آفتابنیوز : آفتاب: اقدام جامعهی مدرسین حوزهی علمیه قم در اعلام عدم صلاحیت مرجعیت آیتالله یوسف صانعی. واکنشهای بسیاری را برانگیخت. علاوه بر محافل حوزوی و دینی، برخی گروههای سیاسی نیز به این موضوع پرداختند.
مجمع روحانیون مبارز در حمایت از آیتالله صانعی بیانیهای بدین شرح صادر کرد:
بسم الله الرحمن الرحیم
الفقهاء امناء الرسل...... پیامبر اکرم(ص)
در پی حوادث اخیر و اظهارنظرهای بعضی از روحانیون درباره صلاحیت مرجعیت حضرت آیتالله صانعی لازم میدانیم به اطلاع متدینان و مؤمنان عزیز برسانیم که معظم له به لحاظ فقهی مورد تأیید حضرت امام خمینی(س) بودهاند و آن حضرت درباره ایشان فرمودهاند:« من آقای صانعی را مثل یک فرزند بزرگ کردهام، این آقای صانعی وقتی که سالهای طولانی در مباحثی که ما داشتیم تشریف میآوردند ایشان بالخصوص میآمدند با من صحبت میکردند و من حظ میبردم از معلومات ایشان. و ایشان یک نفر آدم برجستهای در بین روحانیون است و یک مرد عالمی است و متوجه مسائل است و مخالف این انحرافاتی که در این کشور موجود بوده است، از قبیل منافقین - نمیدانم - و غیره، و ایشان مخالف سرسخت آنهاست.» (صحیفه امام جلد 17 صفحه 231)
در ادامه این بیانیه آمده است: عدالت و اخلاص آیتالله صانعی مورد تأیید عالمان برجسته حوزههای علمیه و خیل عظیمی از مقلدان بوده و هست و ایشان دهها سال است که به عنوان استاد برجسته فقه آل محمد(ص) در حوزه علمیه قم شاگردان فاضل و متعهد زیادی را تربیت نمودهاند و از زمانی که به عنوان مرجع تقلید در جامعه اسلامی ایران مطرح گردیدند همواره بر مقلدان ایشان افزوده شده است و امروز جای هیچگونه تردیدی در مرجعیت ایشان نیست و این مرجعیت با بیانیه یک گروه مورد پذیرش مقلدان قرار نگرفته است که با بیانیه گروهی دیگر از اعتبار بیفتد.
در پایان این بیانیه آمده است: عالمان برجسته حوزههای علمیه همواره بر حفظ حرمت مراجع بزرگ تقلید تأکید داشتهاند. مجمع روحانیون مبارز نیز انتظار دارد که گروههای سیاسی در کشاکش منازعات گروهی نهاد مقدس مرجعیت را دستخوش اینگونه اختلافات نکنند که مطمئناً به نفع حوزههای علمیه، مراجع عظام و جامعه متدین کشور نیست.
مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم نیز درباره تصمیم اخیر جامعه مدرسین مبنی بر اعلام عدم صلاحیت مرجعیت آیتالله صانعی بیانیهای صادر کرد.
به گزارش ایسنا در بخشی از این بیانیه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از سرمایههای اجتماعی حوزه و در عین حال تصمیم اخیر آن موجب تعجب خوانده شده و آمده است: اظهارنظر اخیر درباره مرجعیت شخصیتی صورت میگیرد که پس از سالها تدریس خارج فقه و اصول، افتاء و نشر رساله عملیه و اعزام بعثه به حج و تقسیم شهریه و با سابقه تصدی دو سمت از سوی امام راحل(قدس سره) که موقوف بر اجتهاد و عدالت است به عنوان مرجع تقلید از سوی عدهای از مؤمنان پذیرفته شده و حتی گواهی تأیید ایشان ملاک احراز اجتهاد برخی از مقامات جمهوری اسلامی بوده است.
سنت سلف صالح و سیره مستمر حوزههای علمیه همواره روندی مردمی برای رجوع به مراجع عظام بوده است. عالمان و فقیهانی که با تدریس و تألیف و پرورش شاگردان در ساحت علمی حضور مییابند کم کم در ارتباطات خویش با مردم شناخته شده و مؤمنان پس از فحص و تحقیق از متخصصان فن و مورد اعتماد، به عنوان وظیفه شرعی مرجع تقلید خود را شناساسی و از وی تقلید میکنند. سابقه نه چندان دور نشان داده است معرفیهایی که از سوی نهادها و تشکلهایی با صبغه سیاسی صورت گرفته است، چندان مؤثر نبوده و نیز تجربه نشان داده عده زیادی از مردم به مراجع تقلید خارج از فهرستهای ارائه شده مراجعه کردهاند.
در ادامه این بیانیه آمده است: موقعیت مرجعیت مثل مناصب حکومتی نیست که شخص، گروه، نهاد و تشکلی برای خود حقی در نصب و عزل آن قائل باشد. در جایی که امام راحل(قدس) شناخت افراد واجد صلاحیت برای نمایندگی مجلس و ریاست جمهوری را وظیفه شخصی معرفی میکند و میفرماید «معرفی گروهها و احزاب مسقط مسئولیت افراد نیست»، در مسئله مرجعیت به طریق اولی تکلیف فرد مقلد است که صلاحیت مرجع خود را احراز نماید.
مقتضی است حضرات آقایان به عواقب نگرانکننده چنین اقداماتی عنایت فرمایند؛ چرا که نهاد مرجعیت از محکمترین پایگاههای دینی و حوزوی و از سرمایههای ماندگار جهان تشیع است و حفظ حریم آن بیش از هر کس بر عهده ماست. عدول از سنت سلف صالح و روآوری به ارادهها و مسائل خارج از حوزه و دخالت جهتگیریهای سیاسی در آن، آیندهای نگران کننده را ترسیم میکند و ممکن است برای روحانیت و حوزههای علمیه عواقب غیر قابل جبرانی به بار آورد.»