رنگ باختن شوق مهر در سایه گرانی‌ها
امسال این دغدغه با چالشی بزرگ‌تر روبه‌رو شده است؛ افزایش چشم‌گیر قیمت لوازم‌التحریر که به دلیل ترکیبی از عوامل اقتصادی و صنعتی همچون تورم عمومی، نوسانات ارزی، و قطعی‌های مکرر برق به وجود آمده است. این افزایش قیمت‌ها، همگام با سایر کالا‌های اساسی، فشار مضاعفی بر خانواده‌ها به خصوص اقشار متوسط و کم‌درآمد تحمیل کرده است. افزایش تورم در ماه‌های اخیر، یکی از مهم‌ترین دلایل گرانی لوازم‌التحریر اعلام شده است. به گفته کارشناسان؛ طبق آمارها، بسیاری از اقلام ضروری لوازم‌التحریر مانند دفتر، مداد، خودکار، پاک‌کن و کیف‌های مدرسه با افزایشی بین ۳۰ تا ۷۰ درصد نسبت به سال گذشته مواجه بوده‌اند که این امر به معنای چند برابر شدن هزینه‌های خانواده‌ها برای تهیه این اقلام است.
قطع برق و مشکلات تولید لوازم التحریر
محمودرضا صنعتکار، رئیس هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان نوشت‌افزار، گفت: امسال به دلیل قطع برق بسیاری از تولیدکنندگان لوازم التحریر به دلیل افزایش ساعات برق از دو روز در سال‌های گذشته به ۳ روز در هفته، با مشکلات مختلفی مواجه بودند که قطعاً بر روند تولید محصولاتشان تاثیرگذار بوده است، از سوی دیگر همچنین عدم تخصیص ارز دولتی جهت واردات مواد اولیه امسال نیز همچون سال‌های گذشته تولیدکنندگان با چالش‌های بسیاری برای تولید لوازم التحریر و محصولات مورد نیاز روبه‌رو بودند، اما از آنجا که این مشکلی جدید نبوده و نیست، سعی کردیم طی سال جاری با تولید تدریجی و دپوی محصولات نیاز دانش آموزان در سال تحصیلی جاری را پیش بینی کنیم و از این رو به نظر می‌رسد که مشکلی در تامین لوازم و اقلام ضروری نداشته باشیم.
عدم تخصیص ارز مشکل همیشگی تولیدکنندگان ایرانی
او اضافه کرد: با توجه به اینکه شرکت‌های خصوصی تولیدکننده لوازم التحریر با مشکلات موجود در کشور با توجه به عدم همکاری بانک مرکزی برای تخصیص ارز، تحریم‌ها و معضل همیشگی واردات مواد اولیه، قطعی برق و ... خو گرفته ایم، بنابراین برنامه ریزی‌های لازم را در این زمینه کردیم و حتی برای سال‌های آینده نیز برنامه ریزی کرده ایم، در حقیقت ما به هیچ وجه تولید را در ماه‌های پیش از آغاز سال تحصیلی و بعد از آن در ایام غیر از پیک نیاز به لوازم التحریر ادامه می‌دهیم تا همزمان با شروع سال تحصیلی با مشکل مواجه نشویم.
