جنگ سرد دوران مهمی بود که از پایان جنگ جهانی دوم بیرون آمد و تقریباً بلافاصله متحدان سابق را به آشناهایی با رابطه نه چندان خوب تبدیل کرد که به تدریج به رقبای هم تبدیل شدند. هر کشوری در این دوران در سطح بسیار بالایی از اضطراب قرار داشت، ترس از گفتن یا انجام دادن چیزی اشتباه.
با این حال، برای کنترل یکدیگر، قدرتهای بزرگ قدرت نظامی خود را گسترش دادند، تجهیزات نظامی و سلاحهای جدید ساختند و فناوریهای قدیمی را بهبود بخشیدند.
اتحاد جماهیر شوروی هر چه در توان داشت انجام داد تا از قدرت آمریکا عقب نماند و جتهای جنگنده خود را برای مقابله با برخی از بهترین جنگندههایی که تا آن زمان به آسمان رفته بودند، طراحی کرد.
MiG-۲۹ و Su-۲۷ دو جت برتر اتحاد جماهیر شوروی بودند و از آزمایش زمان نیز سربلند بیرون آمده و در دنیای مدرن نیز همچنان به پرواز در مناطق جنگی ادامه میدهند.
هر دو جنگنده در دهه ۷۰ طراحی شده، اما تا دهه ۸۰ به اپراتورهایشان تحویل داده نشدند. MiG-۲۹ زودتر از دیگری و در سال ۱۹۸۳ وارد سرویس شد، در حالی که نیروی هوایی شوروی تا سال ۱۹۸۵ نتوانست Su-۲۷ را دریافت کند.
هر دو هواپیما هدف مشخص خود را داشتند. جنگنده میگ چندین نقش را ایفا میکرد، از نبرد هوا به هوا گرفته تا ماموریتهای تهاجمی هوا به زمین. طراحان Su-۲۷ تصمیم گرفته بودند تا آن را به هواپیمایی تبدیل کنند که بتواند به خوبی در برابر سایر اهداف هوابرد از جتهای جنگنده گرفته تا بمب افکنها مقابله کند. در ادامه این مطلب این دو جنگنده روسی ساخته شده در دوران شوروی را با هم مقایسه خواهیم کرد.
MiG-۲۹
جنگنده Mikoyan MiG-۲۹ – با نام رسمی Fulcrum در ناتو- در طول جنگ سرد به عنوان جنگندهای برای مقابله با F-۱۶ چابک نیروی هوایی ایالات متحده به پرواز درآمد، اما در ابتدا رقابت چندانی بین این دو وجود نداشت. طراحیهای اولیه چیزی نبود که از یک جت جنگنده جدید انتظار داشت، زیرا طراحان آن در زمینه سبکهای طراحی مدرن تجربه نداشتند.
برخلاف جتی که قرار بود با آن رقابت کند، بدنه میگ-۲۹ از آلومینیوم ساخته شده بود و نه مخلوطی از مواد کامپوزیتی و سیستم کنترل پرواز آن برخلاف کنترلهای پیشرفتهتر پرواز با سیم، از هیدرولیک معمولی استفاده میکرد. مهندسان شوروی در نهایت این کمبودها را کشف کرده، برخی تغییرات را اعمال کرده و Fulcrum را به یک تهدید موثر تبدیل کردند.
به لطف حسگرهای پیشرفته مانند رادار Slot Back Doppler، حسگرهای ردیابی مادون قرمز و فاصله یاب لیزری، خلبانان Fulcrum میتوانستند با اهدافی که در زیر آنها پرواز میکنند درگیر شوند.
این جت ساخت شوروی از سیستم هدف گیری نصب شده روی کلاهخود استفاده میکرد که نیاز خلبانان را برای چرخاندن Fulcrum به سمت هدف خود بی نیاز میکرد.
تا زمانی که خلبان سر خود را به سمت هواپیمای دشمن نشانه رفته بود، موشکی که قرار بود پرتاب شود روی هدف خود قفل میشد. به ادعای موسسه Royal United Services این قابلیت، همراه با نسبت پیشرانه به وزن و چابکی میگ-۲۹، آن را در درگیریهای یک به یک در محدوده بصری «تقریباً بیرقیب» میکرد. این ترکیب همچنین میگ-۲۹ را به یک جت جنگنده محبوب برای سایر کشورها تبدیل کرد.
این جنگنده چند منظوره به یک توپ ۳۰ میلیمتری GSh-۳۰۱ مجهز بود، میتوانست شش موشک هوا به هوا و همچنین بمب و راکت حمل کند و میتوانست با سرعت ۲.۳ ماخ پرواز نماید.
مقایسه MIG-۲۹ و SU-۲۷؛ دو جنگنده برتر ساخت شوروی در دوران جنگ سرد
سوخو SU-۲۷UB
Su-۲۷ دو موتوره – که ناتو نام آن را Flanker گذاشت – شاید دومین جنگنده از این دو جنگنده شوروی بود که تحویل داده شد، اما به وضوح اوج قدرت طراحی هوانوردی شوروی بود.
تولید فلنکر تنها و تنها یک هدف داشت: عملکرد بهتر از F-۱۵ Eagleهای نیروی هوایی ایالات متحده. مرحله طراحی Su-۲۷ بسیار پرفراز و نشیب و دشوار شروع شد، زیرا طراح اصلی، میخائیل سیمونوف، آنقدر از همه چیز ناراضی بود که تولید آن را متوقف کرده و دوباره طراحی جت را از اول شروع کرد.
به ادعای موزه اسمیتسونیان، سیمونوف جملهای مشهور در این زمینه دارد: “ما فقط لاستیکها و صندلی خلبان را نگه داشتیم. ” این تلاشها به تولید Su-۲۷P، نسخه رهگیر طراحی شده برای تسلط بر آسمان، و Su-۲۷S، که میتواند به سلاحهای هوا به زمین مسلح شود، انجامید.
البته سوخو سو-۲۷ پیشرفتهترین جنگنده امروزی در آسمان نیست، زیرا جتهای جنگنده نسل پنجم میتوانند براحتی آن را از میدان خارج کنند، اما روسیه و اوکراین هر دو از آن در نیروهای هوایی خود استفاده میکنند.
اوکراین مدت هاست که موجودی Flankerهای خود را اصلاح کرده و آنها را Su-۲۷M۱ نامیده، در حالی که آنها را با سیستمهای ناوبری بهبودیافته و سیستم راداری با برد افزایش یافته مجهز کرده است.
به طور کلی، برای حفظ برتری هوایی اش، این جنگنده از یک توپ ۳۰ میلیمتری Gryazev-Shipunov GSh ۳۰۱ و ترکیبی از موشکهای هوا به هوا با هدایت راداری و فروسرخ استفاده میکند.
برای نقشهای دیگر، میتوان آن را با بمبهای معمولی یا خوشهای و همچنین راکتهای هوا به زمین مسلح کرد. دو موتور Saturn AL-۳۱F هر کدام میتوانند ۲۷،۶۴۰ پوند نیروی پیشراانه تولید کنند و جت را تا ۲.۳۵ ماخ برسانند. این جت روسی میتواند قبل از نیاز به سوخت گیری مجدد، حداکثر ۳،۵۰۹ کیلومتر را طی کند.