اهمیت مصرف منابع ویتامین D در ارتقای سلامتی
این ویتامین سبب رشد و استحکام دندان‌ها و استخوان‌ها می‌شود که این اثر به واسطه نقش ویتامین D در جذب کلسیم است؛ در نتیجه، کمبود این ویتامین به طور غیر مستقیم سبب کمبود کلسیم نیز می‌شود. ویتامین D برای داشتن استخوان‌های قوی و دندان‌های سالم حیاتی است. امروزه نقش ویتامین D در پیشگیری از بروز بسیاری از بیماری‌های غیرواگیر از جمله دیابت، بیماری‌های قلبی و عروقی، انواع سرطان به خصوص سرطان کورورکتال و بیماری ام. اس ثابت شده است. همچنین کمبود این ویتامین باعث کاهش سطح ایمنی و بروز انواع آلرژی از جمله آسم، به ویژه در کودکان می‌شود.
بیش از ۹۰ درصد ویتامین D از پوست و حدود ۱۰ درصد از مصرف غذا تأمین می‌شود. برای ساختن ویتامین D لازم است سطح پوست در معرض مستقیم نور آفتاب (بدون واسطه شیشه و ضد آفتاب) باشد. بدین منظور دست ها، صورت و پا‌ها باید دست کم دو بار در هفته، به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در معرض نور مستقیم آفتاب قرار گیرد. لباس، دود، گرد و غبار، شیشه پنجره، هوای ابری، هوای آلوده و کرم‌های ضد آفتاب مانع رسیدن اشعه ماورای بنفش به بدن و تبدیل پیش ساز به ویتامین D می‌شوند. سالمندان و کودکان شیرخوار، افراد با پوست تیره و ساکنان مناطق با آلودگی هوا معمولا در معرض خطر کمبود ویتامین D هستند. همچنین افرادی که شب کار هستند و روز‌ها می‌خوابند، کسانی که در آب و هوای سرد زندگی می‌کنند و مجبور هستند داخل منزل بمانند و اشخاصی که تمام بدن خود را با لباس می‌پوشانند نیز در معرض خطر کمبود ویتامین D قرار دارند.
ویتامین D باعث پیشگیری از بروز بیماری‌هایی مانند «راشیتیسم» در کودکان، استئومالاسی در بزرگسالان و پوکی استخوان در سالمندی می‌شود. دریافت ویتامین D و کلسیم باعث افزایش قدرت و هماهنگی عضلات می‌شود. کمبود ویتامین D منجر به بروز بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان، شکستگی‌های استخوانی، مرگ و میر ناشی از سکته مغزی، سرطان روده بزرگ و بیماری‌های عفونی نیز می‌شود.
روغن کبد ماهی، ماهی‌های چرب مانند سالمون، زرده تخم مرغ، جگر، کره و شیر و لبنیات غنی شده با ویتامین D از منابع غذایی غنی این ویتامین است. البته این نکته مهم را در نظر داشته باشید که ویتامین D منبع خوب غذایی نداشته و مهم‌ترین منبع ساخت این ویتامین همان نور آفتاب است. امروزه در دنیا مواد غذایی با ویتامین D غنی می‌شود تا مشکل کمبود این ویتامین حل شود.
در کشور ما کمبود ویتامین D بسیار شایع است، حتی در مناطق گرمسیری و دارای آفتاب نیز، چون مردم در ساعات مناسب در مقابل نور آفتاب قرار نمی‌گیرند، کمبود ویتامین D رخ می‌دهد. یکی دیگر از راه‌های مقابله با کمبود ویتامین D مصرف مکمل‌های مگادوز به صورت ماهیانه می‌باشد. تمامی افراد بالای ۱۸ سال می‌بایست ماهیانه یک عدد مگادوز ویتامین D بعد از وعده غذایی اصلی مصرف کنند. همچنین برای دانش آموزان دختر و پسر مقاطع متوسطه اول و دوم، مصرف ماهیانه یک عدد مگادوز ویتامین D، به مدت ۹ ماه سال تحصیلی، توصیه می‌شود.
