خاتمی: مفتخر به پیروی از مکتبی هستیم که استقرار صلح و عدالت را در تاریخ محقق می‌داند
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب: سید محمد خاتمی در مراسم اعطاء جایزه زیست محیطی محمد تقی ابتکار گفت: کلمه صلح از دل‌انگیزترین و احساس‌برانگیزترین كلماتی است كه وجود دارد اما متاسفانه درواقعیت تاریخ؛ كمتر نشانی از صلح می‌بینیم.
سید محمد خاتمی كه در در مراسم اعطاء جایزه محیط زیستی محمدتقی ابتكار حضور یافته بود، توضیح داد: هم در رابطه‌ای كه میان حكومت ها و مردم برقرار است و هم در عرصه‌های جهانی و روابط بین‌الملل از صلح،کمتر نشان می بینیم و اگر آرامشی هم در جهان وجود دارد تحت سایه زور، سلاح و ارعاب است در حالی كه صلح مسلح، صلح نیست.
رئیس بنیاد باران تصریح كرد: در کنار اصطلاح" قرارداد اجتماعی" که پایه و اساس جوامع مدرن قرار گرفت؛ اصطلاح دیگری به نام "وضع طبیعی"انسانها نیز مطرح شد.
وی ادامه داد: در واقع قرارداد اجتماعی برای آن است كه انسان از وضع طبیعی خود بیرون بیاید اما در رابطه با اینكه وضع طبیعی چیست میان فیلسوفان سیاسی اختلاف‌نظر وجود دارد. هابز فیلسوف بزرگ انگلیسی وضع طبیعی یعنی وضع فرضی قبل از اجتماع را به وضع ستیز و خشونت تعبیر می‌كند و معتقد است انسان گرگ انسان است. اما روسو معتقد است وضع طبیعی، وضع انسانی، محبت، نیكی و خوبی است ولی به دلیل اینكه انسان نمی‌تواند در وضع طبیعی در جامعه زندگی كند مجبور است كه با قراردادن اجتماعی به صورت جمعی و سازمان یافته زندگی کند.
سید محمد خاتمی گفت: اگر انسان طبیعت ستیزه‌گر داشته باشد ما همواره باید منتظر درگیری و خشونت در جامعه باشیم به همین دلیل هابز حكومت را "لوتیان" یعنی "دیو مهیبی" می داند؛گرچه که موجودیت و مشروعیت خود را از قرارداد اجتماعی و رضایت مردم كسب می‌كند ولی مطلق العنان است تا بتواند گرگ انسان را مهار كند.
رئیس بنیاد باران ادامه داد: در این صورت صلح یك امر اجباری و تحمیلی می‌شود و به همین جهت همیشه در معرض شكنندگی است. اما اگر ما وضع طبیعی انسان یا وجدان آدمی را صلح‌جو بدانیم آنگاه استقرار صلح كار آسانی می‌شود و جنگ و ستیز امر خلاف طبیعت انسان و امری تحمیلی محسوب می‌شود.
وی گفت: این امر تحمیلی یعنی جنگ و ستیز در طول تاریخ همواره وجود داشته است اما بدتر و نگران‌كننده‌تر و تكان‌دهنده‌تر؛مطلبی است که تحت عنوان جنگ بین تمدن‌ها در سال‌های پایانی قرن 20 مطرح شده است اما واقعیت این است كه اگر دریافت درستی از تاریخ داشته باشیم به این نتیجه می‌رسیم كه بین تمدن‌ها جنگ نبوده است.
خاتمی گفت: جنگ‌ها همواره جنبه سیاسی و اقتصادی داشته و ناشی ازاستیلا‌طلبی، قدرت‌خواهی و خودخواهی انسانها بوده است ولی حتی در حین وقوع جنگ‌ها، تمدن‌ها به صورت شگفت‌انگیزی به تبادل و تعامل با یكدیگر پرداخته اند مصداق آن نیز تاثیرات فرهنگی است كه ایران از رم و یونان گرفته و برعكس آن تاثیراتی كه رومیان از فرهنگ و تمدن ایرانی پذیرفته‌اند.
