خیلی از ما خشکی گلو را تجربه میکنیم، مخصوصا در ماههای سرد سال، اما علت خشکی گلو چیست و چگونه میتوان آن را برطرف کرد؟ دلایل زیادی وجود دارد که منجر به خشکی گلو میشود. بیشتر این دلایل جدی نیستند، اما گاهی خشکی حلق میتواند نتیجهی یک مشکل یا بیماری جدی و پنهان باشد.
تب یونجه و سایر آلرژیها
حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد از جمعیت دنیا دچار آلرژی هستند. اگر کسی آلرژی فصلی داشته باشد، ذرات موجود در محیط باعث میشوند سیستم ایمنی او واکنش بیش از حد نشان دهد. از عوامل شایع آلرژی میتوان گردههای گیاهان، چمن، کپک، مایتهای خاک، موی حیوانات و برخی از غذاها را نام برد.
برای کسی که آلرژی فصلی دارد این آلرژنها باعث میشوند سیستم ایمنی، مادهی شیمیایی به نام هیستامین ترشح کند. هیستامین رها شده بواسطهی یک واکنش آلرژیک علاوه بر خشکی گلو میتواند موجب سرفه، گرفتگی یا آبریزش بینی و خارش پوست و دهان و یا چشمها شود.
خوابیدن با دهان باز
اگر با دهان باز بخوابید احتمالا با گلویی خشک از خواب بیدار میشوید. این اتفاق معمولا زمانی میافتد که فرد در هنگام خواب از طریق دهانش تنفس میکند. وقتی دهان باز میماند هوا، بزاق تولید شده برای حفظ رطوبت دهان را خشک میکند. در نتیجه بعد از بیدار شدن، گلو و دهان خشک خواهند بود. خوابیدن با دهان باز میتواند موجب خروپف و تنفس بد بو بعد از بیدار شدن از خواب نیز بشود.
دهیدراته شدن
وقتی کسی دچار کم آبی بدن میشود، طبیعی است که در دهان و گلو احساس خشکی کند. سایر علائم دهیدراسیون شامل احساس تشنگی، کمتر ادرار کردن، تیرگی ادرار، خستگی و سرگیجه میشود. دهیدراسیون نتیجهی عدم نوشیدن آب کافیست.
سرماخوردگی معمولی
خشکی گلو میتواند علامتی از سرماخوردگی معمولی باشد. سرماخوردگی معمولی عبارتی است که برای عفونت ناشی از یکی از چندین نوع ویروس متفاوت به کار برده میشود. طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها، یک فرد بزرگسال به طور متوسط هر سال ۲ تا ۳ بار سرما میخورد. سرماخوردگی ممکن است باعث خشکی حلق، خارش گلو و یا گلودرد شود. عفونت عامل سرماخوردگی میتواند همراه با این علائم نیز باشد: گرفتگی یا آبریز بینی، عطسه، سرفه، تب خفیف و بدن درد.
خشکی گلو، علتها و درمان آن
آنفلوآنزا
خشکی و خارش گلو و گلودرد میتواند علامت آنفلوآنزا باشد. آنفلوآنزا، بیماری سیستم تنفسی است که از ویروس آنفلوآنزا ناشی میشود. علائم این بیماری معمولا دو روز بعد از اینکه فرد در معرض ویروس آنفلوآنزا قرار گرفت شروع میشوند. آنفلوآنزا جدیتر از سرماخوردگی معمولی است و فرد بیمار نیاز به استراحت و رسیدگی بیشتری دارد.
مونونوکلئوز عفونی
خشکی و خارش گلو از علائم مونونوکلئوز عفونی هم میتواند باشد. این بیماری معمولا بواسطهی ویروس اپشتاین- بار ایجاد میشود. این ویروس معمولا توسط ترشحات بدن فرد آلوده مانند بزاق منتقل میشود. مونونوکلئوز را اغلب بیماری بوسه میگویند و عموما نوجوانان و جوانان را مبتلا میکند، اما فرد در هر سنی میتواند این بیماری را بگیرد. سایر علائم مونونوکلئوز عفونی شامل تب، تورم گرههای لنفاوی در گردن و زیربغل، سر درد، خستگی، ضعف عضلانی، تورم لوزهها و تعریق شبانه میشود. مونونوکلئوز معمولا ۲ تا ۴ هفته طول میکشد، اما بعضی از افراد ممکن است به زمان بیشتری برای درمان نیاز داشته باشند.
ریفلاکس اسید معده
ریفلاکس اسید معده هم میتواند منجر به خشکی گلو شود. اسیدی که وارد مری میشود میتواند احساس سوزش و خشکی در گلو ایجاد کند. مشکل در بلع، سرفههای خشک، صدای دورگه و آروغ زدن از سایر نشانههای ریفلاکس است.
تورم لوزهها
تورم لوزهها میتواند باعث خشکی گلو شود. التهاب لوزهها معمولا به دلیل یک عفونت ویروسی روی میدهد، اما باکتری نیز میتواند علت آن باشد. تورم لوزهها علاوه بر خشکی گلو این نشانهها را نیز دارد: زخمهای متورم و قرمز یا سفید روی لوزهها، تب، دورگه شدن صدا، تورم گرههای لنفاوی در گردن، سر درد و بدبو شدن دهان.
گلودرد استرپتوکوکی
خشکی حلق میتواند نشانهی گلودرد استرپتوکوکی باشد. این بیماری نوعی عفونت گلو است که منجر به گلو درد شدید و خشکی گلو میشود. عامل این بیماری باکتریایی است: استرپتوکوک پیوژنز. سایر علائم گلودرد استرپتوکوکی شامل التهاب و زخمهای قرمز یا سفید روی لوزهها، تب، تورم گرههای لنفاوی در گردن، کهیر، تهوع و استفراغ و بدن درد میشود.
