اشتباه تاكتيكي بحساب مي‌آيد خواستار برگزاري نشست اضطراري شوراي حكام شدند و سپس درك كردند كه حداقل نيمي از اعضاي شورا علاقه‌اي به ارجاع پرونده ايران به شوراي امنيت ندارند. جريانات ديروز، گستره اعمال سياست موثر توسط اروپا را نشان داد و عدم نفوذ آن را بر ايران آشكار ساخت. امكان توافق در مورد مبادلات تجاري با ايران در تشويق اين كشور موثر نبوده است همانگونه كه تهديد ارجاع پرونده به شوراي امنيت نيز كاري از پيش نبرده است. اما هنوز اين اميد وجود دارد كه ايران با مذاكره از موضع قدرت، راه مصالحه در پيش گيرد.
روزنامه فايننشال تايمز نيز در سرمقاله‌اي با عنوان "ايران و آژانس از لبه پرتگاه بازگشتند" نوشت: يكي از مشكلات پرونده ايران اين است كه آن كشور بر طبق حق خود بر اساس ان.پي.تي عمل كرده است. هيچكس اطميناني به انگيزه ايران ندارد اما بخش عمده‌اي از كشورهاي در حال توسعه نيز نسبت به سياست هاي آمريكا سوء‌ظن دارند، بخصوص كه به نظر مي‌رسد آمريكا توليد سلاحهاي هسته‌اي توسط هند، پاكستان و اسرائيل را به ديده اغماض مي‌نگرد. عليرغم عدم تمايل واشنگتن، اتحاديه اروپا و آمريكا بايد علنا و بوضوح در مورد ارائه مشوق هاي واقعي به ايران توافق كنند. بر همين اساس اگر چنين مشوق‌هايي ارائه شد و ايران آنها را رد كرد، اتحاديه اروپا بايد از تحريم‌هاي سازمان ملل عليه ايران حمايت كند.
فايننشال تايمز در گزارش ديگري نوشت: آمريكا و اروپا با تقاضاي گزارشي ديگر از آژانس در سوم ماه سپتامبر،مهلت حساسي به ديپلماتها براي حل بحران هسته‌اي ايران دادند. انگلستان خواستار مهلت ۱۰روزه براي ارائه يك گزارش جامع در مورد فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران توسط آژانس شده بود اما اين تقاضا با مخالفت كشورهاي ديگر نظير برزيل و هند مواجه شد.
در قطعنامه فعلی که بدون راي گيري و از طريق اجماع انتشار يافت اشاره اي به اينكه آيا پرونده ايران به سازمان ملل ارجاع خواهد شد يا نه نشده است.
روزنامه ديلي تلگراف نيز در گزارش مفصلي با عنوان "بازهاي اسرائيل بر فراز تجهيزات هسته‌اي ايران مي‌چرخند" نوشت: بنا بر اظهارات يكي از مقامات ارشد نيروهاي دفاعي اسرائيل در روزنامه اورشیم پست، ايران حداقل تا سال ۲۰۰۸نخواهد توانست بمب اتم توليد كند، گو اينكه سال ۲۰۱۲ تاريخ واقع بينانه تري است و كارشناسان معتقدند كه شرايط كنوني آنقدر حاد نيست كه نيازي به اقدام نظامي باشد.
يكي از تحليلگران مركز مطالعات استراتژيك در تل آويو گفته است: بهترين حالت براي اسرائيل اين است كه مذاكرات اروپا با ايران ادامه پيدا كند و در حال حاضر اين محتمل‌ترين روند است. زیرا جلوگيري از بروز يك بحران تمام عيار نظر اسرائيل را كاملا تامين مي‌كند. اسرائيل از اين مذاكرات حمايت كرده است و سعي مي‌كند اين بحران را تبديل به يك مناقشه ميان خود و ايران نكند. در اين راستا مادامي كه مذاكره‌كنندگان بين‌المللي مذاكرات را پيگيري مي‌كنند، اسرائيل راضي است كه در حاشيه بماند.
راديو بي‌بي‌سي نیزدر گزارشي واكنش ايران به تصويب قطعنامه پيشنهادي سه كشور اروپايي در اجلاس اضطراري شوراي حكام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در شهر وين را مورد بررسي قرار داد.
