نرخ دلار در روز تحلیف مسعود پزشکیان ۵۸ هزار و ۲۰۰ تومان بود و این عدد در حال حاضر پس از کمتر از ۱۰۰ روز به ۷۰ هزار تومان رسیده است. در واقع به دلیل تنشهای منطقهای دولت چهاردهم یک رکورد تاریخی در ۱۰۰ روز اول همه دولتهای پس از انقلاب را تجربه کرده است.
در دوره پیشین ریاست جمهوری ترامپ، فروش نفت ایران در برههای به زیر ۴۰۰ هزار بشکه کاهش یافت و این سابقه کافی است تا بسیاری بر این عقیده باشند که پیروزی ترامپ به معنای تشدید تحریمهای اقتصادی خواهد بود.
با توجه به تاثیر فراگیر نرخ دلار در تورم و نرخ کالاها در ایران، در خصوص آخرین تحولات این بازار مهم با یک کارشناس حوزه ارز گفتگوی انجام دادیم.
سجاد بوربور تحلیلگر بازار ارز در پاسخ به سوالی در خصوص عدم مداخله بانک مرکزی در جهش نرخ ارز به آفتابنیوز گفت: سیاست بانک مرکزی از سال ۸۳ تا ۹۶ تزریق پر فشار ارز به بازار برای سرکوب نرخ دلار بود، به گونهای که گفته میشود در سالهای ۸۹ و ۹۰ این نهاد سالانه ۵۰ میلیارد دلار ارز به بازار تخصیص میداد که با هدف سرکوب نرخ ارز انجام میگرفت، سوال این است که این همه ارزپاشی چه نتیجهای در بر داشت، به زعم بنده؛ هیچ! در دادگاه، ولی الله سیف ایشان در پاسخ به این سوال که چرا این مقدار سکه به بازار تزریق کردید، وی به همین مسئله اشاره کرد و گفت که این مقدار سکه در مقابل میزان تزریق ارز اصلاً عددی حساب نمیشود.
مدیرعامل شرکت میداس سرمایه در ادامه با اشاره به نرخ ۶۸ هزار و ۸۰۰ تومانی دلار در بازار آزاد افزود: در حال حاضر نقدینگی ایران حدود ۹۰۰۰ همت است و میتواند به ۱۰ هزار و ۵۰۰ همت هم برسد، با توجه به رشد اقتصادی ناپایدار ۳ و نیم درصدی، ارزش واقعی دلار روی کاغذ همان ۶۱ هزار تومان است و بیشتر نیست. در حال حاضر اگر بانک مرکزی هر چه قدر ارز به بازار بریزد، در دارزمدت تاثیری ندارد، چون نرخ ارز خودش حباب مثبت دارد، زمانی که بانک مرکزی ارز در بازار تزریق میکرد، ارزش بازار دلار از ارزش واقعی آن کمتر بود. مثلاً در سال ۹۶ قیمت بازار دلار حدود ۴ هزار تومان بود، در حالی که ارزش ذاتی دلار بالای ۱۰ هزار تومان بود. وقتی دلار حباب مثبت دارد، دلیلی ندارد ما با ارزپاشی الکی، بیت المال را به باد بدهیم، چون هر زمان که تنشهای منطقهای فروکش نمایید، دلار خودش خود به خود کاهشی خواهد شد. از این رو معتقدم که بانک مرکزی در اینجا درست عمل کرده است.
وی ضمن توضیح تاثیر عوامل سیاسی بر بازار ارز بیان کرد: بعضاً گفته میشود اگر ترامپ رئیس جمهور شود، حتماً نرخ ارز در ایران جهشی شدید را تجربه خواهد کرد، به نظرم مسئله چند بعدیتر از این حرفها است، ترامپ ۲۰۲۴ با ترامپ ۲۰۲۰ فرق کرده است، در حال حاضر سیاست اقتصادی در آمریکا انبساطی است و نرخ بهره بین بانکی در این کشور ۵ درصد است. هر یک دلاری که قیمت نرخ نفت بالا برود، عملاً باعث تورمی شدن اقتصاد آمریکا و کسری بودجه این کشور میرود، به همین دلیل فدرال رزرو چند ماه قبل نرخ بهره را نیم درصد کاهش داد. اگر در این بین تنش منطقهای خاورمیانه تشدید شود و قیمت نفت بالا برود، مسیر اقتصادی آمریکا سنگلاخی خواهد شد. اقتصاد آمریکا به قیمت جهانی نفت بسیار وابسته است.
بوربور با اشاره به تلاش اقتصادهای نوظهور برای چند قطبی شدن اقتصاد اظهار کرد: چه آمریکا و چه چین علاقهای به تنش جنگی و رشد قیمت نفت ندارند، بازارها در میان مدت و دراز مدت به سمت ثبات حرکت میکنند، هر چند ممکن است با پیروزی ترامپ به دلیل انتظارات تورمی فعلی در ایران در کوتاه مدت کمی جهش ارزی رخ دهد. این درست است که اگر در پینگ پنگ موشکی زیرساختهای انرژی ما آسیب ببیند ممکن است جهش ارزی رخ دهد، اما توجه داشته باشید که هم اروپا و هم آمریکا به دلائل اقتصادی به شدت با اسرائیل لابی کردند که این اتفاق رخ ندهد، چون جهش نرخ نفت در حال حاضر به زیان اقتصادهای غربی است.