در هنگام تشنج چه باید کرد ؟ اقدامات تشنج
در ادامه شما مهم‌ترین اقدامات تشنج را یاد می‌گیرید و می‌دانید در بروز این حالت چه کار‌هایی باید انجام دهید و از چه کار‌هایی باید پرهیز کنید. همچنین به شما می‌گوییم چه زمانی باید با متخصص تشنج یا اورژانس تماس بگیرید و پس از پایان تشنج، چگونه می‌توانید به بیمار کمک کنید. این نوشتار نه‌تنها اطلاعات مفیدی در اختیارتان می‌گذارد، بلکه شما را به یک همراه مطمئن و آگاه در لحظات بحرانی تبدیل می‌کند.
پس اگر می‌خواهید آمادگی کافی برای مواجهه با چنین شرایطی داشته باشید، تا انتها همراه ما باشید.
در هنگام تشنج چه باید کرد؟
زمانی که فردی دچار تشنج می‌شود، اکثرا استرس می‌گیریم و به همین دلیل دقیقا نمی‌دانیم که در هنگام تشنج چه باید کرد؟ غافل از اینکه مهم‌ترین نکته حفظ آرامش و تمرکز است؛ و سپس باید اقدامات زیر را انجام دهید؛ البته حواستان باشد که باید به‌موقع و به‌درستی تمامی اقدامات تشنج را که بسیار حیاتی هستند انجام دهید و حتما باید بادقت انجام شوند. البته برای اینکه بتوانید به موقع عمل کنید و متوجه شوید شخصی دچار تشنج شده است، باید با علائم تشنج آشنایی داشته باشید.
سریعاً فضای اطراف بیمار را امن کنید.
- اشیای خطرناک، تیز یا سنگین مانند وسایل برقی، چاقو، یا مبلمان نزدیک او را دور کنید تا بیمار در حین حرکات تشنجی دچار جراحت نشود.
- اگر بیمار در حال زمین خوردن است، تلاش کنید به آرامی او را روی زمین هدایت کنید تا از افتادن ناگهانی و آسیب‌های ناشی از آن جلوگیری شود.
- پس از اطمینان از امنیت محیط، بیمار را به پهلو بخوابانید. این وضعیت، معروف به حالت ریکاوری، مانع از ورود ترشحات دهانی به مسیر تنفسی می‌شود و به باز نگه‌داشتن راه تنفس کمک می‌کند.
- اگر بیمار کلاه، کراوات یا لباس تنگی به تن دارد، آن را شل کنید تا تنفس او راحت‌تر شود.
- یک نکته مهم دیگر، توجه به زمان شروع تشنج است. اگر تشنج بیش از ۵ دقیقه طول کشید، باید فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
- همچنین، توجه داشته باشید که در این شرایط باید از جمعیت زیادی که ممکن است بیمار را احاطه کنند جلوگیری کنید تا هم بیمار احساس راحتی بیشتری کند و هم فضای اطراف او برای امدادرسانی باز باشد.
هنگام تشنج چه کار‌هایی نباید انجام داد؟
در زمان تشنج، اقداماتی وجود دارند که ممکن است در نگاه اول مفید به نظر برسند؛ اما احتمال دارد آسیب جدی به بیمار وارد کنند. اولین و مهم‌ترین توصیه این است که به هیچ وجه چیزی را وارد دهان بیمار نکنید. این باور غلط که فرد ممکن است زبان خود را ببلعد، کاملاً نادرست است. در واقع، وارد کردن اشیا به دهان بیمار خطر خفگی، شکستگی دندان‌ها یا حتی جراحت‌های جدی به فک را به همراه دارد.
همچنین، بیمار را تحت هیچ شرایطی بلند نکنید یا حرکات او را محدود نکنید. تشنج فرآیندی غیرارادی است و فشار یا محدود کردن حرکات بیمار می‌تواند باعث آسیب به عضلات، مفاصل یا استخوان‌ها شود. در عوض، اجازه دهید تشنج مسیر طبیعی خود را طی کند.
در طول تشنج، نباید سعی کنید به بیمار آب، غذا یا دارو بدهید. این اقدامات خطر خفگی را پررنگ می‌کند و در واقع هیچ کمکی به متوقف کردن تشنج نمی‌کند. همچنین، از قرار دادن هرگونه فشار روی بدن بیمار خودداری کنید؛ به‌عنوان مثال، تلاش نکنید سر یا بدن بیمار را با زور نگه دارید.
