هیس! حرفش را هم نزن

بازی‌های المپیک پاریس در شرایطی به پایان رسید که کاروان اعزامی ایران در مقایسه با دو دوره قبلی به لحاظ کسب مدال دستاورد بهتری داشت و بعد از المپیک ۲۰۱۲ لندن، دومین کاروان اعزامی ایران به المپیک لقب گرفت که توانست تعداد مدال‌های کسب‌شده را دو‌رقمی کند. بدون در نظر گرفتن این مورد که در کسب مدال طلا درجا زده و مثل دو سه دوره قبل، این کاروان فقط سه مدال طلا به دست آورد، بحث حاشیه‌ای هم کم حول محور افراد اعزامی نبود. قاعدتا مهم‌ترین آن‌ها به لباس رسمی کاروان ایران در مراسم افتتاحیه برمی‌گردد که با وجود گذر چندین هفته، هنوز هیچ مسئولی از کمیته ملی المپیک حاضر نشده درباره این انتخاب جنجالی صحبت کند. لباس‌های کاروان ایران بدون کوچک‌ترین طرحی که نشانی از هویت ایران داشته باشد، به تن ورزشکاران ایرانی در مراسم افتتاحیه رفت تا صدای اعتراض افراد زیادی بلند شود. از همه بدتر، لباس‌های در نظر گرفته‌شده برای زنان کاروان ایران بود که بی‌شباهت با لباس کادر درمان نبود. اینکه مسئولان کمیته ملی المپیک آگاهانه، پیش از شروع این بازی‌ها از چنین لباس‌هایی رونمایی نکردند تا از گزند انتقادها در امان باشند، موضوعی ثابت‌شده است، ولی از آنجا که افکار عمومی نسبت به طراحی، دلیل انتخاب طراح و عدم رونمایی از این لباس‌ها پیش از المپیک قانع نشده، انتظار می‌رفت تا مسئولان امر در این زمینه شفاف‌سازی کنند و از این بگویند که با چه متر و معیاری، شرکت تهیه‌کننده این البسه انتخاب شده، چه کسی طرح مذکور را پذیرفته و چرا اجازه رونمایی از آن داده نشد؟ البته از آنجا که تعداد مدال‌های کاروان ورزش ایران در این دوره به نسبت بهتر بود، تعدادی از مسئولان کمیته ملی المپیک هم ترجیح دادند پس از این بازی‌ها به این موضوع ورود نکنند و فقط مدال‌های کسب‌شده را برجسته کنند. در اتفاقی نادر که به نظر می‌رسد برگرفته از یک هماهنگی باشد، حتی در اولین جلسه بعد از بازی‌های المپیک که تعدادی از رسانه‌های نزدیک به این کمیته دعوت شده بودند، کوچک‌ترین پرسشی از مسئولان این نهاد درباره لباس‌های جنجالی کاروان ایران در پاریس پرسیده نشد. بخش عجیب ماجرا مربوط به همان روز است؛ در واقع به علت نزدیکی نشست مسئولان کمیته ملی المپیک با نشست فدراسیون قایقرانی با خبرنگاران، می‌توان حدس زد که مسئولان کمیته آگاهانه و از روی نیت قبلی تمایلی به ورود به این بحث نداشته‌اند. دلیلش ساده است؛ خبرنگارانی که حاضر نبودند از مسئولان کمیته درباره کیفیت لباس‌ها و پرسش‌های مطروحه سؤالی بپرسند، دقیقا از رئیس فدراسیون قایقرانی و حتی سرمربی تیم ملی قایقرانی ایران در این مورد سؤال کرده و نظرات آن‌ها را جویا شدند.

