حال ناخوش سدها با پاییز خشک و زمستان کم‌بارش
ایران از بزرگترین سازندگان سد در جهان به شمار می‌رود و خود با داشتن بیش از ۲۰۰ سد مهم، از آنها به عنوان یکی از منابع مهم تامین کننده آب مورد نیاز همه بخش‌های مختلف کشور از فعالیت‌های کشاورزی و صنعتی گرفته تا مصارف شرب و خانگی استفاده می‌کند.
در حالی که مجموع ظرفیت مخازن سد‌های کشور ۵۰ میلیارد مترمکعب برآورد می‌شود، طبق آخرین آمار منتشر شده از سوی دفتر اطلاعات و داده‌های آب کشور وضعیت پرشدگی سدها از ابتدای سال آبی یعنی از یکم مهرماه در شرایط مساعدی نیست و در صورت تداوم وضعیت موجود، باید مصرف آب را مدیریت کرد تا در تابستان مشکلی ایجاد نشود.
براساس آمار دفتر اطلاعات و داده‌های آب کشور از ابتدای سال آبی جاری (ابتدای مهر) تا ۱۵ دی ماه فقط ۴۴ درصد سدها پرشدگی دارند به این معنا که ۵۶ درصد سدها آبی ندارند.
همچنین از ابتدای سال آبی جاری تا ۱۵ دیماه ۵ میلیارد و ۲۵۰ میلیون متر مکعب آب وارد سد‌های مهم و بزرگ کشور شده که این میزان در مقایسه با پنج میلیارد و ۳۸۰ میلیون متر مکعب مدت مشابه سال گذشته ۲ درصد کاهش یافته است.
رشد ۴ درصدی خروجی آب از سدها
با وجود کاهش ورودی آب به سدها خروجی با افزایش همراه شده است و این موضوع ضرورت توجه جدی‌تر به بحث مدیریت مصرف را دو چندان می‌سازد؛ از ابتدای سال آبی جاری تا ۱۵ دی ماه در حالی هفت میلیارد و ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب از سدها خارج شده که این رقم در مدت مشابه سال آب گذشته هفت میلیارد و ۵۰ میلیون متر مکعب بوده است.
باید توجه داشت با وجود ناترازی در ورودی و خروجی آب از سدها مدیریت اعمال شده بر آنها سبب رشد حجم آب موجود شده است؛ بر این اساس از ابتدای سال آبی جاری (ابتدای مهر) تا ۱۵ دیماه حجم آب موجود در سدها به ۲۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون متر مکعب رسیده است؛ این میزان در مدت مشابه سال گذشته ۲۰ میلیارد و ۴۹۰ میلیون متر مکعب بوده که رشد ۱۰ درصدی را نشان می‌دهد.
وضعیت وخیم هفت سد
اگرچه ۲۰۰ سد در کشور کار جمع آوری آب‌های سطحی را بر عهده دارند، اما سد‌های بزرگ و راهبردی شاخص اصلی سنجش وضعیت آبی کشور به شمار می‌روند؛ در این میان هفت سد شامل زاینده رود در اصفهان، ۱۵ خرداد در حوضه آبریز قمرود، استقلال و سرنی در هرمزگان، رئیسعلی دلواری در بوشهر، نسا کرمان و سد کمال صالح استان مرکزی از وضعیت وخیمی دارند؛ این هفت سد از ۲۵ تا ۷۵ درصد کاهش پرشدگی دارند.
آخرین برآورد وزارت نیرو از کاهش ۴۱ درصدی میانگین بارندگی‌ها در سال آبی جاری حکایت دارد از این رو محمد جوان بخت معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا با تاکید بر اهمیت پروژه‌های ملی برای مدیریت منابع آب، از اجرای ۷۰۰ طرح در سراسر کشور خبر داده است.
وی با اشاره به وضعیت بحرانی منابع آبی در ۲۲ استان کشور، از کاهش شدید نزولات جوی خبر داده و تاکید کرده است: عبور از وضعیت فعلی نیازمند همکاری مردم در مدیریت مصرف و اقدامات مشترک بین دولت و جامعه است.
همچنین عیسی بزرگ زاده سخنگوی صنعت آب کشور با هشدار درباره وضعیت سد‌های مهم کشور معتقد است که در این شرایط مدیریت مصرف ۱۵ تا ۲۰ درصدی در سراسر کشور به ویژه کلانشهر‌ها ضروری است و در غیر این صورت عبور از بحران کم‌آبی دشوار خواهد بود.
