بلاتکلیفی در احداث آرامستان‌های پایتخت
مسئله کمبود آرامستان‌ها در تهران به یکی از چالش‌های بزرگ مدیریت شهری تبدیل شده است. با افزایش جمعیت و توسعه گسترده شهری، ظرفیت آرامستان‌های موجود به‌ویژه بهشت زهرا (س)، که به عنوان بزرگ‌ترین آرامستان پایتخت شناخته می‌شود، به سرعت در حال تکمیل است و بنا اعلام جواد تاجیک؛ مدیر عامل سازمان بهشت زهرا (س) ظرفیت قبور این آرامستان تا سال بعد تکمیل می‌شود و البته عده‌ای از قبل قبر خریداری کرده اند و از ۱۸۰ ورودی متوفی روزانه، ۵۰ نفر در قطعات جدید دفن می‌شوند.
تاجیک با اشاره به برنامه ریزی مدیریت شهری برای احداث آرامستان‌های جدید در تهران گفت: به کمک شهردار و شورا نقطه یابی و تملک و ایجاد آرامستان‌های جدید در دستور کار قرار گرفته و حداقل سال بعد یک آرامستان ایجاد می‌شود که با توجه به حساسیت‌ها، مکان آن را بعدا اطلاع‌رسانی می‌کنیم.
مدیر عامل بهشت زهرا (س) تصریح کرد: چهار نقطه در تهران قرار است آرامستان جدید احداث شود.
اما روند کند تصمیم‌گیری‌ها و برخی مشکلات زیست‌محیطی و حقوقی، این برنامه‌ها را در حالت بلاتکلیفی قرار داده است.
آمار‌ها نشان می‌دهند که ظرفیت بهشت زهرا به‌زودی تکمیل می‌شود و اگر راهکاری برای احداث آرامستان‌های جدید ارائه نشود، تهران در آینده‌ای نزدیک با بحران دفن اموات روبه‌رو خواهد شد. این در حالی است که تلاش‌ها برای احداث آرامستان‌های جدید در حاشیه تهران به دلایل مختلف از جمله مشکلات مربوط به تأمین زمین مناسب و مشکلات زیست‌محیطی به نتیجه نرسیده است.
یکی از موانع اصلی برای ایجاد آرامستان‌های جدید، مسائل زیست‌محیطی و معارضات محلی است. بسیاری از مناطقی که برای احداث این آرامستان‌ها در نظر گرفته شده‌اند، به دلیل نزدیکی به منابع آبی یا قرار گرفتن در محدوده‌های طبیعی و حریم‌های قانونی با مخالفت نهاد‌های مرتبط با محیط زیست مواجه شده‌اند. همچنین، برخی از پروژه‌ها با اعتراضات محلی روبه‌رو شده‌اند؛ به‌ویژه ساکنین مناطق حاشیه‌ای که به دلیل نگرانی از تأثیرات آرامستان‌ها بر محیط زندگی‌شان با این طرح‌ها مخالفت کرده‌اند که از آن جمله می‌توان به محدوده بی بی شهربانو اشاره کرد.
از دیگر چالش‌های موجود، عدم تخصیص بودجه کافی و طولانی بودن روند اخذ مجوز‌های لازم از نهاد‌های مختلف است. با وجود اینکه طرح‌هایی برای ساخت آرامستان‌های جدید ارائه شده، اما تأمین بودجه برای این پروژه‌ها به کندی پیش می‌رود و فرایند اخذ مجوز از نهاد‌های مختلف نیز بسیار زمان‌بر است. این موضوع باعث شده که پروژه‌های پیشنهادی همچنان در مرحله مطالعات یا برنامه‌ریزی باقی بمانند.
شهرداری تهران در سال‌های اخیر بار‌ها اعلام کرده است که احداث آرامستان‌های جدید را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده و در حال بررسی مکان‌های مختلف برای این کار است. با این حال، هنوز هیچ برنامه‌ای به مرحله اجرا نرسیده و زمان‌بندی دقیقی برای آغاز به کار این پروژه‌ها اعلام نشده است. کارشناسان شهری بر این باورند که حل این معضل نیازمند هم‌افزایی بین نهاد‌های مختلف از جمله شهرداری، وزارت بهداشت، سازمان محیط زیست و سایر نهاد‌های ذی‌ربط است تا علاوه بر تأمین مکان مناسب، ملاحظات زیست‌محیطی و اجتماعی نیز در نظر گرفته شود.
مهدی پیرهادی؛ رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران در تاریخ شانزدهم تیرماه سال جاری، در پاسخ به این پرسش که کدامیک از مکان یا مکان‌های پایتخت به عنوان پیشنهاد برای احداث آرامستان‌های جدید تهران مدنظر شهرداری تهران است، گفت: زمین "گود آبعلی" در مجاورت منطقه ۴ به مساحت ۳۵۰ هکتار همچنین "زمینی در ابتدای جاده ساوه" به مساحت ۲۰۰ هکتار، زمینی در محدوده ورد‌آورد با مساحتی ۳۰۰ هکتار در منطقه ۲۲، زمینی در خاوران سه راه سیمان در منطقه ۱۵ با مساحت ۲۰۰ هکتار و همچنین زمینی در بی‌بی مریم با ۳۰۰ هکتار از جمله مکان‌هایی هستند که به عنوان پیشنهاد برای احداث آرامستان‌های جدید مدنظر قرار دارند. از مهمترین نقاطی که درخصوص آرامستان‌ها مطرح است زمین‌های اشاره شده است ضمن اینکه در بحث آرامستان‌ها باید توجه ویژه‌ای را به وسعت زمین داشته باشیم و قطعا شورای شهر تهران موارد را بررسی و تلاش خواهد کرد که سال آینده زمینی را آماده کند.
با توجه به رشد سریع جمعیت تهران و نزدیک بودن زمان تکمیل ظرفیت آرامستان‌های فعلی، ضرورت دارد که مدیریت شهری هرچه سریع‌تر راه‌حلی برای این معضل ارائه دهد. تأخیر در تصمیم‌گیری و بلاتکلیفی در ساخت آرامستان‌های جدید نه تنها مشکلات فعلی را تشدید می‌کند، بلکه در آینده بحران دفن اموات را به چالشی بزرگ برای پایتخت‌نشینان تبدیل خواهد کرد.