رئیس بنیاد باران گفت: تاریخ نشان داده است كه در زمان وقوع جنگ‌ها سیاستمداران با هم می‌جنگند و نمایندگان فرهنگ و تمدن با هم به تبادل نظر می‌پردازند.
وی ادامه داد: وقتی جنگ‌های صلیبی بر دنیای اسلام تحمیل شد، تمدن اسلامی تاثیر فوق‌العاده‌ای بر كشورهای غربی گذاشت به طوری‌كه می‌توان گفت یكی از عوامل مهم پیدایش تمدن جدید، آشنایی غرب با دنیای شگفت‌انگیز تمدن اسلامی بوده است بنابراین می‌توان این‌گونه تعبیر كرد كه در زیر لایه جنگ‌ها و خونریزی‌ها فرهنگ ها و تمدن‌ها با هم تعامل و یكدیگر را تقویت می‌كنند.
سید محمد خاتمی گفت: وقتی در طول تاریخ تمدنی زاده می‌شود می‌توان مطمئن بود این تمدن جدید با بهره‌گیری از تمدن‌های گذشته به وجود آمده است زیرا تمدن‌ها به‌طور مداوم در حال بده بستان هستند.
رئیس بنیاد باران گفت: به جای اینكه به نظریه‌پردازی و خیال‌پردازی بپردازیم باید به این مسئله توجه كنیم كه نیاز مبرم و نیاز اول بشریت صلح است كه متاسفانه در حال حاضر خیلی از آن دور شده‌ایم. این دوری از صلح هم در صحنه‌های ملی (كه آشتی، محبت، رحمت و احترام به یكدیگر و پذیرش همزیستی و همكاری برای پیشبرد جامعه را می‌طلبد) مورد نیاز است و هم در عرصه‌های بین‌المللی كه همواره سلطه‌طلبی، لشكركشی، تحریم و فشار را شاهد بوده‌ایم.
وی گفت: بشر واقعا نیازمند به صلح است تا بتواند خود را از این ورطه ویرانگری كه امروز به آن دچار شده است (و با پیشرفت شگفت‌انگیز تكنولوژی و علم این درگیری، ستیز و چالش بیشتر نیز شده است) نجات دهد.
خاتمی تصریح كرد: خیرخواهان بشر باید به دنبال ترویج صلح باشند و خشونت‌گرایان را چه در عرصه‌های ملی و چه در عرصه‌های بین‌المللی به هر صورتی كه می‌توانند مهار كنند زیرا بشر فقط در سایه صلح می‌تواند معنای زندگی را درك كند.
رئیس بنیاد باران ادامه داد: در بینش اسلامی و به‌خصوص بینش شیعی این مسئله مطرح شده كه پایان تاریخ با استقرار صلح و عدالت در كل جامعه بشری تحقق پیدا می كند و ما مفتخریم كه پیرو این مكتب هستیم و در این مسیر حركت می‌كنیم.
خاتمی گفت: صلح فقط، صلح میان انسانها نیست بلكه صلح با طبیعت نیز مسئله مهمی است كه امروز علاوه بر ستیز انسانها با یكدیگر شاهد آن هستیم و ستیز انسان با طبیعت باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی شده است.
او با بیان اینكه یك صلح‌طلب واقعی علاوه‌بر صلح میان انسانها و ملت‌ها باید به فكر صلح انسان و طبیعت هم باشد، ادامه داد: وقتی انسان محور و مدار عالم و آدم تصور می شود، این پندار شكل می گیرد كه انسان همه كاره هستی است و تنها ابزار او عقل خودبنیادش است، آن‌وقت وضعیتی پیش می‌آید كه مهمترین مسئله انسان در عرصه زندگی طبیعی مسئله محیط زیست و مهمترین مسئله در عرصه امور انسانی استعمار و استیلای قدرت‌های بزرگ می‌شود.
