هر ساله در ۱۰ سپتامبر، مردم سراسر دنیا روز جهانی پیشگیری از خودکشی را گرامی می دارند.
این مناسبت، فرصت مهمی برای جلب توجه به این مشکل جدی، کاهش شرم ناشی از آن و حمایت از راههایی موثر برای جلوگیری از خودکشی افراد است.
یک واقعیت هشیارکننده
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، خودکشی عامل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان است و سالانه بیش از ۷۰۰ هزار نفر از این طریق جان خود را از دست می دهند. این آمار خیره کننده، فوریت پرداختن به عواملی را که به افکار و رفتارهای خودکشی کمک می کنند، برجسته می کند.
- گرایشهای سنی خاص: در حالی که میزان خودکشی در مناطق و جمعیت های مختلف متفاوت است، گروه های سنی خاصی به ویژه آسیب پذیر هستند. مطالعات نشان میدهد که در بسیاری از کشورها، جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله در معرض خطر بیشتری برای خودکشی هستند.
- نابرابری های جنسیتی: در سطح جهانی، مردان بیشتر از زنان بر اثر خودکشی می میرند، اگرچه زنان بیشتر اقدام به خودکشی می کنند.
- عوامل زمینهای: عوامل متعددی میتوانند به افکار و رفتارهای خودکشی کمک کنند از جمله شرایط سلامت روان، سوء مصرف مواد، انزوای اجتماعی، مشکلات اقتصادی و قرار گرفتن در معرض خشونت.
کدام کشور بیشترین میزان خودکشی را دارد؟
کره جنوبی و لیتوانی بالاترین میزان خودکشی را در سال ۲۰۲۲ در بین مردان داشتند (از بین کشورهایی که داده ها را گزارش می کنند) به ترتیب با ۳۴.۹ و ۳۳.۱ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت. برای زنان نیز کره جنوبی و ژاپن با ۱۴.۹ و ۹.۸ بالاترین نرخ را در بین کشورهای منتخب داشتند.
کدام کشور کمترین میزان خودکشی را دارد؟
دلایل ارتکاب خودکشی پیچیده است، با عوامل خطر متعددی که می تواند فرد را مستعد اقدام به خودکشی کند. بنابر آمار سال ۲۰۱۶، نرخ خودکشی در ترکیه، یونان و آفریقای جنوبی با پنج مورد یا کمتر مرگ در هر ۱۰۰ هزار نفر پایینترین میزان بود.
نگرانی رو به رشد در هند
کارشناسان علوم اجتماعی در هند هشدار میدهند که این کشور با جمعیت وسیع و چشم انداز فرهنگی متنوع خود، با چالش های منحصر به فردی در زمینه پیشگیری از خودکشی مواجه است.
ظهور رسانههای اجتماعی اشکال جدیدی از استرس و قلدری را معرفی کرده است که میتواند تأثیرات شدیدی بر سلامت روان دانشآموزان داشته باشددر حالی که به دست آوردن داده های دقیق می تواند دشوار باشد، مطالعات و گزارش های اخیر نرخ نگران کننده خودکشی در این کشور را روشن کرده است.
خودکشی دانشآموزان: یک روند نگرانکننده، افزایش تعداد خودکشی در بین دانشآموزان در هند است که اغلب ناشی از فشار تحصیلی، اضطراب اجتماعی یا چالشهای شخصی است. یک نظرسنجی اخیر در این کشور نشان داد که بخش قابل توجهی از دانش آموزان افکار خودکشی را تجربه می کنند.
شکاف روستایی- شهری: مناطق روستایی در هند اغلب با دسترسی محدود به خدمات بهداشت روانی و سیستمهای حمایتی دست و پنجه نرم میکنند و این امر درخواست کمک را برای افراد در این مناطق دشوار میکند.
انگ و تبعیض: ننگ مرتبط با مسائل مربوط به سلامت روان می تواند افراد را از جستجوی درمان و حمایت بازدارد و مشکل خودکشی را تشدید کند.
درک علل
عوامل متعددی در افزایش نرخ خودکشی در میان دانشآموزان در هند نقش دارند:
- فشار تحصیلی: فشار شدید برای عملکرد تحصیلی اغلب منجر به سطوح بالایی از استرس و اضطراب در بین دانش آموزان می شود. محیط آموزشی رقابتی، همراه با انتظارات سختگیرانه والدین، می تواند فشار زیادی ایجاد کند.
- انگ سلامت روان: به رغم افزایش آگاهی، ننگ پیرامون مسائل بهداشت روانی در بسیاری از مناطق هند وجود دارد. این ننگ می تواند دانش آموزان را از جستجوی کمک و حمایت در زمانی که بیشتر به آن نیاز دارند، باز دارد.
- رسانه های اجتماعی و زورگویی سایبری: ظهور رسانه های اجتماعی اشکال جدیدی از استرس و قلدری را معرفی کرده است که می تواند تأثیرات شدیدی بر سلامت روان دانش آموزان داشته باشد.
