چرا باید جلوی ورود اتباع غیرقانونی را گرفت؟
حضور مهاجران «غیرقانونی» با هر ملیت و تابعیتی که باشند، خطرات جدی را برای کشور‌ها به دنبال دارد. این افراد بدون داشتن هویت قادر به ارتکاب جرم هستند بدون آنکه چندان نگران شناسایی یا دستگیری باشند. به ویژه آنکه بدون داشتن مدارک هویتی، هیچ اطلاعی از سوپیشینه و سوابق قضایی آن‌ها در کشور محل تولد یا کشوری که پیش از این در آنجا ساکن بوده‌اند، در دسترس نیست.
در بُعد سیاسی و حقوق بشری، مهاجرت غیرقانونی فشار‌های سیاسی بر دولت‌ها برای اتخاذ سیاست‌های مهاجرتی سختگیرانه‌تر و اخراج مهاجران غیرقانونی را افزایش می‌دهد. همین مسئله روابط دیپلماتیک با کشور مبدا مهاجرین را تحت تأثیر قرار داده و این خطر بالقوه را به وجود می‌آورد که حسن همجواری در روابط سیاسی دو کشور مختل شود.
اما در کنار همه این نکات نباید از یاد ببریم که پس از چندین دهه حضور مهاجرین افغانستانی در ایران، ما با جمعیتی از مهاجران روبه‌رو هستیم که سال‌ها در ایران زندگی کرده‌اند. در برخی موارد همسر ایرانی دارند و حتی فرزندانشان متولد ایران هستند. یعنی بسیاری از این مهاجران به نسل‌های دوم و سوم اتباع در ایران تعلق دارند و با جامعه ایرانی ادغام شده‌اند.
بازگشت اجباری این افراد، به دلیل اشتراکات اجتماعی و فرهنگی آن‌ها به‌ویژه برای نسل‌های جوان‌تر، امری دشوار و تقریبا ناممکن است. در این راستا، سیاست‌های ایران در قبال مهاجرین قانونی باید ساماندهی و ارائه خدمات عرف بین‌المللی در قبال پرداخت مالیات و عوارض تمدید مدارک اقامتی و .. باشد.
اما درباره ورود غیرقانونی افراد به مرز‌های کشور ایران، نهاد‌های مسئول همچون سایر کشور‌ها باید با کنترل ورود و خروج مهاجرین، ایجاد اردوگاه‌هایی در مرزها، شناسایی افراد فاقد هویت و بازگرداندن آن‌ها به کشور مبدا، به این مسئله چندوجهی رسیدگی کنند.