بي‌بي‌سي در اين‌باره گفت: چنين امري به معناي آن است كه پرونده هسته‌اي ايران كماكان در آژانس بين‌المللي انرژي اتمي گشوده‌است و همانگونه كه در قطعنامه اين آژانس تاكيد شده پيگيري اين مساله همچنان به قوت خود باقي است. بي‌بي‌سي در ادامه گفت: همه اين موارد و از جمله تاكيد بر پايان بخشيدن دوباره به فعاليت سايت هسته‌اي اصفهان كه چند روزي بيش از بازگشايي آن نمي‌گذرد از اصلي‌ترين نكات مورد انتقاد ايران هستند. با اين همه در قعطنامه مصوب آژانس بين‌المللي انرژي اتمي هيچ اشاره‌اي به ارجاع پرونده اتمي ايران به شوراي امنيت سازمان ملل نشده و در مقابل ضرورت ادامه گفت‌وگوها براي حل اين بحران مورد تاكيد قرار گرفته است.
راديو بي‌بي‌سي اضافه كرد: با وجود اين به‌نظر مي‌رسد جمهوري اسلامي به دليل شرايط خاص منطقه‌اي و عواملي كه طرفهاي درگير دراين پرونده از جمله آمريكا را درگير خود ساخته و نيز با درنظر گرفتن شرايط داخلي ترجيح داده كه در اين موقعيت برخلاف گذشته بدون اشاره به چنين موضوعي بر اراده خود براي ادامه فعاليت‌هاي هسته‌اي خود تاكيد كند و نشانه‌اي از پذيرش خواسته‌هاي مطرح شده در قطعنامه را بروز ندهد.
اين منبع افزود: در داخل ايران مقامات جمهوري اسلامي همزمان با تحولات پس از انتخابات رياست جمهوري بر شدت لحن و اصرار خود براي پيگيري برنامه‌هاي به تعليق در آمده هسته‌اي افزوده‌اند و به افكار عمومي وعده داده‌اند كه در هيچ شرايطي از مسيري كه در پيش گرفته شده بازنخواهند گذشت.
از سوي ديگر به‌نظر مي‌رسد، جمهوري اسلامي به‌اين يقين رسيده كه در وضعيت فعلي هم آمريكا و هم سه كشور اروپايي طرف مذاكره‌اش در موقعيتي نيستند كه بتوانند با ناديده گرفتن پيامدهاي ناگزير عميق‌ترشدن بحران بر شدت و دامنه فشارهاي خود برايران بيفزايند.
ديپلماتها و تحليل گراني كه جريان پرونده ايران را طي دو سال گذشته دنبال كرده‌اند، معتقدند كه ايران با اقدامات تاكتيكي دقيق خود، برنده جريانات هفته جاري است. اين اقدامات، اروپايي‌ها را منفعل و بلوف آنها را آشكار كرد زیرا هفته گذشته اروپا بطور قاطع اعلام كرده بود كه اگر مجتمع اصفهان شروع بكار كند آنها گفت و گوي خود با تهران را متوقف خواهند كرد. عليرغم اين تهديد، ايران به راه خود ادامه داد و با وجود اين، در قطعنامه اروپا به احتمال انجام مذاكرات بيشتر اشاره شده است. يكي از مقامات مطلع در اين رابطه اظهار داشته است:موضوع تبديل اورانيوم از دستور كار خارج است. ايران هدف خود را بدست آورده است و حالا موضوع به بن بست رسيده است. هر دو طرف بايد مواضع خود را تغيير دهند، ايراني‌ها كمتر و اروپايي‌ها بيشتر. در ميان سه كشور اروپايي، آلمان به عنوان ضعيف‌ترين حلقه تلقي مي‌شود چرا كه بيشتر از بقيه احتمال مي‌رود مصالحه را بپذيرد.
در ادامه این گزارش آمده است :ديپلماتهاي اروپايي اذعان كرده‌اند كه نمي‌توانند از حمايت كافي در شوراي حكام براي ارجاع پرونده ايران به سازمان ملل برخوردار شوند. نه‌حاميان ونه مخالفان ارجاع پرونده به شوراي امنيت تاكنون نتوانسته‌اند ۱۸راي لازم براي اتخاذ تصميمي بر اساس راي اكثريت را بدست آورند. حتي راي گيري در شوراي حكام نيز خود ايجاد تفرقه خواهد كرد چرا كه اين شورا بطور سنتي از طريق اجماع عمل مي‌كند. حتي اگر موضوع به شوراي امنيت برده شود، اين احتمال وجود ندارد كه هيچ تصميمي براي اقدام سريع و يا قاطع عليه ايران گرفته شود.
