برخی داروها باعث ورم شکم افرادی میشوند که با مشکلات گوارشی درگیر هستند. اگر رودهها حساس باشند مصرف هر چیزی و حتی مصرف دارویی مانند داروی ضدالتهاب یا یک آنتی بیوتیک نیز باعث ورم شکم میشود. باید بدانید که آنتی بیوتیکها باعث برهم زدن تعادل فلور رودهها میشود و به این ترتیب میزان باکتریهایی که عامل تخمیر هستند افزایش یافته مشکلات شکمی بیشتر میشود؛ بنابراین توصیه میکنیم زمانی که مجبور به مصرف آنتی بیوتیکها هستید در کنار آن از محصولات غذایی پروبیوتیک (ماست پروبیوتیک) استفاده کنید تا عوارض جانبی دارو کاهش پیدا کند.
عدم تعادل فلور روده باعث بروز مشکلات گوارشی میشود
باکتریهای روده ما که به فلور روده شهرت دارند در روند هضم غذا شرکت میکنند. اما همه چیز مربوط به تعادل این باکتری هاست. زمانی که برخی از باکتریها پرتعداد یا اندک میشوند روند هضم غذا دچار مشکل میشود و ممکن است شکم دچار ورم شود.
در اکثر موارد عدم تعادل فلور روده به تغذیه نامناسب (مصرف چربی و پروتئین زیاد و بیش از اندازه) مربوط میشود. تنها راه برای ایجاد تعادل فلور روده باید از مصرف مواد غذایی نامناسب پرهیز کرد. در عین حال میتوانید با مصرف مکمل یا مواد غذایی حاوی پروبیوتیک به حفظ تعادل این میکروارگانیسمها کمک کنید. به عقیده متخصصان لازم است که به شیوه تغذیه نیز فکر کنید. یعنی لازم است که در حالت نشسته و آرامش و تمرکز غذا بخورید. علاوه بر این باید نسبت به نحوه طبخ غذا نیز دقت کرد. به عنوان مثال بخارپز کردن باعث بهبود گوارش و هضم مواد غذایی میشود.
نفخ حاصل از مصرف مواد غذایی
نفخ به دلیل تجمع گاز در روده ایجاد میشود که در نتیجه مکانیسم تخمیر بروز کرده و بنابراین باعث ورم و بزرگی شکم میشود. به گفته متخصصان باکتریهای روده هر آنچه را که سلولها پس زده اند هضم میکنند. اما این باکتریها نمیتوانند از عهده برخی مواد غذایی که به «فودمپ»ها (مواد غذایی حاوی قندهای مورد نیاز فلور روده برای تخمیر) شهرت دارند بربیایند. ارتباط زیادی بین مصرف فودمپها و بروز مشکلات گوارشی مانند گاز، نفخ، اسهال، یبوست و ... وجود دارد. لازم است که مصرف مواد غذایی فودمپ به طور موقت محدود شود. این مواد غذایی شامل برخی میوهها مانند سیب، گلابی، زردآلو و ... و برخی از سبزیجات مانند کلم ها، تره فرنگی، آرتیشو و حبوباتی مانند عدس، نخود، لوبیا و محصولات لبنی و غلات میشود. البته یادتان باشد که در صورت بروز نفخ نیز نیاز به حذف کامل این مواد غذایی وجود ندارد، چون برای سلامتی لازم و ضروری هستند. فقط کافی است در مواردی که احساس نفخ زیادی دارید مصرف این مواد غذایی را محدود کنید.
احتباس آب
احتباس آب در بدن و ورم آن نتیجه مکانیسمی است که در آن از بافتهای بدن دفع نمیشود؛ بنابراین مازاد آب در بدن در شکم تجمع کرده و باعث ورم و بزرگی آن میشود. اما احتباس آب در بدن باعث بروز واکنشی فراتر از ورم شکم میشود؛ بنابراین لازم است که در ابتدا عامل اصلی این احتباس آب و عدم دفع آن بررسی شود.
وجود یک بیماری گوارشی نادر، اما مزمن
در برخی شرایط و البته در موارد نادر شکم ورم کرده در نتیجه عدم تعادل مزمن روده بروز میکند. در این صورت پای یک بیماری گوارشی مانند بیماری کرون، سندرم روده تحریک پذیر یا رکتوکولیت هموراژیک یا التهاب زخمی شوند روده بزرگ در میان است. این بیماریها مزمن و جدی هستند و باید مورد بررسی پزشکی قرار گیرند.
التهاب شکم
عدم تعادل هورمونی
گاهی مواقع علت شکم ورم کرده و بزرگ را باید در میزان هورمونها جستجو کرد. برخی هورمونها مانند هورمون کورتیزول (هورمون استرس) یا هورمون انسولین که به تغذیه وابسته است روی حجم و اندازه شکم تأثیر میگذارند. بهتر است بدانید که علاوه بر دو هورمون ذکر شده هورمونهای دیگری نیز در ورم کردن شکم نقش دارند. هورمونهای زنانه نیز به ویژه در صورت ابتلا به اختلال هورمونی یا قرار داشتن در دوره پیش از یائسگی نیز روی اندازه شکم تاثیر دارند. اختلال هورمونی مربوط به یائسگی باعث ایجاد تغییراتی در اسکلت خانمها نیز میشود. در این دوره قد خانمها کمی خم شده و چند سانتی متری کوتاهتر میشوند و این تصور به وجود میآید که شکم درآورده اند. اما توزیع حجم جدید در شکم به وجود آمده است و بنابراین تمام محتویات شکم برجستهتر دیده میشود.
شل شدن عضلات شکمی
اگر عضلات شکم قوی نباشند نمیتوان انتظار داشتن شکمی کوچک و صاف داشت. برای مقابله با این مسئله لازم است با انجام ورزش نسبت به تقویت عضلات این بخش تلاش کرد. برای رسیدن به شکمی صافتر توصیه میشود که ابتدا تغذیه مناسبی داشته باشید و سبک زندگی تان را اصلاح کنید. انجام ورزش، پیاده روی و ورزشهای شکمی باعث تقویت عضلات شکمی و کوچک شدن آن میشود.
استرس منبع التهاب رودهای
افرادی که تحت استرس شدید هستند در معرض عوارض سنگین آن روی گوارش و سلامت روده هایشان قرار دارند. استرس باعث تغییراتی در ترشح هورمونهای فوق کلیوی میشود. این مکانیسم نیز التهاب رودهها را بیشتر میکند. در نتیجه شکم ورم کرده و دردناک میشود. برای مقابله با این مشکل ابتدا به فکر استرس زدایی و رسیدن به آرامش باشید. متأسفانه همیشه پیشگیری و مقابله با استرس کار سادهای نیست و زمانی که اضطراب تمام وجود فرد را میگیرد به سختی میتوان برای آن مسلط شد. با این حال توصیه میکنیم از تکنیکهای آرامبخش استفاده کنید. تنفس عمیق شکمی، ورزش یوگا، نیایش، مدیتیشن و ... باعث کاهش استرس میشود. همچنین میتوانید از گیاهان دارویی آرامبخش برای کاهش استرس هایتان استفاده کنید.