درمانها و راهکارهای خانگی برای خشکی گلو
تب یونجه و سایر آلرژیها
درمانهای دارویی برای تب یونجه:. داروهای آنتی هیستامین که با تجویز پزشک یا بدون نیاز به نسخه فروخته میشوند. اسپری بینی، قطره چشمی و یا قرصهای کورتیکواستروئید
خشکی گلو، علتها و درمان آن. ضد احتقانهای بینی. قطرههای مرطوب کنندهی چشمی. آلرژن ایمونوتراپی (واکسن آلرژی)
ایمونوتراپی شامل افزایش تدریجی قرارگیری در معرض آلرژنها در شرایط کنترل شده میشود. هدف از این نوع درمان کمک به سیستم ایمنی جهت مقاومتر شدن به آلرژنها و کاهش علائم آلرژی به مرور زمان است. درمانهای خانگی برای تب یونجه شامل مصرف بیشتر مواد غذایی زیر میشود:. زنجبیل: طبق مطالعهای در سال ۲۰۱۶، خاصیت ضد التهابی زنجبیل میتواند علائم تب یونجه را تخفیف دهد.. سیر: سیر منبع خوبی از کوئرستین است: آنتی اکسیدانی که تاثیر آنتی هیستامین دارد.. پیاز: پیاز هم منبع خوب دیگری از کوئرستین است.
خوابیدن با دهان باز
با دهان نفس کشیدن هنگام خواب میتواند به دلیل گرفتگی یا احتقان بینی باشد که با این راهکارها قابل درمان است: ضد احتقانهای بینی، آنتی هیستامینها و اسپری بینی کورتیکواستروئید.
دهیدراته شدن
کسی که احساس دهیدراته شدن میکند باید آنقدر آب و مایعات بنوشد تا هیدراته شود. اگر بیشتر آب بنوشید، کمتر احساس خستگی خواهید کرد، بیشتر ادرار میکنید و ادرارتان رنگ روشنتری خواهد داشت. از قهوه و نوشیدنیهای کافئیندار در حد اعتدال استفاده کنید، چون موجب کم آبی بدن میشوند.
آنفلوآنزا و سرماخوردگی معمولی. نوشیدن آب فراوان، آبمیوه یا ترکیب آب و لیموترش بدنتان را هیدراته نگه میدارد.. استراحت کافی به بدن اجازه میدهد خودش را ترمیم کند.. غرغره آبنمک به نرم کردن گلو و برطرف کردن خشکی آن کمک میکند. مطالعات نشان داده غرغره آبنمک برای کاهش علائم و حتی پیشگیری از عفونتهای سیستم تنفسی فوقانی در افراد سالم مفید است.. با استفاده از قطرهها و اسپریهای ضد احتقان بینی میتوانید از گرفتگی بینی کم کنید. داروهای سرفه و سرماخوردگی که بدون تجویز پزشک هم به فروش میرسند، برای تسکین گلودرد مفیدند.. تنفس در هوای مرطوب کمک میکند گرفتگی بینی و گلو درد کمتر شود. ضمنا گرفتن دوش آب گرم یا استفاده از بخور نیز خوب است.. کمپرس گرم روی پیشانی و بینی میتواند از سر دردهای سینوسی بکاهد.
مونونوکلئوز عفونی
استراحت کافی، مصرف ایبوپروفن یا آنتی هیستامین برای کاهش تب و درد و غرغره آبنمک برای کمک به نرم و مرطوب شدن گلو مفید است.
ریفلاکس اسید معده. آنتاسید (آنتی اسیدها): این داروها به خنثی کردن اسید معده کمک میکنند.. داشتن وزن سالم: وزن اضافی میتواند به معده فشار وارد کرده و اسید را به مری برگرداند.. پوشیدن لباسهای آزاد و راحت: لباس تنگ به معده فشار وارد میکند.. کمتر و مکرر خوردن: اجتناب از وعدههای حجیم و سنگین برای کاهش ریفلاکس مفید است.. پرهیز از دود تنباکو: دود سیگار و قلیان میتواند از قدرت دریچهای که اسید را در معده نگه میدارد کم کند.. پرهیز از غذاهای تند و چرب و کافئیندار: این عوامل میتوانند علائم ریفلاکس را تشدید کنند.
تورم لوزهها
نوشیدن آب فراوان، استراحت کافی، مصرف ایبوپروفن یا استامینوفن برای کاهش درد، غرغره آبنمک، تنفس هوای مرطوب و استفاده از قرصهای مکیدنی برای نرم کردن گلو و درمان با آنتی بیوتیک برای عفونت باکتریایی از راهکارهای درمانی تورم لوزهها هستند.
گلودرد استرپتوکوکی
پزشک برای درمان گلودرد استرپتوکوکی، آنتی بیوتیک تجویز میکند، چون این بیماری یک عفونت باکتریایی است. برای تسکین علائم میتوانید از ایبوپروفن یا استامینوفن جهت تسکین درد استفاده کنید، آبنمک غرغره کنید و قرصهای مکیدنی مصرف کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید
در شرایط زیر باید به پزشک مراجعه کنید:. مشکل در بلع غذا. تنگی نفس یا خس خس سینه. کهیرهای پوستی. درد در قفسه سینه. خستگی زیاد. تب بالای ۳۸.۳ درجه
اگر خشکی گلویتان بیش از یک تا دو هفته طول بکشد، پزشک باید ارزیابیهای پزشکی بیشتری انجام دهد.