سایه سنگین تورم بر سر کم‌درآمد‌ها
مرکز آمار ایران به‌تازگی جدیدترین گزارش شاخص قیمت مصرف‌کننده، شامل آمار نرخ‌های تورم در پایان شهریورماه امسال را منتشر کرد. بر اساس داده‌های ارائه‌شده از سوی مرکز آمار، نرخ‌های تورم سالانه، نقطه به نقطه و ماهانه، در آخرین ماه تابستان به روند نزولی خود ادامه دادند. طوری که تورم ۱۲ ماهه به ۳۴.۲ درصد کاهش یافت، تورم نقطه به نقطه رقم ۳۱.۲ درصد را ثبت و تورم ماهانه نیز به ۱.۷ درصد افت کرد.
با وجود اینکه تداوم روند نزولی شاخص‌های تورمی امیدوارکننده است، بررسی این آمار‌ها به تفکیک دهک‌های هزینه‌ای، اما نشان می‌دهد دهک‌های پایین‌تر که قشر کم‌درآمد جامعه را تشکیل می‌دهند، برای دومین ماه متوالی تورم ماهانه‌ای بیش از دهک‌های بالاتر داشته‌اند. به عبارت دیگر، در شهریورماه، فقرا بیش از ثروتمندان طعم گرانی را چشیدند.
با استناد به داده‌هایی که مرکز آمار ایران منتشر کرده، دهک هزینه‌ای اول در شهریورماه امسال رشد ۱.۸۷ درصدی قیمت‌ها را تجربه کرد که بیش از سایر دهک‌ها بود. این در حالی است که دهک دهم، که بالاترین دهک محسوب می‌شود، با تورم ماهانه ۱.۶۳ درصدی، شاهد کمترین افزایش سطح عمومی قیمت‌ها بود.
بررسی‌ها نشان می‌دهند علت بالاتر بودن تورم ماهانه دهک‌های پایین‌تر از دهک‌های بالاتر، اختلاف بالای تورم کالا‌های خوراکی در میان این دهک‌هاست. مقایسه تورم دهک اول و دهم حاکی از آن است که در شهریورماه، سهم تورم کالا‌های غیرخوراکی و خدمات در تورم ماهانه این دو دهک به‌ترتیب ۱.۴ درصد و ۱.۴۱ درصد بوده است. در حالی که کالا‌های خوراکی، آشامیدنی و دخانیات، سهمی ۰.۴۷ درصدی از تورم ماهانه دهک اول داشته، اما این رقم در دهک دهم تنها ۰.۲۳ درصد بوده است.
در نتیجه، از آنجا که دهک‌های با سطح هزینه پایین‌تر، بخش بیشتری از مصارف خود را به کالا‌های خوراکی، آشامیدنی و دخانیات اختصاص می‌دهند و در دهک‌های هزینه‌ای بالاتر، سهم هزینه‌های کالا‌های غیرخوراکی و خدمات بیشتر است، اختلاف تورم در این دو گروه باعث شده تورم ماهانه در دهک‌های پایین‌تر، بیشتر باشد.
برخلاف نرخ تورم ماهانه، نرخ‌های تورم نقطه به نقطه و سالانه همچنان در دهک‌های بالاتر، بیشتر از دهک‌های هزینه‌ای پایین‌تر است. مطابق داده‌های مرکز آمار، نرخ تورم نقطه به نقطه شهریورماه در دهک اول و دوم به ۲۹ درصد کاهش یافت و دهک دهم با تورم نقطه‌ای ۳۱.۸ درصدی پیشتاز بود.
با در نظر گرفتن تورم سالانه نیز وضعیت مشابه بود؛ طوری که دهک اول با ۳۰.۷ درصد، کمترین نرخ تورم ۱۲ ماهه را داشت و تورم سالانه دهک دهم با ثبت رقم ۳۴.۸ درصد، بالاترین میزان را ثبت کرد. به این ترتیب، اختلاف بیشترین و کمترین نرخ تورم سالانه در میان دهک‌ها در شهریور به ۴.۱ درصد رسید که ۰.۴ واحد درصد کمتر از مردادماه امسال بود.