یکی از اشتباهات رایج دیگر این است که فکر می‌کنید باید بیمار را فوراً به حالت ایستاده یا نشسته برگردانید. این کار متاسفانه احتمال سقوط یا مشکلات جدی‌تر را زیاد می‌کند. همیشه اجازه دهید بیمار به طور طبیعی در حالت درازکش باقی بماند تا حرکات تشنجی متوقف شوند.
چه زمانی باید با اورژانس تماس گرفت؟
اگر تشنج بیش از ۵ دقیقه طول کشید یا بیمار به حالت هوشیاری بازنگشت، فوراً با اورژانس تماس بگیرید. همچنین، اگر فرد چندین تشنج پشت سر هم را تجربه کرد و بین تشنج‌ها به حالت عادی برنگشت، این وضعیت نیاز به مداخله پزشکی فوری دارد.
از دیگر شرایطی که نیازمند تماس با اورژانس است، رخ‌دادن تشنج برای اولین بار، آسیب دیدن سر در حین تشنج، یا وجود شرایط خاص مثل بارداری یا بیماری‌های زمینه‌ای جدی است. در این موارد، حضور یک تیم متخصص و حتی مشورت با متخصص تشنج ضروری است تا بیمار به بهترین نحو درمان شود.
بعد از پایان تشنج چه کار کنیم؟
پس از اتمام تشنج، بیمار ممکن است سردرگم یا گیج باشد. بهترین کار این است که او را به آرامی در حالت استراحت نگه دارید و تا زمان بازگشت کامل هوشیاری کنارش بمانید. اگر بیمار هنوز دراز کشیده است، او را در حالت ریکاوری (پهلو خوابیده) قرار دهید تا تنفسش به راحتی ادامه پیدا کند.
از دادن غذا، آب یا دارو به بیمار تا زمانی که کاملاً به حالت عادی برنگشته، خودداری کنید. اگر بیمار احساس سردرگمی یا ضعف می‌کند، او را آرام کنید و در صورت نیاز، خصوصا توجه در مواردی که بیمار به کمک بیشتری نیاز دارد یا تشنج به‌طور مکرر اتفاق می‌افتد، به مراکز تخصصی که از پزشکان مجرب و تجهیزات پیشرفته برخوردارند، مراجعه کنید.
برای مثال، کلینیک‌هایی همچون پزشک مغز که در زمینه مغز و اعصاب تخصص دارند، خدماتی مانند تشخیص دقیق نوع تشنج، ارائه درمان‌های دارویی مناسب و مشاوره‌های کاربردی برای مدیریت شرایط بیمار ارائه می‌دهند. چنین مراکزی به خانواده‌ها در مواجهه با این شرایط، کمک‌های زیادی خواهند کرد تا به بهترین شکل از بیمار مراقبت کنند.
سخن پایانی
تشنج نه‌تنها برای خودِ فرد، بلکه برای اطرافیان بیمار هم لحظات سختی را ایجاد می‌کند؛ اما با اطلاع از مهم‌ترین اقدامات تشنج که لازم است به‌درستی انجام شود، می‌توان از بروز مشکلات جدی جلوگیری کرد. با حفظ آرامش، ایمن‌سازی محیط و انجام مداخلات درست می‌توان جان بیمار را نجات داد. همچنین، آگاهی از کار‌هایی که نباید انجام داد و زمان تماس با اورژانس، به شما کمک می‌کند تا در این لحظات بحرانی بهترین تصمیم را بگیرید.
همیشه به یاد داشته باشید که بعد از تشنج، مراقبت و حمایت از بیمار بسیار مهم است. با داشتن اطلاعات کافی و آگاهی از روند کمک‌رسانی، می‌توانید به فردی مطمئن و قابل‌اعتماد در این شرایط تبدیل شوید. ضمن اینکه می‌توانید به کلینیک‌های تخصصی از جمله کلینیک پزشک اول مراجعه کنید تا تحت‌نظر بهترین پزشک مغز و اعصاب قرار بگیرید؛ بهترین تشخیص را داشته باشید و موثرترین درمان را دریافت کنید.