علیرضا سهرابیان، رئیس فدراسیون قایقرانی که تیم اعزامی‌اش نتیجه درخوری در پاریس نگرفته بود، در همان ابتدای نشست در واکنش به حاشیه‌های لباس کاروان ایران در المپیک و ورود مهسا جاور یکی از ملی‌پوشان قایقرانی به این موضوع گفته بود: «در این ماجرا به برخی از ورزشکاران در فضای مجازی توهین شد. حرف من در مورد لباس صحبت آن‌چنانی نبود که باعث حاشیه شود. حاشیه‌های لباس کاروان ایران در المپیک ۲۰۲۴ ارتباطی به فدراسیون قایقرانی نداشت». فرزام، سرمربی تیم ملی قایقرانی هم واکنشی مشابه نشان داده و گفته بود: «از دوستان کمیته می‌خواهم از این به بعد از بانوان ورزشکار به‌عنوان مدل لباس کاروان استفاده نکنند. من در جریان این اتفاق نبودم. اینکه وزارت ورزش، کمیته ملی المپیک، استان‌ها و سایر بخش‌ها مستقیم با ورزشکار ارتباط می‌گیرند، امیدوارم مدیریت‌شده باشد. چوب این اقدامات را ورزشکار می‌خورد، آن‌ها جوان هستند و می‌خواهند دیده شوند و دود آن در چشم ورزشکار می‌رود».

اندکی بعد ظاهرا مسئولان کمیته ملی المپیک در فراری رو به جلو در اخباری که در اختیار یکی از رسانه‌ها گذاشته بودند، این طرح خیالی را مطرح کردند که لباس‌های کاروان ایران در المپیک چیزی نبود که شرکت تهیه‌کننده به آن‌ها نشان داده و خودشان هم از دیدن این طرح شوکه شده بودند. این بهانه در شرایطی در حال پذیرفتن از سوی عده‌ای بود که صحبت‌های روز گذشته حسن تفتیان، دونده سرعتی ایران در پاریس با ایسنا، تمامی این اظهارات خیالی را نقش بر آب کرد. او در قسمتی از صحبت‌هایش درباره لباس‌های کاروان ایران حرف‌های عجیبی به زبان آورد که مهم‌ترین آن‌ها «مجبور‌بودن» برای پوشیدن این لباس‌هاست؛ «تن‌ها ایراد این بود که باید چند ماه قبل رونمایی می‌کردیم. وقتی سه روز قبل از افتتاحیه عکسی را منتشر کردم، دوستان گفتند عکست را پاک کن ما هنوز رونمایی نکرده‌ایم. ما باید لباسی را با شأن و شخصیت و استایل ایرانی خودمان برای ملی‌پوشانمان در نظر می‌گرفتیم. مردم حق اظهار‌نظر داشتند، اما جایش در گرماگرم المپیک نبود و باید از چند ماه قبل اتفاق می‌افتاد که فشارش روی ورزشکار نباشد. همیشه دوست داشتم لباسم شکیل باشد، اما هیچ‌وقت این اتفاق نمی‌افتد. از طرفی باید لباس‌های تخصصی‌ام را خودم تهیه کنم. به اجبار از پوشیدن این لباس‌ها تبعیت کردیم و شاید سلیقه خیلی از این ورزشکاران نبود. از نظر کیفیت هم خیلی خوب نبود. تقریبا پنج روز قبل از افتتاحیه بازی‌ها وارد دهکده شدم و با شور و شوق لباس را پوشیدم». تفتیان در پاسخ به این سؤال که پس لباس از ابتدا همین بود، چون مسئولان کمیته گفتند ما خودمان هم از این لباس سورپرایز شدیم، گفت: «بله! لباس از اول همین بود».

نکته مهمی که در این بین پنهان مانده، تلاش مسئولان کمیته برای بی‌پاسخ‌گذاشتن ابهامات زیاد این لباس‌هاست. به زعم آن‌ها این مورد پس از دستاورد کاروان ایران در بازی‌های المپیک امری فرعی تلقی می‌شود که نیازی به واکاوی ندارد، ولی واقعیت امر، بی‌توجهی به خواست مردم درباره روشنگری در این زمینه است. ابهامات همان‌هایی است که در بالا به آن پرداخته شد؛ مسئولان کمیته باید به این چند پرسش پاسخ دهند که شرکت تهیه‌کننده البسه که اتفاقا سال‌های اندکی است فعالیتش را از سر گرفته، با چه شیوه و روشی انتخاب شده و چه کسی چنین لباس‌هایی را که یک افتضاح مهم در پاریس رقم زده، انتخاب کرده و چرا اجازه رونمایی به این لباس‌ها قبل از اعزام به فرانسه داده نشد؟ البته شاید آن‌ها هم در حال استفاده از همان تاکتیک قدیمی هستند که سکوت را به پاسخ‌گویی ترجیح دهند تا زمان، اجازه فراموشی را صادر کند.