شاخص صلح جهانی (GPI) معیار اصلی سنجش میزان برقراری صلح در جهان است که بر اساس ۲۳ شاخص کیفی و کمی از منابع بسیار معتبر برای سنجش صلح در سه حوزه «ایمنی و امنیت اجتماعی»، «درگیریهای داخلی و بینالمللی جاری» و «نظامیسازی» استفاده میکند.
این شاخص بر اساس دادههای مؤسسه اقتصاد و صلح، صلحآمیزترین کشورهای جهان در سال ۲۰۲۴ را به این ترتیب معرفی کرده است:
اتریش ۱.۳۱۳
نیوزلند ۱.۳۲۳
سنگاپور ۱.۳۳۹
سوئیس ۱.۳۵۰
پرتغال ۱.۳۷۲
دانمارک ۱.۳۸۲
اسلوونی ۱.۳۹۵
مالزی ۱.۴۲۷
شاخص جهانی صلح ۲۰۲۴
نتایج شاخص جهانی صلح ۲۰۲۴ نشان میدهد که سطح متوسط صلح جهانی ۰.۵۶ درصد بدتر شده است. نتایج بهدست آمده همچنین دوازدهمین دوره وخامت صلح طی ۱۶ سال گذشته را نشان میدهد، زیرا هرچند صلح در ۶۵ کشور بهبود یافته داشته است، ۹۷ کشور شاهد کاهش میزان صلح بودهاند.
از زمان معرفی این شاخص، رتبهبندیهای امسال بالاترین تعداد کشورهایی را نشان میدهد که طی یک سال وضعیت صلح در آنها بدتر شده است، از سوی دیگر، ۲۰۲۴ پنجمین سال متوالی گزارش شدن وخامت صلح جهانی است.
در این میان اروپا همچنان صلحآمیزترین منطقه جهان و میزبان هفت از ۱۰ کشور صلحآمیز جهان است. با این حال این قاره نیز طی سال گذشته شاهد کاهش شاخص صلح بوده و بزرگترین وخامت سالبهسال خود را در حوزه نظامیسازی از زمان معرفی شاخص صلح جهانی در سال ۲۰۰۸ به ثبت رسانده است.
آمریکای شمالی بیشترین کاهش صلح منطقهای را تجربه کرد و کانادا و ایالات متحده کاهش قابلتوجهی را نشان دادند. این کاهش ناشی از افزایش جرایم خشونتآمیز و جنایت بود.
مناطق خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) نیز ناآرامترین مناطق مشخص شدند که چهار از ۱۰ منطقه کمآرامش جهان را در خود جای دادهاند. رژیم اسرائیل و مالی به عنوان دو منطقه با وخامت صلح معرفی شدند.
عامل اصلی مؤثر بر کاهش صلح جهانی
در درجه اول درگیریها در غزه و اوکراین موجب کاهش صلح جهانی شده است. فناوری و ظهور جنگهای نامتقارن، درگیری با دولتهای بزرگتر را برای گروههای غیردولتی یا دولتی کوچکتر و کمترقدرتمند آسانتر میکند.
طی پنج سال گذشته، استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین توسط گروههای غیردولتی افزایش داشته و تعداد حملات هواپیماهای بدون سرنشین از سال ۲۰۱۸ شاهد بیش از هزار درصد افزایش بوده است.