او ساعت ۱۰ شب از ماشین خارج میشود و پس از طی مسیری با پای پیاده موفق میشود به مردی برسد و مکان حادثه به اورژانس اعلام شود، اما بر اثر این حادثه مادر این دختر جان خود را از دست میدهد؛ مکالمهای که تنها ۳ دقیقه آن در فضای مجازی منتشر شده، اما ۱۱ دقیقه پراضطراب را برای این کودک و مأموران اورژانس رقم زده است.
اورژانس مکانیاب ندارد؟
حالا یک سوال مهم مطرح است، این که آیا در این ۳ دقیقه تماس، امکان مکانیابی موقعیت کودک وجود نداشته است؟ و این که با پیاده شدن او از ماشین در آن تاریکی و ساعت شب اگر بلایی سرش میآمد، چه کسی پاسخگو میشد؟ آن هم در حالی که سه سال پیش اعلام شد، سرویس مکانیاب اورژانس کشور فعال شده است.
دقیقا مرداد ۱۴۰۰ پیمان صابریان، سرپرست وقت سازمان اورژانس کشور در نشستی خبری از فعال شدن این سرویس خبر داد و گفت: از این به بعد اگر فردی دچار حادثه شود، هنگام تماس با ۱۱۵ از طریق موبایل و تلفن ثابت سرویس مکانیاب اورژانس بدون نیاز به اینترنت فعال شده و لوکیشن محل مورد نظر شناسایی و زمان رسیدن را بالین بیمار به سرعت انجام میشود.
به گفته صابریان آن زمان سرویس مکانیاب اورژانس در استانهای آذربایجان شرقی، تهران، مازندران، خراسان جنوبی، قم، اراک و... فعال شده و در واقع با ایجاد این سیستم دسترسی به بیمار راحتتر و خدمات به مددجو با آرامش بیشتری انجام میشود.
اما حالا بعد از سه سال ادعای صابریان را بابک یکتاپرست، سخنگوی سازمان اورژانس کشوری رد میکند و به همشهری آنلاین میگوید: چنین ادعای غیرواقعی از سوی دوستان چند سال پیش مطرح شد در حالی که اصل ماجرا فقط رایزنی بود. حقیقت این است که ما دو سال است به دنبال این موضوع هستیم و محقق نمیشود. میگویند بحث امنیتی دارد.
او با تاکید بر این که این فایل صوتی با هدف نشان دادن این فاجعه مهم منتشر شده، ادامه میدهد: البته تنها ۳ دقیقه آن منتشر شده و در حقیقت ساعت ۱۰ شب همکاران ما ۱۱ دقیقه در حال مکالمه با این کودک بودند که مشخصاتی از مکان او پیدا کنند. در تمام این مدت ما دغدغه و استرس زیادی داشتیم و زمانی که کودک از ماشین خارج شد، به شدت هراس داشتیم که خدایی ناکرده حیوان وحشی به او حمله نکند. مدتهاست که ما این چالش را مطرح میکنیم و قولهایی هم برای دسترسی به مکان تماس گیرندگان به ما دادهاند که امیدواریم محقق شود.
فاجعه پیدا کردن نشانی دقیق
یکتاپرست در پاسخ به این سؤال که چرا سایر اپلکیشینها از جمله تاکسیهای اینترنتی میتوانند چنین مکانیابی دقیقی داشته باشند، اما درباره اورژانس چنین سیستمی لحاظ نشده، عنوان میکند: مشکل اینجاست که به ما میگویند سیستم ما اطلاعات محرمانه است و دادن این دسترسی کمی سختتر است. ما همین یک مورد را اطلاعرسانی کردیم، اما همیشه با چنین فجایعی مواجهیم. همکاران من مجبورند یک تا ۲ دقیقه اول، آدرس دقیق را تماس گیرنده بگیرند و در حقیقت زمان طلایی برای ارائه توصیههای نجاتبخش صرف آدرسیابی میشود.
او درباره ضرورت این کار هم توضیح میدهد: ما باید آدرس دقیق را همان ابتدا بگیریم، چون ممکن است تماس قطع شود. درباره این مساله مثال واضح اینکه زمستان سال گذشته پدر یک خانواده در تماس با اورژانس از بروز مسمومیت به دلیل گاز مونواکسیدکربن خبر داد. اما در همان خلال آدرسدادن، از حال رفت و فردای آن روز اجساد این خانواده ۴ نفره در خانهشان پیدا شد. فقدان این سیستم باعث میشود که ما دقایق زیادی با تماسگیرندگانی که بیمارشان جلوی چشم آنها در حال جان دادن هستند، کلنجار برویم تا آدرس دقیق را پیدا کنیم. کودک و بزرگ و باسواد و بیسواد هم ندارد. یک مورد تماس از پزشک خانمی داشتیم که مادرش دچار ایست قلبی شده بود و به دلیل استرس بالا، نشانی خانه خودشان را فراموش کرده بود. ما با چنین فجایعی برای به دست آوردن نشانی تماسگیرندگان با ۱۱۵ مواجهیم که واقعا انرژی همکاران ما را هم میگیرد.
فشار سنگین روحی و روانی بر کودکان
دکتر محمد سرور، معاونت فنی و عملیات سازمان اورژانس کشور هم در پاسخ به این سؤال همشهری آنلاین که آیا مکانیابی حدودی درباره موقعیت تماسگیرنده برای این سازمان فراهم نیست، بیان میکند: عوامل زیادی باید رقم بخورد که مکان تماسگیرنده را پیدا کنیم، از جمله سیستمهای مخابراتی در منطقه که قابلیت ارسال طول و عرض منطقه برای ما را داشته باشند که بتوانیم نقطه حضور تماس گیرنده را پیدا کنیم. این کار تاکنون انجام نشده، اما در حال انجام است.
سرور در توضیح بیشتر بیان میکند: قرار است این برنامه به شکل نرمافزار جامع وزارت بهداشت ارائه و روی گوشیهای همراه ایرانیها نصب شود. تا افراد درباره هر یک از بخشهای وزارت بهداشت دسترسی به خدمات مورد نظرشان را داشته باشند و تماس با اورژانس ۱۱۵ هم جزو همینهاست. یعنی افراد در گوشی خود به اورژانس اجازه میدهند که در زمان تماس، محل دقیق آنها را پیدا کند. البته در برخی مناطق این امکان وجود دارد، اما مخابرات نمیتواند محل دقیق را به ما اعلام کند، این شناسایی در یک شعاع گسترده ارسال میشود به همین دلیل پیدا کردن دقیق محل برای همکاران ما زمانبر و مشکلساز است.
به گفته این مسئول، اگر برنامههایی مثل تاکسیهای اینترنتی برای اورژانس هم باشد که مردم به میل خودشان اجازه دسترسی مکانی به این سازمان را بدهند، چنین مشکلاتی کمتر میشود.
سرور در پاسخ به این سؤال که در حادثه مرتبط با تماس این کودک ۶ ساله در جاده ملایر – اراک هم وضعیت به گونهای بوده امکان ارسال مکان برای اورژانس وجود نداشته، بیان میکند: در برخی نقاط مخابرات به لحاظ تکنیکال امکان ارسال محل دقیق به ما را ندارد. مگر این که خود تماس گیرنده در گوشی خود اجازه داده باشد که ما بتوانیم همانند تاکسیهای اینترنتی مکان دقیق او را پیدا کنیم.
این مسئول تاکید میکند: این مکالمه بسیار غمانگیز بود و بار این فشارهای روحی و روانی بر کودکان بسیار سنگین است و امیدواریم به زودی بتوانیم آن را مرتفع کنیم.