احتمال بازگشت بازرس‌های لغوانتصاب‌شده آژانس به ایران کم است
«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی در مصاحبه‌ای با خبرگزاری «رویترز» در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل مدعی شد که احتمال بازگشت بازرس‌های لغوانتصاب‌شده به ایران بعید است.
او گفت: «در ماه‌های گذشته، ایران درحال درنظر گرفتن احتمال بازگشت بازرسان لغوانتصاب شده بود، اما اکنون به گفته مقامات ایرانی، تهران دیگر به‌دنبال بازگشت این بازرسان نیست. در نتیجه، این کشتی حرکت کرده است (کنایه از نامحتمل بودن بازگشت بازرسان لغوانتصاب شده به ایران)»
طبق گزارش رویترز، گروسی به‌دنبال دیدار با «مسعود پزشکیان»، رئیس جمهور ایران در سفر احتمالی خود به کشورمان در ماه آینده است.
او در مصاحبه روز گذشته خود با رویترز گفت که مایل است، به سرعت، پیشرفتی واقعی در احیای مذاکرات فنی با ایران ایجاد کند و در نظر دارد در اکتبر برای دیدار با رئیس‌جمهور ایران به تهران سفر کند.
او بیان کرد: «مسلما ما باید الان خرسند باشیم چرا که قرار نیست از صفر شروع کنیم. ما روندی نسبتا طولانی طی کرده‌ایم که در آن پاسخی به برخی سوالاتمان داده نشده است.».
اما طبق گزارش امروز رویترز، میزان جدیت گروسی برای پیگیری بازگشت بازرسان لغوانتصاب شده نامشخص است.
پافشاری آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مدیرکل آن برای بازگشت بازرسان لغوانتصاب شده درحالی است که طبق گزارش منابع آگاه، در حال حاضر ۱۱۹ بازرس تایید شده در فهرست بازرسان آژانس مختص ایران هستند که نسبت به سایر کشور‌ها تعداد قابل توجهی است.
با این وجود، شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ماه ژوئن امسال با تصویب قطعنامه‌ای خواستار لغو ممنوعیت ورود بازرسان آژانس به ایران شد.
این اقدام در واکنش به بیانیه سه کشور اروپایی (تروئیکای اروپایی) و براساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان بین ایران و آژانس انجام شد.
«محمد اسلامی»، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز اخیرا با بیان اینکه «پذیرش یا عدم پذیرش بازرسان آژانس جزو اختیارات قانونی ایران است»، گفت که آژانس بازرس را معرفی می‌کند و از سوی ایران ارزیابی می‌شود، اگر تشخیص داده شد که مانعی ندارد، تأیید خواهد شد.
اما به ادعای رویترز، «میزان اهمیت» بازگشت بازرسان لغوانتصاب شده با گزارش سال گذشته آژانس درباره تغییرات صورت گرفته در آبشار سانتریفیوژ و عدم گزارش این تغییرات توسط ایران، برجسته شده است.
این خبرگزاری مجددا ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای کشورمان را زیر سوال برد و نوشت: «ایران درحال غنی‌سازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد، یک پله فنی پایین‌تر از سطح تسلیحاتی است و این کشور از ذخایر کافی برای تولید چهار بمب هسته‌ای برخوردار است.»
از طرفی، این خبرگزاری با استناد به ادعای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و کشور‌های غربی، نوشت: «هیچ کشوری بدون تولید بمب هسته‌ای چنین مقداری از اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد ذخیره‌سازی نکرده است.»
اما، مقامات کشورمان همواره ادعای کشور‌های غربی پیرامون ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران را رد کرده‌اند.
ایران سرعت ثابت خود را حفظ کرده است
گروسی همچنین در مصاحبه روز گذشته خود با رویترز با بیان این که توسعه برنامه هسته‌ای ایران ادامه دارد، گفت: «ایران بدون تسریع بیش از حد فعالیت‌هایش، سرعت ثابت خود را حفظ کرده، اما به کار خود ادامه می‌دهد.»
تداوم فعالیت‌های هسته‌ای ایران در پی خروج آمریکا از توافق هسته‌ای در دولت «دونالد ترامپ» در سال ۲۰۱۸ که با بازگشت دوباره تحریم‌های واشنگتن علیه ایران همراه بود و پس از تحمل یک سال و نیم تحریم‌ها و بدعهدی شرکای برجام در ایجاد سازوکار‌های عمل‌گرایانه برای کاهش تاثیر تحریم‌ها انجام شد.
ایران اعلام کرد که ذیل بند ۳۶ برجام از اجرای تعهدات داوطلبانه خود فاصله می‌گیرد و طی چند گام از پیش اعلام‌شده فعالیت‌های هسته‌ای خود را که به موجب برجام و لغو تحریم‌ها محدود شده بود، از سر می‌گیرد.
از طرفی، گروسی با بیان اینکه تمایل مقامات ایرانی برای بازگشت به گفتگو درباره پرونده هسته‌ای را حس کرده، اظهار داشت: «آنچه من می‌بینم ابراز تمایل برای تعامل مجدد با ما به شیوه‌ای معنادارتر است».
رویترز در ادامه نوشت که گروسی در پاسخ به سوالی درباره چشم‌انداز احیای توافق هسته‌ای، گفت که برای این کار لازم است که برخی مقدمات از حالا فراهم شوند، به ویژه دست یافتن آژانس به دید و شفافیت لازم درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران، چرا که به ادعای او، همکاری‌های آن با آژانس کاهش یافته است.
او بیان کرد: «گمان می‌کنم ما نیاز داریم یا هدفمان باید این باشد که به روش متفاوتی به نتیجه برسیم، چراکه روش قبلی واقعا دیگر امکان‌پذیر نخواهد بود.»
گروسی در این زمینه، نقش فعال‌تری را برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیش‌بینی کرد.
