رشته‌های خوب کنکور از آن چه کسانی است؟
کنکور امسال برای کنکوری‌ها جنجال‌برانگیز بود. از یک‌طرف شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوبه‌ای مبنی بر تغییر قانون ذخیره تراز داوطلبان داده بود، از طرفی اعلام نتایج حاصل از کنکور نشان داد که اقتصاد نقش فزاینده‌ای بر قبولی در رشته‌های درجه‌یک دارد. تقریباً می‌توان گفت که پنجاه‌وپنج سال است کنکور وارد نظام آموزشی ایران شده و قوانین مرتبط با کنکور هر دهه دستخوش تغییراتی شده که به نظر بسیاری از کارشناسان عدالت آموزشی را به جای تحقق، تحت‌الشعاع قرار داده است.
در این باب خیلی دور نمی‌رویم، از سال ۱۴۰۲ تأثیر معدل امتحانات نهایی در کنکور ۴۰ درصد و در کنکور امسال به ۵۰ درصد رسید. براساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی معدل پایه یازدهم و دوازدهم نیز به میزان ۶۰ درصد از سال آینده درنتیجه کنکور تأثیر دارد. همچنین برای سال تحصیلی ۱۴۰۵ - ۱۴۰۶ و بعد از آن پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم به میزان ۶۰ درصد با تأثیر قطعی در نمره کل نهایی خواهد بود. اما در روزهایی که صحبت از طبقاتی شدن آموزش در ایران است، باید دید و شنید که شرط معدل عدالت آموزشی را افزایش داده یا به طبقاتی شدن بیشتر آموزش دامن زده است؟ درحالی‌که آمار سازمان سنجش نیز حاکی از آن است که تنها هفت درصد برترین‌های کنکور از مدارس دولتی بودند؛ با این توصیف این سؤال به وجود می‌آید که رشته‌های خوب کنکور از آنچه کسانی است؟
در این خصوص برخی نماینده‌های مردم در مجلس شورای اسلامی نیز انتقاد کرده‌اند، به‌عنوان‌مثال احمد نادری، نماینده مردم تهران در مجلس، نیز گفته بود که «حذف کنکور جذاب است، چون تقریباً خانواده‌ای نیست که در کشور به خاطر کنکور اذیت نشده باشد؛ بنابراین مسئولان برای حذف کنکور آمدند قانونی را نوشتند و بدعتی را گذاشتند که ۱۰ سال دیگر مشخص می‌شود چه افتضاحی در نتیجه این قانون‌گذاری به بار خواهد آمد.
نادری بیان کرد: من همیشه گفتم بیش از هشت هزار میلیارد مافیای کنکور درآمد داشته است. این برای سه سال قبل است که من مطرح می‌کردم. بله، حذف این مافیاها ارزشمند است، اما آیا به این قیمت است که این مافیا را ما باید سوق بدهیم درون مدارس؟ قانونی که نوشته شد و با گردن‌کلفتی مقابل مجلس هم ایستادند و آن را اجرایی کردند؛ باعث می‌شود که خانواده‌هایی که به نان شب محتاج هستند، مجبور شوند برای اینکه بچه‌هایشان در یک دانشگاه و رشته خوب قبول شود، آن‌ها را در مدارس غیرانتفاعی ثبت‌نام کنند.
رشته‌های ناب دانشگاهی مختص بچه پولدارها است
ساجده حسینی یکی از کنکوری‌هایی است که به نحوه برگزاری کنکور اعتراض دارد، وی در گفت‌وگو با ایسنا می‌گوید: به‌اندازه‌ای فشار روحی روی من است فکر می‌کنم اگر رشته خوبی قبول نشوم، قید درس خواندن را می‌زنم. رشته‌های خوب دانشگاه و قبولی کنکور برای بچه‌های پایتخت‌نشین و پولدار است که می‌توانند بهترین اساتیدی را که بعضاً خود از طراحان سؤالات کنکور هستند با هزینه‌های گزاف و بالای ۸۰ میلیون تومان از آن خود کنند.