گاردين در مقاله ديگري نوشت: روز گذشته به دليل رويارويي ايران با غرب در خصوص برنامه‌هاي هسته‌اي و همچنين مشكلات پالايشگاهي در آمريكا، قيمت نفت دوباره ركورد شكست.
گاردين سرمقاله‌اي را نيز با عنوان گزينه‌هاي هسته‌اي به اين مساله اختصاص داد و نوشت: دولت ايران هفت روز خوب را پشت سر گذاشته است. در نگاه اول، به نظر مي‌رسد قطعنامه آژانس نتيجه ضعيفي براي ايران بوده است اما واقعيت اين است كه اين بهترين نتيجه‌اي است كه ايران مي‌توانست به آن اميدوار باشد. با وجود همه تهديدهاي آمريكا و اروپا، هيچ اقدام تنبيهي براي ايران در نظر گرفته نشده و ذكري نيز از ارجاع پرونده به سازمان ملل در اين قطعنامه نرفته است.
گاردین اضافه می کند: این قطعنامه نتيجه ضعيفي براي ديپلماسي اروپا است. دو سال پيش سه كشور اروپايي با تهران با هدف متوقف برنامه هسته‌اي ايران با آن كشور وارد مذاكره شدند و اين فرصتي بود تا آنها نشان دهند مي‌توانند مستقل از آمريكا به حل و فصل موضوعات مهم بين‌المللي بپردازند. نهايتا نتيجه اين مذاكرات به دو روز تحقيرآميز در وين انجاميد كه هر دو طرف با بداخلاقي به رد و بدل كردن نظرات خود پرداختند.
اروپايي‌ها با آنچه كه اكنون يك اشتباه تاكتيكي بحساب مي‌آيد خواستار برگزاري نشست اضطراري شوراي حكام شدند و سپس درك كردند كه حداقل نيمي از اعضاي شورا علاقه‌اي به ارجاع پرونده ايران به شوراي امنيت ندارند. جريانات ديروز، گستره اعمال سياست موثر توسط اروپا را نشان داد و عدم نفوذ آن را بر ايران آشكار ساخت. امكان توافق در مورد مبادلات تجاري با ايران در تشويق اين كشور موثر نبوده است همانگونه كه تهديد ارجاع پرونده به شوراي امنيت نيز كاري از پيش نبرده است. اما هنوز اين اميد وجود دارد كه ايران با مذاكره از موضع قدرت، راه مصالحه در پيش گيرد.
روزنامه فايننشال تايمز نيز در سرمقاله‌اي با عنوان "ايران و آژانس از لبه پرتگاه بازگشتند" نوشت: يكي از مشكلات پرونده ايران اين است كه آن كشور بر طبق حق خود بر اساس ان.پي.تي عمل كرده است. هيچكس اطميناني به انگيزه ايران ندارد اما بخش عمده‌اي از كشورهاي در حال توسعه نيز نسبت به سياست هاي آمريكا سوء‌ظن دارند، بخصوص كه به نظر مي‌رسد آمريكا توليد سلاحهاي هسته‌اي توسط هند، پاكستان و اسرائيل را به ديده اغماض مي‌نگرد. عليرغم عدم تمايل واشنگتن، اتحاديه اروپا و آمريكا بايد علنا و بوضوح در مورد ارائه مشوق هاي واقعي به ايران توافق كنند. بر همين اساس اگر چنين مشوق‌هايي ارائه شد و ايران آنها را رد كرد، اتحاديه اروپا بايد از تحريم‌هاي سازمان ملل عليه ايران حمايت كند.
فايننشال تايمز در گزارش ديگري نوشت: آمريكا و اروپا با تقاضاي گزارشي ديگر از آژانس در سوم ماه سپتامبر،مهلت حساسي به ديپلماتها براي حل بحران هسته‌اي ايران دادند. انگلستان خواستار مهلت ۱۰روزه براي ارائه يك گزارش جامع در مورد فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران توسط آژانس شده بود اما اين تقاضا با مخالفت كشورهاي ديگر نظير برزيل و هند مواجه شد.