گرانی غیرمتعارف نداریم
صنعتکار درباره افزایش قیمت حدود ۳۰ تا ۷۰ درصدی لوازم التحریر و محصولات مورد نیاز دانش آموزان در سال تحصیلی جدید گفت: نوشت افزار‌های تولید شده در کشور که حدود ۹۰ درصد نیاز دانش آموزان را تامین می‌کند که شامل؛ دفتر، مداد، پاک کن، مدادرنگی، خمیر بازی و ... می‌شود بیشتر از سقف نرخ تورم امسال که بالغ بر ۴۰ درصد اعلام شده است، نیست و حتی بر اساس برآورد‌ها و بررسی‌های صورت گرفته نرخ افزایش قیمت اقلام ضروری دانش آموزان در سال جاری حدود ۱۵ درصد اعلام شده است و افزایش قیمت برخی از کالا‌ها بیشتر از نرخ یادشده مربوط به اقلام و لوازم دانش آموزی غیرضروری و فانتزی است که متناسب با نیاز دانش آموزان به بازار قاچاق و عرضه می‌شود. او محصولات تولیدشده و وارداتی دانش آموزی برای شروع سال تحصیلی را متناسب با نیاز جامعه دانش آموزی ذکر و بیان کرد: آنچه به شکل قاچاق به کشور وارد می‌شود یا برخی از واردکنندگان بر ضرورت واردات برخی از محصولات به کشور به بهانه نبود آن در کشور تاکید می‌کنند، از منفعت طلبی و ایجاد بازار سیاه توسط آن‌ها نشات می‌گیرد، در غیراین صورت بازار لوازم التحریر در آستانه مهرماه با مشکل حادی روبه‌رو نیست.
هزینه یک بسته دانش آموزی ۴ میلیون تومان نیست
رئیس انجمن تولیدکنندگان نوشت‌افزار درباره اعتراض برخی از والدین به قیمت حدود ۴ میلیون تومانی مجموعه لوازم مورد نیاز یک دانش آموز گفت: تهیه یک بسته کامل لوازم التحریر ضروری خوب شامل؛ جامدادی، کوله پشتی، دفتر و مداد و خودکار و... یک دانش آموز در سال ۱۴۰۳ حدود یک میلیون تومان نیاز دارد و قطعاً بر اساس سلایق گوناگون این نرخ متفاوت خواهد بود. وی از پیش بینی طرح توزیع لوازم التحریر در سال جدید برای مناطق محروم خبر داد و گفت: امسال هم مانند سال‌های گذشته بسته‌های آموزشی کامل برای دانش آموزان در نظرگرفته شده است که از ابتدای شهریور ماه سالجاری در حال اجراست و براساس پیش بینی‌های صورت گرفته از حدود یک هفته پیش از شروع سال تحصیلی سال جاری در بین نیازمندان توزیع می‌شود و ارزش مالی آن حدود ۵۰۰ هزار تومان اعلام شده است.
سعی بر کاهش فشار به خانواده‌ها داشتیم
بر اساس این گزارش؛ محسن گلستانی، رئیس اتحادیه صنف نوشت‌افزار تهران در توضیح وضعیت بازار لوازم‌التحریر در آستانه سال تحصیلی جدید گفت: در حوزه کالا‌های وارداتی به واسطه تغییرات نرخ ارز، قیمت لوازم‌التحریر با افزایش روبه‌رو بوده و این رشد قیمت بر روی نوشت‌افزار داخلی نیز اثر گذار بوده چرا که مواد اولیه بخش قابل توجهی از این اقلام نیز وارداتی است. رئیس اتحادیه صنف نوشت‌افزار تهران ادامه داد: افزایش قیمت محصولات پتروشیمی که مواد اولیه اصلی بسیاری از تولیدات داخلی نوشت‌افزار محسوب می‌شود نیز عامل دیگری برای افزایش قیمت تولیدات داخلی لوازم التحریر بوده است. گلستانی با اشاره به چالش‌های تولید لوازم‌التحریر، اظهار کرد: اکثر نوشت‌افزار در کشور معمولا در فصل تابستان تولید می‌شود که متاسفانه قطعی‌های اخیر برق کارخانجات باعث ایجاد تاثیر منفی بر روند تولید محصولات شده که دلیلی برای کاهش عرضه و افزایش قیمت است. وی با بیان اینکه مشکل سال گذشته تولید دفتر و تامین کاغذ مرتفع شده، عنوان کرد: خوشبختانه امسال در تولید دفتر مشق منگنه‌ای و کاغذ که مورد مصرف عموم و دانش‌آموزی است مشکلی وجود ندارد و با رفع این مشکلات با ثبات یا حتی کاهش قیمت روبه‌رو هستیم. رئیس اتحادیه صنف نوشت‌افزار تهران تاکید کرد: با تلاشهای صورت‌گرفته در زمینه کالا‌های اساسی حوزه نوشت‌افزار کمترین فشار به خانوار وارد شده و بیشتر افزایش قیمت‌ها مربوط به کالا‌های فانتزی در این حوزه است.
خانواده‌ها گرانی را خرید خارج از فصل مدیریت کردند
گلستانی با اشاره به کیفیت تولید محصولات داخلی نسبت به نمونه‌های خارجی، اظهار کرد: کیفیت نوشت‌افزار ایرانی از دید تخصصی حتی در برخی موارد فراتر از انتظار ماست و این روند پیشرفت باعث شده که با نمونه‌های خارجی نیز امکان رقابت وجود داشته باشد. وی افزود: اگر مصرف‌کننده‌ها از برند‌های معتبر داخلی برای تهیه نوشت‌افزار مورد نیاز خود خرید کنند مطمئنا می‌توانند از کیفیت مطلوبی برخوردار شوند چرا که تولیدات بی‌اصالت و بی‌کیفیت نیز در بازار وجود دارد که خرید آن‌ها توصیه نمی‌شود. رئیس اتحادیه صنف نوشت‌افزار تهران در مورد تقاضا برای سال تحصیلی جدید گفت: هرساله اوج تقاضا از ۱۵ شهریور تا ۱۵ مهر بوده، اما باتوجه به وضعیت اقتصادی مردم و مدیریت تقاضا، بازه خرید لوازم‌التحریر از سوی خانوار در این بازه کاهشی و به طول سال منتقل شده است.
گرانی فقط محدود به لوازم التحریر نیست
این گزارش همچنین حاکی است؛ گرانی لوازم‌التحریر تنها بخشی از مشکلات اقتصادی خانواده‌ها در آستانه سال تحصیلی است. این گرانی‌ها همزمان با افزایش قیمت سایر کالا‌های ضروری مانند مواد غذایی، پوشاک، مسکن و هزینه‌های انرژی رخ داده است. بسیاری از خانواده‌ها مجبور به حذف یا کاهش هزینه‌های مربوط به تفریحات، آموزش‌های جانبی یا حتی برخی اقلام لوازم‌التحریر غیرضروری شده‌اند تا بتوانند از پس هزینه‌های اصلی برآیند. برای کاهش فشار اقتصادی بر خانواده‌ها و بهبود وضعیت بازار لوازم‌التحریر، می‌توان با ارائه تسهیلات و یارانه‌های ویژه به تولیدکنندگان داخلی برای کاهش هزینه‌های تولید و افزایش رقابت‌پذیری آن‌ها در مقابل محصولات خارجی را یاری کرد، همچنین با تقویت نظارت‌های دولتی برای جلوگیری از احتکار و گرانفروشی لوازم‌التحریر و کنترل دقیق‌تر قیمت‌ها، تسهیل فرآیند‌های وارداتی و کاهش تعرفه‌های گمرکی برای مواد اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان لوازم‌التحریر و... به تسهیل و تسریع تولید و توزیع لوازم التحریر در جامعه کمک کرد. گرانی لوازم‌التحریر در آستانه سال تحصیلی جدید به یکی از چالش‌های بزرگ خانواده‌های ایرانی تبدیل شده است. این افزایش قیمت‌ها تحت تاثیر عوامل مختلفی همچون تورم، نوسانات ارزی، قطعی برق و مشکلات تولید است. در چنین شرایطی، لازم است دولت و نهاد‌های مسئول با اتخاذ تدابیر مناسب و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر، فشار‌های اقتصادی بر خانواده‌ها را کاهش دهند تا تمامی دانش‌آموزان بتوانند با آمادگی لازم سال تحصیلی جدید را آغاز کنند.