به گفته خاتمی، بشری كه فقط به فكر استیلا، تصرف و استخدام همه‌چیز در مسیر خواست‌های خود است طبیعی است كه زمانی‌كه قدرت بیشتری پیدا می‌كند تصرف‌گری او نیز بیشتر می‌شود بنابراین صلح انسان با انسان مستلزم تغییر بنیادین بینش بشر امروز است.
رئیس بنیاد باران تصریح كرد: بشری كه گل سرسبد كائنات و موجودی است كه خداوند وقتی او را خلق كرد به خودش آفرین گفت گویا فراموش كرده است كه بنده خداست و همه طبیعت بر حق و عدل استوار شده است و روح قدسی بر كل عالم حاكم است و همه انسانها كه دارای گوهر و جوهر انسانی هستند از ارزش برابر برخوردارند اگر انسان این آفریده خدا این موضوع را فراموش نكند رابطه انسان با انسان رابطه محبت و دوستی می‌شود.
خاتمی گفت: چنین انسانی عاشق طبیعت است و گرچه از طبیعت برای بهبود زندگی خود بهره‌برداری می‌كند ولی به خودش حق نمی‌دهد كه هیچ‌گونه تصرف بی‌حساب و كتابی در طبیعت انجام دهد.
وی تصریح كرد: جهان امروز متوجه شده است كه تصرف‌های بی‌جا چه بر سر طبیعت آورده است و طبیعت نیز پاسخ استفاده ناروای انسانها از محیط طبیعی را به انسان داده است و زندگی تلخی برای انسانها ایجاد شده است.
رئیس بنیاد باران گفت: امروز در همه عرصه‌های جهانی مسئله محیط زیست یكی از مهمترین مسائلی است كه به آن پرداخته می‌شود و وضعیت كنونی محیط زیست نه تنها بالفعل برای انسانها زیان‌بار است بلكه به مهمترین تهدید برای هستی انسانها و موجودات زمین تبدیل شده است و آینده بسیار خطرناکی را نشان می دهد.
خاتمی گفت: اگر نوع نگاه انسان تغییر كند آنگاه نوع تعامل انسان با طبیعت تغییر می‌كند و به جای درگیری با طبیعت و پیدایش مسائل زیست محیطی شاهد یك زندگی آرام خواهیم بود و دیگر محیط زندگی انسانها محیطی تنگ و تاریك نیست.
وی ادامه داد: دوری از خدا، فراموش‌كردن خود، از خودبیگانگی، از یاد بردن عظمت هستی، و خود را فاعل مایشاء دانستن و مبنای كار را هوی و هوس قرار دادن سبب شده است زندگی امروز بر انسان تنگ شود.
رئیس بنیاد باران تاكید كرد: فراموشی خدا مسئله بسیار مصیبت‌باری است و مصیبت‌بارتر از آن این است كه ما اهداف شیطانی و راه و رسم غیر انسانی خود را به نام خدا و به نام مقدسات بر مردم تحمیل كنیم.
خاتمی گفت: اگر كل جهان را تجلی‌گاه حكمت مطلق، عقل مطلق، مهربانی مطلق و عدل مطلق یعنی خداوند بدانیم و هر چیزی را نشانی از آیتی از خدا در نظر بگیریم جور دیگری رفتار خواهیم كرد.
او سپس از استاد تقی ابتكار یاد كرد و گفت: پس از گذشت سال‌ها هنوز جای خالی این استاد فرزانه در جامعه و دل‌ها احساس می‌شود انسان بزرگواری كه قهرمان صلح با طبیعت بود.
رئیس بنیاد باران گفت: مرحوم استاد تقی ابتكار انسانی مومن، نوعدوست و دارای دغدغه‌هائی نسبت به محیط زیست و زندگی سالم انسان بود و اكنون فرزند برومندش خانم دكتر معصومه ابتكار که به حق عنوان قهرمان زمین را یافته است؛می‌تواند جانشین مناسبی برای ادامه راه پدر باشد.همچنان‌که تاکنون نیز آثار و برکات زیادی داشته است.