در قطعنامه فعلی که بدون راي گيري و از طريق اجماع انتشار يافت اشاره اي به اينكه آيا پرونده ايران به سازمان ملل ارجاع خواهد شد يا نه نشده است.
روزنامه ديلي تلگراف نيز در گزارش مفصلي با عنوان "بازهاي اسرائيل بر فراز تجهيزات هسته‌اي ايران مي‌چرخند" نوشت: بنا بر اظهارات يكي از مقامات ارشد نيروهاي دفاعي اسرائيل در روزنامه اورشیم پست، ايران حداقل تا سال ۲۰۰۸نخواهد توانست بمب اتم توليد كند، گو اينكه سال ۲۰۱۲ تاريخ واقع بينانه تري است و كارشناسان معتقدند كه شرايط كنوني آنقدر حاد نيست كه نيازي به اقدام نظامي باشد.
يكي از تحليلگران مركز مطالعات استراتژيك در تل آويو گفته است: بهترين حالت براي اسرائيل اين است كه مذاكرات اروپا با ايران ادامه پيدا كند و در حال حاضر اين محتمل‌ترين روند است. زیرا جلوگيري از بروز يك بحران تمام عيار نظر اسرائيل را كاملا تامين مي‌كند. اسرائيل از اين مذاكرات حمايت كرده است و سعي مي‌كند اين بحران را تبديل به يك مناقشه ميان خود و ايران نكند. در اين راستا مادامي كه مذاكره‌كنندگان بين‌المللي مذاكرات را پيگيري مي‌كنند، اسرائيل راضي است كه در حاشيه بماند.
راديو بي‌بي‌سي نیزدر گزارشي واكنش ايران به تصويب قطعنامه پيشنهادي سه كشور اروپايي در اجلاس اضطراري شوراي حكام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در شهر وين را مورد بررسي قرار داد.
بي‌بي‌سي در اين‌باره گفت: چنين امري به معناي آن است كه پرونده هسته‌اي ايران كماكان در آژانس بين‌المللي انرژي اتمي گشوده‌است و همانگونه كه در قطعنامه اين آژانس تاكيد شده پيگيري اين مساله همچنان به قوت خود باقي است. بي‌بي‌سي در ادامه گفت: همه اين موارد و از جمله تاكيد بر پايان بخشيدن دوباره به فعاليت سايت هسته‌اي اصفهان كه چند روزي بيش از بازگشايي آن نمي‌گذرد از اصلي‌ترين نكات مورد انتقاد ايران هستند. با اين همه در قعطنامه مصوب آژانس بين‌المللي انرژي اتمي هيچ اشاره‌اي به ارجاع پرونده اتمي ايران به شوراي امنيت سازمان ملل نشده و در مقابل ضرورت ادامه گفت‌وگوها براي حل اين بحران مورد تاكيد قرار گرفته است.
راديو بي‌بي‌سي اضافه كرد: با وجود اين به‌نظر مي‌رسد جمهوري اسلامي به دليل شرايط خاص منطقه‌اي و عواملي كه طرفهاي درگير دراين پرونده از جمله آمريكا را درگير خود ساخته و نيز با درنظر گرفتن شرايط داخلي ترجيح داده كه در اين موقعيت برخلاف گذشته بدون اشاره به چنين موضوعي بر اراده خود براي ادامه فعاليت‌هاي هسته‌اي خود تاكيد كند و نشانه‌اي از پذيرش خواسته‌هاي مطرح شده در قطعنامه را بروز ندهد.
اين منبع افزود: در داخل ايران مقامات جمهوري اسلامي همزمان با تحولات پس از انتخابات رياست جمهوري بر شدت لحن و اصرار خود براي پيگيري برنامه‌هاي به تعليق در آمده هسته‌اي افزوده‌اند و به افكار عمومي وعده داده‌اند كه در هيچ شرايطي از مسيري كه در پيش گرفته شده بازنخواهند گذشت.
از سوي ديگر به‌نظر مي‌رسد، جمهوري اسلامي به‌اين يقين رسيده كه در وضعيت فعلي هم آمريكا و هم سه كشور اروپايي طرف مذاكره‌اش در موقعيتي نيستند كه بتوانند با ناديده گرفتن پيامدهاي ناگزير عميق‌ترشدن بحران بر شدت و دامنه فشارهاي خود برايران بيفزايند.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید