27 آذرماه؛ وحدت حوزه و دانشگاه

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: شهید آیت‌الله دکتر محمد مفتح در سال ۱۳۰۷ ه.ش در خانواده‌ای روحانی در همدان به دنیا آمد. پدر ایشان مرحوم حجت‌الاسلام حاج شیخ محمود مفتح از وعاظ بزرگ همدان بود.
 
استعداد فراوان و عشق زیاد شهید به تحصیل باعث شد که به‌زودی مراحل مختلف تحصیل را بگذراند، به نحوی که دیگر حوزه همدان برای او قابل استفاده نبود و لذا در سال ۱۳۲۲ در حالی که تنها ۱۵ سال داشت برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم مهاجرت کرد. 

تحصیلات تکمیلی 

پس از ورود به قم در حجره‌ای در مدرسه دارالشفاء اقامت کرد و شبانه روز به تحصیل علم پرداخت. از محضر اساتید بزرگی همچون حضرت آیت‌الله العظمی امام خمینی(ره)، مرحوم آیت‌الله علامه طباطبائی، مرحوم آیت‌الله داماد، مرحوم آیت الله حجت و ... استفاده کرد و به‌زودی دوره کامل خارج علوم مختلف حوزه را گذارند و جامع منقول و معقول گردید تا اینکه به درجه اجتهاد نائل آمد و به عنوان مدرسی در حوزه به تدریس پرداخت، به‌نحوی که حوزه‌های درسی ایشان در زمینه‌های مختلف به‌خصوص فلسفه از رونق خاصی برخوردار بود و از پراستفاده‌ترین حوزه‌های درسی برای فضلای قم محسوب می‌شد.
 
شهید مفتح در کنار تحصیل در حوزه به تحصیل علوم جدیده پرداخت و مدارج مختلف تحصیلات جدیده را نیز گذراند وی پس از مدت نسبتاً کوتاهی موفق به اخذ درجه دکتری (P.H.D) در رشته فلسفه گردید.
 
فعالیتهای ایشان در مسائل اجتماعی و سیاسی و آشنایی که از نزدیک با حوزه و دانشگاه و کلیه مسائل آن پیدا کرده بود سبب شد که استاد شهید از سالهای بسیارقبل، به اهمیت وحدت فیضیه و دانشگاه پی‌ برد. 

مقاله ایشان تحت عنوان «وحدت مسجد و دانشگاه» که در سالهای حدود ۱۳۴۰ در نشریه مکتب اسلام قم چاپ شد خود به خوبی نشانگر نوع تفکر و تلاش عملی استاد مفتح در زمینه ایجاد این وحدت از آن سالهاست. 

با شروع قیام حضرت امام خمینی(ره) شهید مفتح که یکی از شاگردان نزدیک ایشان بود، از روز اول قیام پشت سر امام مبارزات خود را اوج بیشتر داد. 

منبرهایی که ایشان در شهرهای آبادان، خرمشهر، اهواز و... می‌رفتند بارها منجر به دستگیری و تبعید ایشان گردید ولی شهید مفتح مجدداً در مناسبت بعدی برای منبر به آن شهرها می‌رفتند تا بالاخره در آخرین بار ایشان دستگیر، تبعید و به استان خوزستان ممنوع الورود شد.

در دانشکده الهیات 

غنای علمی استاد، تبحر و تسلط ایشان به علوم جدیده و قدیم، بیان شیوا و قلم قدرتمند ایشان، دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران را بر آن داشت تا به‌طور رسمی از ایشان دعوت به عمل آورد تا به تدریس در آن محل بپردازد. شهید مفتح به شوق همکاری با استاد شهید آیت‌الله مطهری تدریس در دانشکده الهیات را پذیرفت و از سال ۱۳۴۹ در تهران اقامت گزید.


مسجد جاوید؛ سنگر مبارزه با ظلم و الحاد 

شهید آیت‌الله دکتر مفتح با قبول امامت مسجد جاوید در سال ۱۳۵۲ هسته‌ای دیگر را در جهت تجمع نیروهای مسلمان مبارز و سنگری برای ارائه اسلام راستین و جبهه‌ای برای مبارزه با رژیم پهلوی ایجاد کرد. 

وی ابتدا اقدام به تشکیل کتابخانه‌ای در مسجد کرد و سپس با تشکیل کلاسهای مختلف از جمله اصول عقاید، فلسفه، اقتصاد، تفسیر قرآن، نهج البلاغه، عربی، تاریخ ادیان، جامعه شناسی و... برای دانشجویان و نیز کلاسهای دیگری در سطح دانش آموزان اقدامی مؤثر برای بالابردن سطح آگاهی‌های مذهبی به صورتی منظم و سیستماتیک و همچنین ایجاد زمینه برای آشنایی در جهت پیشبرد انقلاب اسلامی نمود تا این که در سوم آذر ماه ۱۳۵۳ با دستگیری شهید آیت‌الله مفتح و آیت‌الله سید علی خامنه‌ای مسجد جاوید تعطیل شد. شهید مفتح حدود ۲ ماه در زندان رژیم زیر شدیدترین شکنجه‌ها به سر برد.

مسجد قبا؛ قلب تپنده انقلاب 

حدود ۲ سال پس از آزادی از زندان شهید آیت الله دکتر مفتح امامت مسجدی در نزدیکی حسینیه ارشاد را پذیرفت و آن مسجد را «قبا» نامید و بدین صورت مسجد قبای دیگری در راستای مسجد قبا در صدر اسلام بنیاد نهاده شد تا سنتهای اصیل رسول خدا و خاندان پاکش را احیا کند. 