وی بیان می‌کند: در مدرسه دولتی که من درس خواندم، اجازه غیبت در پایه آخر را نداشتم درحالی‌که بسیاری از افرادی که در مدارس غیرانتفاعی درس خواندند، هم می‌توانستند کل سال تحصیلی را غیبت کنند و فقط در زمان امتحانات در مدرسه حضور پیدا کنند و هم اینکه به‌صورت تخصصی‌تر از ما آموزش ببینند.
این دختر قزوینی خاطرنشان می‌کند: نتایج رتبه‌های برتر نشان داد که برترین رتبه‌ها برای استان‌های توسعه‌یافته است و مناطق محروم و بچه‌های معمولی آرزوی درس خواندن در دانشگاه خوب و رشته‌های خوب را باید به گور ببرند. از طرفی سطح دبیران باهم یکی نیست و همین در فهم درس به دانش‌آموزان، یک ناعدالتی به وجود آورده است، طبیعی است که معدل دانش‌آموزان ۲ مدرسه نباید باهم مقایسه شود.
به گزارش ایسنا، در میان رتبه‌های برتر استان تهران با ۱۱ نفر و سپس استان‌های خراسان رضوی، اصفهان و آذربایجان شرقی به ترتیب با هفت، چهار و سه رتبه برتر، جزو صدرنشینان جدول هستند. نکته دیگر اینجاست که وقتی در استان تهران، مدارس دولتی سهمی از رتبه‌های برتر نداشته‌اند، در شهرهای کم‌برخوردار وضعیت این مدارس به‌مراتب بدتر است.
تغییر قانون معادلات زندگی برخی داوطلبان را تغییر داد
طاها قریشی، از دیگر کنکوری‌های امسال است که برای بار دوم تجربه آزمون کنکور داشته است. سال گذشته که کنکور داشتم قانونی مبنی بر ذخیره تراز داوطلبان تا ۲ سال مصوب شده بود، اما امسال این قانون تغییر کرد و سؤالم این است قانونی که تا ۲ سال آینده برنامه‌ریزی‌شده بود، چطور بعد از یک سال در دقیقه ۹۰ تغییر کرد؟
وی می‌گوید: امسال با هزینه‌های بسیار سنگین موفق به اخذ تراز بالاتری شدم و امید داشتم در دانشگاه تهران پزشکی بخوانم. برای رسیدن به این موفقیت، یک مشاوری را انتخاب کردم که تقریباً ماهی هفت میلیون تومان به او پرداخت کردم و در کنار آن ماهی چهار میلیون تومان هزینه پانسیون دادم. این هزینه کرد در شهرستان رقم تقریباً بالایی است اما متوجه شدم که قانون تغییر کرده و داوطلبانی که سال گذشته در سه رشته پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی انتخاب رشته کرده‌اند و این انتخاب برای آن‌ها ثبت‌شده نمی‌توانند انتخاب رشته کنند.
این دانش‌آموز قزوین در ادامه بیان می‌کند: با توجه به تأثیر امتحان‌های نهایی در کنکور بابت ترمیم معدلم هزینه کردم و اما حالا با مصوبه جدید مجاز به انتخاب رشته نیستم و چند سال از زندگی عقب می‌مانم.
به گزارش ایسنا، براساس خبری که در ایسنا منتشر شده در سال ۱۴۰۱ نیز ۸۴ درصد قبولی‌های کنکور در رتبه‌های زیر ۳ هزار جزو سه دهک بالای درآمدی بوده‌اند.
در باب این موضوع تلاش شد تا با نماینده‌های قزوین، البرز و آبیک در مجلس شورای اسلامی نیز مصاحبه‌ای صورت گیرد تا در خصوص قانون‌گذاری‌های مرتبط با کنکور با مردم به‌صورت شفاف صحبت کنند که متأسفانه از سوی نمایندگان پاسخی دریافت نشد.