- فقدان سیستم های حمایتی: بسیاری از مؤسسات آموزشی منابع بهداشت روان و سیستم های حمایتی کافی برای رفع مؤثر نیازهای روانی دانش آموزان ندارند.
تغییر روایت در مورد خودکشی
شعارِ «تغییر روایت در مورد خودکشی»، ماهیت روز جهانی پیشگیری از خودکشی و جنبش گستردهتر برای رسیدگی به موضوع جهانی خودکشی را نشان میدهد. این شعار بر لزوم به چالش کشیدن کلیشههای مضر و تصورات نادرست درباره خودکشی و ایجاد جامعهای دلسوزتر و فهمیدهتر تأکید میکند. با تغییر روایت، میتوانیم ننگ مرتبط با سلامت روان را بشکنیم، افراد را به کمک گرفتن تشویق کنیم و در نهایت شیوع خودکشی را کاهش دهیم.
پیشگیری از خودکشی
پرداختن به موضوع خودکشی نیازمند رویکردی چندوجهی از جمله حمایت از سلامت روان، آموزش و مشارکت اجتماعی است. در اینجا چند استراتژی کلیدی وجود دارد:
- ترویج آموزش بهداشت روان
افزایش آگاهی و آموزش در مورد سلامت روان می تواند انگ را کاهش دهد و افراد را تشویق به کمک گرفتن کند. مدارس و دانشگاهها باید برنامههای آموزشی جامع سلامت روان را اجرا کنند که به نشانههای بیماری روانی رسیدگی کند و منابعی را برای حمایت از افراد فراهم سازد.
- افزایش دسترسی به خدمات بهداشت روان
بهبود دسترسی به خدمات سلامت روان برای پیشگیری موثر از خودکشی بسیار مهم است. این امر شامل گسترش در دسترس بودن مشاوره و درمان، به ویژه در مدارس و کالج هاست. همچنین خدمات بهداشتی از راه دور می تواند نقش مهمی در دسترسی به افراد در مناطق دورافتاده یا محروم داشته باشد.
- تقویت سیستمهای پشتیبانی
سیستم های حمایتی از جمله خانواده، دوستان و سازمان های اجتماعی در پیشگیری از خودکشی ضروری هستند. ایجاد یک شبکه حمایتی قوی می تواند کمک عاطفی و عملی را برای افراد در زمان های سخت فراهم کند.
- اجرای راهبردهای مداخله در بحران
توسعه و اجرای استراتژیهای مداخله در بحران میتواند حمایت فوری برای افراد در معرض خطر را فراهم کند. خطوط تلفن مخصوص شرایط بحرانی، خدمات اضطراری سلامت روان و برنامه های پیشگیری از خودکشی باید به راحتی در دسترس باشند و به طور گسترده ترویج شوند.
- سیاستها و اقدامات قانونی
دولت ها و سیاست گذاران نقش مهمی در پیشگیری از خودکشی دارند. این امر شامل ایجاد و اجرای سیاستهایی است که از سلامت روان حمایت میکند، تحقیقات را از نظر مالی تأمین میکند و کمپینهای بهداشت عمومی را برای افزایش آگاهی در مورد پیشگیری از خودکشی افزایش میدهد.
نقش روز جهانی پیشگیری از خودکشی
روز جهانی پیشگیری از خودکشی به عنوان بستری برای متحد کردن افراد، سازمان ها و دولت ها در مبارزه با خودکشی عمل می کند. فرصتی برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات، بحث در مورد چالش ها و برجسته کردن استراتژی های موفق برای پیشگیری از این معضل را فراهم می کند.
ننگ مرتبط با مسائل مربوط به سلامت روان میتواند افراد را از جستجوی درمان و حمایت بازدارد و مشکل خودکشی را تشدید کندروز جهانی پیشگیری از خودکشی به عنوان یادآوری است که خودکشی یک تراژدی قابل پیشگیری است.
خودکشی پدیده پیچیدهای است و میتواند علل گوناگون و پیچیدهای داشته باشد. ناامیدی، اختلالات روانی (نظیر افسردگی، اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی، اختلال طیف اوتیسم)، اختلات فیزیکی (مانند سندرم خستگی مزمن)، شکست عاطفی، اعتیاد به الکل و سوء مصرف مواد یا دارو همگی میتوانند به خودکشی ربط داشته باشد و ثابت شده که این عوامل فرد را بیشتر در معرض اقدام به خودکشی قرار میدهند.
درک مواردی که منجر به افکار و اعمال خودکشی می شود، به کارگیری روش های موثر پیشگیری از خودکشی و ایجاد فرهنگ مهربانی و حمایت می تواند تفاوت بزرگی در کاهش میزان خودکشی در سراسر جهان ایجاد کند.
افراد باید بتوانند در مورد خودکشی صحبت کنند، ما به کسانی که به همدلی نیاز دارند کمک کنیم و با هم کار کنیم تا دنیا را به مکانی تبدیل کنیم که همه در آن احساس احترام، پیوند و مثبت بودن داشته باشند.