وی این مسجد را به عنوان بزرگترین سنگر در جریان مبارزات انقلاب اسلامی درآورد. جمعیتهای چندین هزار نفری که در سالهای ۵۶ و ۵۷ در سخنرانی‌های ماه مبارک رمضان در مسجد گرد می‌آمدند، تا آن زمان بی سابقه بود و رعب و وحشت زیادی در دل رژیم منفور پهلوی ایجاد می‌کرد.


فعالیت در لبنان؛ اقدامی عملی در تعمیق و گسترش انقلاب اسلامی
در جریان جنگهای داخلی لبنان که رژیم صهیونیستی اشغالگر با همکاری رژیمهای مرتجع منطقه برای سرکوبی شیعیان و فلسطینیهای مسلمان به‌پا خاسته مقیم لبنان برپا کرده بود، شهید آیت‌الله دکتر مفتح اقدام به جمع آوری اعانه به مقدار زیاد کرد و آنها را به لبنان فرستاد. 

او معتقد بود اساسی‌ترین کار برای پیشرفت هرچه بیشتر شیعیان لبنان، بالاتر بودن سطح آموزش و فرهنگ آنان است، علی‌هذا برای جنگ زدگان لبنان دو برنامه کوتاه مدت و درازمدت داشت. در برنامه کوتاه مدت سعی بر آن داشت تا مخارج تحصیلی کودکان شهدای لبنان را تأمین کند و در این راه موفق شد عده زیادی از بازماندگان شیعیان جنگ زده را با تأمین مخارج تحصیل و پوشاک و غذا راهی مدارس بکند. 

هدف وی از اجرای برنامه درازمدت این بود که یک مرکز و مجتمع آموزشی شیعی در لبنان ایجاد کند و با این اقدام دست به اساسی‌ترین کار در جهت از بین بردن عقب افتادگی شیعیان لبنان زد.

نماز عید فطر؛ نقطه عطفی در حرکت انقلاب 

شهید مفتح در رمضان سال ۱۳۵۶ اقدام به تشکیل جلسات سخنرانی در مسجد قبا نمود و از کسانی که رژیم، آنها را از انجام سخنرانی منع کرده بود دعوت کرد و با این عمل قدم مؤثری را در جهت رسوا کردن رژیم برداشت.
 
پس از روزهای سازندگی ماه رمضان ۵۶ شهید آیت‌الله دکتر مفتح اعلام کرد که نماز عید فطر را در زمینهای قیطریه خواهد خواند. 

ساعت ۸ صبح پنجشنبه ۱۶ شهریور دکتر مفتح به زمینهای قیطریه آمد و مشاهده کرد که سر تا سر زمین توسط نیروهای مسلح ارتش شاهنشاهی اشغال شده است. 

در اوائل راه، ارتش شروع به شلیک تیر هوایی و گاز اشک‌آور به سوی جمعیت مؤمن و مبارز کرد اما مردم با روشن کردن آتش و سوزانیدن مقوا در اطراف شهید مفتح مانع از آسیب‌رسانی گاز به ایشان شدند. 

نظامیان شاه به کمی پائین‌تر (خیابان دکتر شریعتی، سر راه شهید کلاهدوز) حمله کردند و دکتر مفتح را با سرنیزه و قنداق تفنگ به سختی مجروح و مضروب کردند به طوری که امکان حرکت از وی سلب شد. 

شهید مفتح که صبح جمعه ۱۷ شهریور برای مداوا و پانسمان زخمهای ناشی از تظاهرات دیروز به بیمارستان رفته بود، موقع بازگشت به منزل به وسیله ساواک دستگیر شد. 

بدین ترتیب در اولین ساعات حکومت نظامی وی با تن و بدنی مجروح دستگیر و روانه زندان کمیته ضد خرابکاری شاه گردید. 

بعد از ۲ ماه که رژیم سابق در اثر اوجگیری انقلاب ناچار به گشودن در زندانها شد شهید آیت‌الله دکتر مفتح از زندان آزاد شد.

پس از انقلاب 

کوشش‌های شبانه روزی استاد مفتح، پس از انقلاب با شدتی بیشتر دنبال شد، لیاقت و جدیت و کاردانی ایشان ناشی از ایمان و اعتقاد عمیقشان به انقلاب اسلامی بود. 

وی علاوه بر عضویت در شورای انقلاب با درخواست دانشجویان دانشکده الهیات و بعد از مشورت با استاد مطهری سرپرست دانشکده الهیات شدند و علاوه بر این سرپرستی کمیته منطقه ۴ تهران نیز برعهده وی بود. 

دکتر مفتح در ادامه سالیان دراز کوشش و تلاش برای وحدت فیضیه و دانشگاه که اسلام بر جامعه حاکم و کشور تحت رهبری‌های حضرت امام به پیش می‌رفت به کوشش خود در این زمینه افزود. در سالگرد شهادت آیت‌الله حاج سیدمصطفی خمینی اقدام به تشکیل «سمینار وحدت حوزه و دانشگاه» در دانشکده الهیات نمود که این اولین سمیناری بود که تحت این عنوان برگزار می‌شد.

شهادت

دکتر مفتح در ساعت ۹ صبح روز سه شنبه ۲۷ آذر ۱۳۵۸ در حیاط خلوت دانشکده الهیات دانشگاه تهران با شلیک چند گلوله از سوی ضاربین به‌شدت زخمی شد و معالجات در بیمارستان اثری نبخشید. ایشان حدود ساعت ۲ بعد از ظهر همان روز به شهادت رسید. یادش گرامی باد.