آفتاب: سید محمد خاتمی در مراسم اعطاء جایزه زیست محیطی محمد تقی ابتکار گفت: کلمه صلح از دل‌انگیزترین و احساس‌برانگیزترین كلماتی است كه وجود دارد اما متاسفانه درواقعیت تاریخ؛ كمتر نشانی از صلح می‌بینیم. سید محمد خاتمی كه در در مراسم اعطاء جایزه محیط زیستی محمدتقی ابتكار حضور یافته بود، توضیح داد: هم در رابطه‌ای كه میان حكومت ها و مردم برقرار است و هم در عرصه‌های جهانی و روابط بین‌الملل از صلح،کمتر نشان می بینیم و اگر آرامشی هم در جهان وجود دارد تحت سایه زور، سلاح و ارعاب است در حالی كه صلح مسلح، صلح نیست.
رئیس بنیاد باران تصریح كرد: در کنار اصطلاح" قرارداد اجتماعی" که پایه و اساس جوامع مدرن قرار گرفت؛ اصطلاح دیگری به نام "وضع طبیعی"انسانها نیز مطرح شد.
وی ادامه داد: در واقع قرارداد اجتماعی برای آن است كه انسان از وضع طبیعی خود بیرون بیاید اما در رابطه با اینكه وضع طبیعی چیست میان فیلسوفان سیاسی اختلاف‌نظر وجود دارد. هابز فیلسوف بزرگ انگلیسی وضع طبیعی یعنی وضع فرضی قبل از اجتماع را به وضع ستیز و خشونت تعبیر می‌كند و معتقد است انسان گرگ انسان است. اما روسو معتقد است وضع طبیعی، وضع انسانی، محبت، نیكی و خوبی است ولی به دلیل اینكه انسان نمی‌تواند در وضع طبیعی در جامعه زندگی كند مجبور است كه با قراردادن اجتماعی به صورت جمعی و سازمان یافته زندگی کند.
سید محمد خاتمی گفت: اگر انسان طبیعت ستیزه‌گر داشته باشد ما همواره باید منتظر درگیری و خشونت در جامعه باشیم به همین دلیل هابز حكومت را "لوتیان" یعنی "دیو مهیبی" می داند؛گرچه که موجودیت و مشروعیت خود را از قرارداد اجتماعی و رضایت مردم كسب می‌كند ولی مطلق العنان است تا بتواند گرگ انسان را مهار كند.
رئیس بنیاد باران ادامه داد: در این صورت صلح یك امر اجباری و تحمیلی می‌شود و به همین جهت همیشه در معرض شكنندگی است. اما اگر ما وضع طبیعی انسان یا وجدان آدمی را صلح‌جو بدانیم آنگاه استقرار صلح كار آسانی می‌شود و جنگ و ستیز امر خلاف طبیعت انسان و امری تحمیلی محسوب می‌شود.
وی گفت: این امر تحمیلی یعنی جنگ و ستیز در طول تاریخ همواره وجود داشته است اما بدتر و نگران‌كننده‌تر و تكان‌دهنده‌تر؛مطلبی است که تحت عنوان جنگ بین تمدن‌ها در سال‌های پایانی قرن 20 مطرح شده است اما واقعیت این است كه اگر دریافت درستی از تاریخ داشته باشیم به این نتیجه می‌رسیم كه بین تمدن‌ها جنگ نبوده است.
خاتمی گفت: جنگ‌ها همواره جنبه سیاسی و اقتصادی داشته و ناشی ازاستیلا‌طلبی، قدرت‌خواهی و خودخواهی انسانها بوده است ولی حتی در حین وقوع جنگ‌ها، تمدن‌ها به صورت شگفت‌انگیزی به تبادل و تعامل با یكدیگر پرداخته اند مصداق آن نیز تاثیرات فرهنگی است كه ایران از رم و یونان گرفته و برعكس آن تاثیراتی كه رومیان از فرهنگ و تمدن ایرانی پذیرفته‌اند.
رئیس بنیاد باران گفت: تاریخ نشان داده است كه در زمان وقوع جنگ‌ها سیاستمداران با هم می‌جنگند و نمایندگان فرهنگ و تمدن با هم به تبادل نظر می‌پردازند.
وی ادامه داد: وقتی جنگ‌های صلیبی بر دنیای اسلام تحمیل شد، تمدن اسلامی تاثیر فوق‌العاده‌ای بر كشورهای غربی گذاشت به طوری‌كه می‌توان گفت یكی از عوامل مهم پیدایش تمدن جدید، آشنایی غرب با دنیای شگفت‌انگیز تمدن اسلامی بوده است بنابراین می‌توان این‌گونه تعبیر كرد كه در زیر لایه جنگ‌ها و خونریزی‌ها فرهنگ ها و تمدن‌ها با هم تعامل و یكدیگر را تقویت می‌كنند.
سید محمد خاتمی گفت: وقتی در طول تاریخ تمدنی زاده می‌شود می‌توان مطمئن بود این تمدن جدید با بهره‌گیری از تمدن‌های گذشته به وجود آمده است زیرا تمدن‌ها به‌طور مداوم در حال بده بستان هستند.
رئیس بنیاد باران گفت: به جای اینكه به نظریه‌پردازی و خیال‌پردازی بپردازیم باید به این مسئله توجه كنیم كه نیاز مبرم و نیاز اول بشریت صلح است كه متاسفانه در حال حاضر خیلی از آن دور شده‌ایم. این دوری از صلح هم در صحنه‌های ملی (كه آشتی، محبت، رحمت و احترام به یكدیگر و پذیرش همزیستی و همكاری برای پیشبرد جامعه را می‌طلبد) مورد نیاز است و هم در عرصه‌های بین‌المللی كه همواره سلطه‌طلبی، لشكركشی، تحریم و فشار را شاهد بوده‌ایم.
وی گفت: بشر واقعا نیازمند به صلح است تا بتواند خود را از این ورطه ویرانگری كه امروز به آن دچار شده است (و با پیشرفت شگفت‌انگیز تكنولوژی و علم این درگیری، ستیز و چالش بیشتر نیز شده است) نجات دهد.
خاتمی تصریح كرد: خیرخواهان بشر باید به دنبال ترویج صلح باشند و خشونت‌گرایان را چه در عرصه‌های ملی و چه در عرصه‌های بین‌المللی به هر صورتی كه می‌توانند مهار كنند زیرا بشر فقط در سایه صلح می‌تواند معنای زندگی را درك كند.
رئیس بنیاد باران ادامه داد: در بینش اسلامی و به‌خصوص بینش شیعی این مسئله مطرح شده كه پایان تاریخ با استقرار صلح و عدالت در كل جامعه بشری تحقق پیدا می كند و ما مفتخریم كه پیرو این مكتب هستیم و در این مسیر حركت می‌كنیم.
خاتمی گفت: صلح فقط، صلح میان انسانها نیست بلكه صلح با طبیعت نیز مسئله مهمی است كه امروز علاوه بر ستیز انسانها با یكدیگر شاهد آن هستیم و ستیز انسان با طبیعت باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی شده است.
او با بیان اینكه یك صلح‌طلب واقعی علاوه‌بر صلح میان انسانها و ملت‌ها باید به فكر صلح انسان و طبیعت هم باشد، ادامه داد: وقتی انسان محور و مدار عالم و آدم تصور می شود، این پندار شكل می گیرد كه انسان همه كاره هستی است و تنها ابزار او عقل خودبنیادش است، آن‌وقت وضعیتی پیش می‌آید كه مهمترین مسئله انسان در عرصه زندگی طبیعی مسئله محیط زیست و مهمترین مسئله در عرصه امور انسانی استعمار و استیلای قدرت‌های بزرگ می‌شود.
