پاسخ ایران به گزارش آژانس

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: نمایندگی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اشاره به گزارش مدیركل جدید این آژانس تاكید كرد: گزارش یوكیا آمانو، مدیر كل جدید درباره‌ برنامه‌ هسته‌یی ایران و اجرای پادمان‌ها در جمهوری اسلامی "سنجیده و مبتنی بر واقعیت نیست" و در عین حال با پرداختن به جزییاتی تكراری باعث نامفهوم شدن و گیج كردن خوانندگان این گزارش شده است.

متن نامه‌ علی اصغر سلطانیه، كه چهارشنبه شب در جلسه‌ توجیهی آژانس ارایه شد، به بدین شرح است:

" یادداشت توضیحی درباره GOV\2010\10از سوی نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره گزارش مدیركل درخصوص اجرای پادمان‌ها در ایران
(GOV\2010\10).
 توضیحات كلی

1ـ این گزارش سنجیده و مبتنی بر واقعیت نیست زیرا به طور صحیح منعكس كننده توضیحات جمهوری اسلامی ایران به سوالات یا ارتباطاتی كه با آژانس برقرار شده نیست.

2ـ این گزارش آن چنان جزییات فنی‌ پرداخته است كه گروه‌های مختلف خوانندگان، دیپلمات‌ها، كارشناسان و به شكل وسیع‌تری افكار عمومی را گیج كرده است.

3ـ تنها تحول جدید از زمان آخرین گزارش مدیركل سابق، فعالیت غنی‌سازی موفقیت‌آمیز تا 20 درصد در راستای تولید سوخت لازم برای رآكتور تحقیقاتی تهران پس از آن است كه ایران به دلیل فقدان پاسخ مسوولانه به درخواست مشروعش دلسرد شد. اما متن مفصل سابقه تاریخی و تكرار مسائل قدیمی نظیر مطالعات ادعایی منتسب در لپ تاپ آمریكایی با جزییاتی است كه ابهاماتی را برای افكار عمومی ایجاد كرده است. مطالعات ادعایی از جمله اتهامات بی‌اساس درباره موشك‌ها، خرج موشك و مواد انفجاری با قدرت بالا در 4 سال پیش مطرح شده بود بنابراین مساله جدیدی نیست. بخش پادمان‌های آژانس ممكن است قصد داشته این مسائل را برای اعضای شورای حكام دوباره توضیح دهد یا به بهای گیج كردن افكار عمومی و صدمه زدن به اعتبار آژانس به اعضای جدید كمك كند.

4ـ در پی اطلاعیه رسمی ایران مورخ 8 فوریه 2010 (كه به پیوست موجود می‌باشد) مبنی بر این‌كه تصمیم گرفته است فعالیت‌های غنی سازی تا 20درصد را آغاز كند، ایران دقیقا در 9 فوریه این كار را آغاز كرد پس از آنكه آژانس به طور رسمی دریافت اطلاعیه‌اش را تایید كرد و در همان روز به ایران اطلاع داد كه به بازرسان دستور داده شده است در FEP در سایت نطنز در 9 فوریه 2010 حاضر باشند.
[نقل قول از نامه آژانس مورخ 8 فوریه 2010 نوشته مدیر بخش عملیات‌های B ، اداره پادمان‌ها:
«من به نامه مورخ 8 فوریه 2010 شما اشاره می‌كنم (Ref. M/5009/315/137) و تمایل دارم به شما اطلاع دهم كه به بازرسان ما دستور داده شده است در نهم فوریه 2010 در FEP باشند تا مهر و موم سیلندر 30B حاوی اورانیوم با غنای پایین را بردارند، در طول یكی كردن با سیلندر B5 هم چنان مستمرا مطللع بمانند، و پس از راستی آزمایی هر دو سیلندر 30B و 5B را مهر و موم كنند.
در همان روز آنها همچنین تمامی فعالیت‌های مورد نیاز را برای آنكه به اپراتور اجازه داده شود دورریزهای 30B را از جعبه‌های سرد جابه‌جا كنند انجام داده‌اند.»] در حالی كه سانتریفوژهایی كه برای این هدف به كار رفتند همچنان تحت دامنه كامل پادمان‌ها از جمله نظارت 24 ساعته دوربین‌های آژانس قرار دارند و بازرسی روزانه و نیز بازرسی‌های اعلام نشده انجام می‌گیرد، در هر حال ایران تصمیم گرفت به آژانس اطلاع دهد و از بازرسان دعوت كند در زمان آغاز این فعالیت جدید حاضر باشند. بنابراین متن پاراگراف 11 این گزارش مغایر با ترتیبات مبتنی بر واقعیت و گمراه كننده است.

5ـ این واقعیت كه همه مواد هسته‌ای اعلام شده محاسبه شده‌اند و تحت دامنه كامل نظارت آژانس قرار دارند در این گزارش منعكس نشده است.

6ـ این واقعیت كه اطلاعات مطالعات ادعایی فاقد اعتبار است آن گونه كه مدیركل سابق اعلام كرده است،‌ در این گزارش دیده نمی‌شود.

7ـ این گزارش فاقد هر گونه اشاره به این واقعیت است كه آمریكا به آژانس اجازه نداد اطلاعات مربوط به مطالعات ادعایی كه به لپ تاپ مشهور آمریكایی مرتبط است در اختیار ایران قرار دهد بنابراین فعالیت‌های راستی آزمایی آژانس به مخاطره افتاد و اعتبارش خدشه‌دار شد زیرا آژانس متعهد به ارائه این اطلاعات به ایران مطابق با طرح اقدام (INFCIRC/711) بود كه با جمهوری اسلامی ایران درباره آن توافق شده بود. ممكن بود به سادگی به انتقاد مدیركل سابق در این راستا اشاره كرد.

8ـ تلفیق مفاهیم «همه مواد هسته‌ای»،‌ «مواد هسته‌ای اعلام شده» و مساله «اطمینان از نبود مواد هسته‌ای اعلام نشده» در متن توافق پادمان‌های جامع و پروتكل الحاقی به شكل غیر حرفه‌ای همكاری كامل ایران بر اساس تعهداتش در قبال توافق‌نامه پادمان‌های جامع را تحلیل برده و افكار عمومی را گمراه كرده است.

II. نكات خاص:
گزارشی كه دبیرخانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای مدیركل جدید درباره اجرای توافق‌نامه پادمان در جمهوری اسلامی ایران آماده كرده است به رغم برخی نقایص یك بار دیگر بر همكاری ایران با آژانس تاكید می‌كند. آنچه در پی می‌آید، نمونه‌های مختلفی از همكاری ایران است كه در گزارش اخیر منعكس شده است:

A) دامنه كامل پادمان‌های فعالیت‌های غنی سازی و مواد هسته‌ای در نطنز:

1ـ " مواد هسته‌یی در FEP (شامل خوراک، تولید و دورریز) هم‌چنین همه آبشارهای نصب شده و ایستگاه‌های خوراک و بازپس‌گیری تحت اقدامات مراقبتی و نظارتی آژانس قرار دارند." (پاراگراف 5)

2ـ " نتایج نمونه‌برداری از محیط در FEP تا 21 نوامبر 2009 نشان می‌دهد که حداکثر سطح غنی‌سازی همان‌طورکه ایران در پرسش‌نامه اطلاعات طراحی اعلام كرد (یعنی کم‌تر از 5 درصد غنی‌سازی U- 235) در آن کارخانه تجاوز نکرده است." (پاراگراف 6)

3ـ "آژانس از آخرین گزارش به‌طور موفقیت‌آمیز 4 بازرسی سرزده در FEP انجام داده است که مجموع چنین بازرسی‌هایی از مارس 2007، 35 مورد شده است." (پاراگراف 6)

4ـ "آژانس بین 14 تا 16 سپتامبر 2009 یک راستی‌آزمایی موجودی فیزیکی (PIV) در PFEP انجام داد كه نتایج آن، که در چارچوب متغیرهای اندازه گیری که معمولا با چنین تاسیساتی مرتبط است، مقدار موجودی را که توسط ایران اعلام شده بود تایید کرد...." (پاراگراف 7)

5ـ "در 14 فوریه 2010 ایران در حضور بازرسان آژانس تقریبا 1950 کیلوگرم از UF6 با غنای کم را از FEP به ایستگاه خوراک دهی PFEP منتقل کرد." (پاراگراف 12)

6ـ "بازرسان آژانس سیلندری را که شامل مواد برای ایستگاه خوراک‌دهی بود مهروموم كردند. ایران نتایج طیف‌سنج را به آژانس ارایه كرد که ..." (پاراگراف 12)

B) فعالیت‌های راستی آزمایی در كارخانه غنی‌سازی سوخت فردو (FFEP)

7ـ " آژانس در 25 تا 28 اکتبر 2009 زمانی که راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی در کارخانه آزمایش سوخت را انجام داد با طرف ایرانی ملاقات و درباره گاه‌شمار طراحی و ساخت FFEP..." (پاراگراف 14)

" از 26 اکتبر 2009 آژانس پنج DIV را در FFEP انجام داده است" (پاراگراف 17)

8ـ در سه دور (از پنج DIV انجام شده) آژانس اقدام به برداشتن نمونه‌های محیطی كرد.

c) فعالیت‌های بازفرآوری

9ـ آژانس بازرسی از نحوه استفاده و ساخت سلول‌های داغ در رآکتور تحقیقاتی تهران (TRR) و موسسه تولید رادیوایزوتوپ مولیبدن، ید و زنون (MIX) را ادامه داده است. (پاراگراف 18)

10ـ آژانس یک بازرسی و یک DIV در TRR را در 11 نوامبر 2009 و در تاریخ 23 ژانویه 2010 در تاسیسات MIX انجام داد. هیچ گونه شواهدی در مورد بازفرآوری و فعالیت‌های مربوطه در این تاسیسات مشاهده نشده است. (پاراگراف 18)

D) كارخانه تولید سوخت (FMP)

11ـ " آژانس در 13 ژانویه 2010 در کارخانه تولید سوخت (FMP) راستی آزمایی اطلاعات طراحی انجام داد. این راستی‌آزمایی تایید کرد که هیچ‌گونه تجهیزات جدید فرآیند در این تاسیسات نصب نشده است و هیچ‌گونه مجموعه، میله و یا قرص‌های سوخت از ماه می 2009 تولید نشده است." (پاراگراف 22)

E) دیگر موضوعات

12ـ " آژانس در 8 فوریه 2010 راستی آزمایی اطلاعات طراحی را در راکتور آب سنگین IR-40 در اراک انجام داد. آژانس تایید کرد که ساخت تاسیسات در حال انجام است." (پاراگراف 23)

13ـ "ایران بر اساس نامه مورخ 11 فوریه 2010 یك DIQ به‌روز شده برای UCF را ارائه داد." (پاراگراف 25)

14ـ "ایران تحت پوشش نامه‌ای در تاریخ 13 دسامبر 2009 پرسش‌نامه به‌روز شده اطلاعات طراحی را برای UCF که شامل نقشه و طراحی آزمایشگاه مزبور نیز بود تسلیم كرد." (پاراگراف 26)

15ـ "در 17 ژانویه 2010 آژانس یك بازرسی و DIV در UCF انجام داد." (پاراگراف 27)

16ـ "میزان كلی اورانیوم در قالب UF6 تولید شده در UCF ... همچنان تحت نظارت و بررسی آژانس قرار دارد. (پاراگراف 27)

17ـ "در 9 ژانویه 2010 ایران یك DIV در آزمایشگاه تحقیقاتی چند منظوره جابر ابن حیان (JHL) در تهران انجام داد..." (پاراگراف 37)

همكاری مستمر میان جمهوری اسلامی ایران و آژانس منجربه این نتیجه شده است كه "آژانس همچنان به راستی آزمایی عدم انحراف مواد هسته‌ای اعلام شده در ایران ادامه می‌دهد..." (پاراگراف 46)

وین 24 فوریه 2010