نشانه‌ها و علت فتق ناف +درمان
فتق ناف بیشتر در نوزادان اتفاق می‌افتد. درنوزادان، بیرون زدگی پایین ناف در هنگام گریه کردن می‌تواند نشانه وجود فتق در آن‌ها باشد.
در بیشتر مواقع فتق‌های ناف تا سن یک سالگی خود به خود برطرف می‌شوند، البته در بعضی موارد درمان فتق زمان بیشتری می‌برد. برای جلوگیری از عوارض جانبی فتق‌هایی که تا ۴ سالگی برطرف نشده اند و یا در بزرگسالی به وجود آمده اند، شاید نیاز به جراحی وجود داشته باشد.
معمولا فتق ناف آزاردهنده و دردناک نیست.
نشانه‌ها
فتق باعث بوجود آمدن آماس و یا تورم در نزدیکی ناف می‌شود. این تورم می‌تواند به قطر ۵-۳ سانتیمتر باشد.
اگر کودک شما مبتلا به فتق است، زمان گریه، سرفه و بازی‌های کششی توجه بیشتری به او داشته باشید، زیرا ممکن است برآمدگی در زمان آرامش و یا زمانی که به پشت دراز کشیده به طور کامل ناپدید شود.
فتق ناف کودکان معمولا بدون درد است، در حالی که فتق در بزرگسالان معمولا باعث احساس ناراحتی در ناحیه شکم می‌شود
علت
در طی بارداری بند ناف از یک فضای باز بسیار کوچک در ماهیچه‌های شکم جنین عبور میکند. این فضای باز بلافاصله بعد از زایمان بسته می‌شود. اگر بسته شدن آن به طور کامل صورت نگیرد، دیواره در ناحیه میانی شکم ضعیف شده و ممکن است سبب بروز فتق ناف در زمان زایمان و یا در طول زندگی فرد شود.
در بزرگسالان فشار‌های شدید در ناحیه شکم می‌تواند باعث به وجود آمدن فتق ناف شود. برخی از عوامل محتمل در بروز فتق شامل:
• چاقی
• بلند کردن اجسام سنگین
• سرفه‌های مکرر
• چند قلو باردار بودن
• وجود مایعات اضافه در فضای داخل شکمی (آسیت)
عوامل خطر
فتق ناف در نوزادان بسیار معمول است، به خصوص نوزادان نارس و نوزادانی که با وزن کمتر از نرمال به دنیا آمده اند. به نظر می‌رسد که احتمال فتق ناف در نوزادان سیاه پوست کمی بیشتر از دیگران است. احتمال بروز این شرایط در دختران و پسران به یک اندازه است.
در بزرگسالان، اضافه وزن و چند قلو باردار بودن می‌تواند خطر بروز فتق ناف را بالا ببرد.
عوارض
فتق ناف به ندرت در بچه‌ها عوارضی را به دنبال دارد. زمانی که بخش بیرون زده بافت روده، در شکاف ایجاد شده بین ماهیچه‌ها گیر افتاده و دیگر نتوانید آن را با دست به داخل حفره شکمی هل دهید، می‌تواند برای فرد عوارضی را به دنبال داشته باشد.
این حالت سبب کاهش جریان خون در بخش تحت فشار می‌شود که تخریب بافت روده و درد در ناحیه شکم را به دنبال خواهد داشت. اگر خون رسانی به بخش مذکور به طور کامل قطع شود، بافت روده به طور کلی فاسد (gangrene) می‌شود.
در این حالت عفونت ممکن است در تمامی حفره شکمی پخش شده و شرایط خطرناکی را برای فرد به وجود آورد.
احتمال انسداد روده در بزرگسالانی که فتق ناف دارند، بیشتر است. معمولا برای درمان این شرایط به صورت اورژانسی جراحی انجام می‌شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر شما به وجود فتق در کودکتان مشکوک هستید، به متخصص کودکان مراجعه کنید. در صورت مشاهده علائم زیر کودک شما به مراقبت ویژه نیاز دارد؛
• کودک شما درد دارد.
• شروع به استفراغ میکند.
• تورم حاصل از فتق تغییر رنگ داده، حساس شده و لمس کردن آن کودک را ناراحت میکند.
موارد فوق برای بزرگسالان نیز صدق میکند. اگر در نزدیکی ناف خود برآمدگی احساس می‌کنید، حتما به پزشک مراجعه نمائید. در صورت احساس درد و ناراحتی در ناحیه تورم، شما نیاز به مراقبت‌های ویژه خواهید داشت. تشخیص و درمان به موقع، می‌تواند از بروز عوارض بعدی جلوگیری کند.
روش‌های تشخیصی و درمانی
فتق ناف در طی معاینات فیزیکی تشخیص داده می‌شود. گهگاه آزمایش خون و یا تصاویر x-ray نیز برای بررسی شرایط مورد استفاده قرار می‌گیرند.
درمان دارویی
در اکثر موارد فتق ناف تا سن یک سالگی خود به خود برطرف می‌شود. همچنین پزشک ممکن است در طی تست‌های فیزیکی بتواند برآمدگی فتق را به داخل حفره شکمی هل دهد. هیچ گاه خودتان چنین کاری را انجام ندهید. برخی از افراد ادعا می‌کنند که فتق ناف با بستن سکه بر روی برآمدگی قابل درمان است.
این کار کمکی نخواهد کرد و ممکن است سبب تجمع میکرواورگانیسم‌ها و بروز عفونت در آن ناحیه شود.
معمولا جراحی برای بچه‌ها زمانی انجام می‌شود که فتق بزرگ و یا بسیار دردناک باشد و یا:
• پس از ۱ یا ۲ سالگی بزرگتر شده باشد.
• تا سن ۴ سالگی ناپدید نشده باشد.
• سبب گیر افتادن روده و ایجاد انسداد در آن ناحیه شده باشد.
برای جلوگیری از عوارض احتمالی در بزرگسالان، معمولا جراحی توصیه می‌شود. بخصوص زمانی که فتق ناف بزرگتر و دردناک شده باشد.
در طی جراحی، برش کوچکی در بخش پایین شکم ایجاد کرده و بافت فتقی شده به داخل حفره شکمی بازگردانده می‌شود و سپس بخش باز شده از دیواره شکم به هم دوخته می‌شود.
بیشتر افراد چند ساعت پس از انجام جراحی از بیمارستان مرخص شده و دو تا چهار هفته بعد می‌توانند به فعالیت‌های طبیعی خود بازگردند. بازگشت فتق ناف پس از جراحی بسیار نادر است.
منبع: سلامتی