به گفته خاتمی، بشری كه فقط به فكر استیلا، تصرف و استخدام همه‌چیز در مسیر خواست‌های خود است طبیعی است كه زمانی‌كه قدرت بیشتری پیدا می‌كند تصرف‌گری او نیز بیشتر می‌شود بنابراین صلح انسان با انسان مستلزم تغییر بنیادین بینش بشر امروز است.
رئیس بنیاد باران تصریح كرد: بشری كه گل سرسبد كائنات و موجودی است كه خداوند وقتی او را خلق كرد به خودش آفرین گفت گویا فراموش كرده است كه بنده خداست و همه طبیعت بر حق و عدل استوار شده است و روح قدسی بر كل عالم حاكم است و همه انسانها كه دارای گوهر و جوهر انسانی هستند از ارزش برابر برخوردارند اگر انسان این آفریده خدا این موضوع را فراموش نكند رابطه انسان با انسان رابطه محبت و دوستی می‌شود.
خاتمی گفت: چنین انسانی عاشق طبیعت است و گرچه از طبیعت برای بهبود زندگی خود بهره‌برداری می‌كند ولی به خودش حق نمی‌دهد كه هیچ‌گونه تصرف بی‌حساب و كتابی در طبیعت انجام دهد.
وی تصریح كرد: جهان امروز متوجه شده است كه تصرف‌های بی‌جا چه بر سر طبیعت آورده است و طبیعت نیز پاسخ استفاده ناروای انسانها از محیط طبیعی را به انسان داده است و زندگی تلخی برای انسانها ایجاد شده است.
رئیس بنیاد باران گفت: امروز در همه عرصه‌های جهانی مسئله محیط زیست یكی از مهمترین مسائلی است كه به آن پرداخته می‌شود و وضعیت كنونی محیط زیست نه تنها بالفعل برای انسانها زیان‌بار است بلكه به مهمترین تهدید برای هستی انسانها و موجودات زمین تبدیل شده است و آینده بسیار خطرناکی را نشان می دهد.
خاتمی گفت: اگر نوع نگاه انسان تغییر كند آنگاه نوع تعامل انسان با طبیعت تغییر می‌كند و به جای درگیری با طبیعت و پیدایش مسائل زیست محیطی شاهد یك زندگی آرام خواهیم بود و دیگر محیط زندگی انسانها محیطی تنگ و تاریك نیست.
وی ادامه داد: دوری از خدا، فراموش‌كردن خود، از خودبیگانگی، از یاد بردن عظمت هستی، و خود را فاعل مایشاء دانستن و مبنای كار را هوی و هوس قرار دادن سبب شده است زندگی امروز بر انسان تنگ شود.
رئیس بنیاد باران تاكید كرد: فراموشی خدا مسئله بسیار مصیبت‌باری است و مصیبت‌بارتر از آن این است كه ما اهداف شیطانی و راه و رسم غیر انسانی خود را به نام خدا و به نام مقدسات بر مردم تحمیل كنیم.
خاتمی گفت: اگر كل جهان را تجلی‌گاه حكمت مطلق، عقل مطلق، مهربانی مطلق و عدل مطلق یعنی خداوند بدانیم و هر چیزی را نشانی از آیتی از خدا در نظر بگیریم جور دیگری رفتار خواهیم كرد.
او سپس از استاد تقی ابتكار یاد كرد و گفت: پس از گذشت سال‌ها هنوز جای خالی این استاد فرزانه در جامعه و دل‌ها احساس می‌شود انسان بزرگواری كه قهرمان صلح با طبیعت بود.
رئیس بنیاد باران گفت: مرحوم استاد تقی ابتكار انسانی مومن، نوعدوست و دارای دغدغه‌هائی نسبت به محیط زیست و زندگی سالم انسان بود و اكنون فرزند برومندش خانم دكتر معصومه ابتكار که به حق عنوان قهرمان زمین را یافته است؛می‌تواند جانشین مناسبی برای ادامه راه پدر باشد.همچنان‌که تاکنون نیز آثار و برکات زیادی داشته است.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید