عراقچی: ایران و روسیه در حال ساختن نظم جدیدی هستند
یادداشت سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه در آستانه سفر مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور به مسکو در راسیاسیوودنیا روسیه منتشر شد.
در این یادداشت آمده است: روابط ایران و روسیه که در طول تاریخ، بار‌ها آزمون‌های دشوار را پشت سر گذاشته، امروز در مرحله‌ای قرار دارد که می‌توان آن را نمادی از همکاری‌های پایدار و آینده محور دانست.
وی در این یادداشت با اشاره به معاهده مشارکت جامع راهبردی ایران و روسیه که قرار است در این سفر امضا شود، نوشته است: این معاهده، نقطه عطفی است که نه تنها روابط دوجانبه را تقویت می‌کند، بلکه بستری برای نقش‌آفرینی مشترک در تحولات منطقه‌ای و جهانی فراهم می‌آورد.
وزیر خارجه در این یادداشت خاطرنشان کرده است: ایران و روسیه به عنوان دو کشور بزرگ و قدرتمند نقش برجسته‌ای در شکل گیری نظم نوین جهانی دارند. ایران با موقعیت استراتژیک خود در مرکز جغرافیای انرژی و تجارت بین‌الملل و روسیه به عنوان کشوری با منابع بی‌پایان، صنعت توسعه‌یافته و نفوذ گسترده، پتانسیل بسیار زیادی برای همکاری دارند.
در این یادداشت آمده است: این دو کشور جدای از ویژگی‌های جغرافیایی و اقتصادی، در اصول بنیادین نیز مشابه یکدیگر هستند. هر دو کشور با اقدامات یکجانبه و مداخله غیرقانونی در امور داخلی کشور‌ها مخالف هستند.
به گفته عراقچی همکاری ایران و روسیه تنها یک تعامل دوجانبه نیست، بلکه پیامی برای همه کشور‌هایی است که به حاکمیت ملی، عدالت و چندجانبه گرایی معتقدند.
* نقشه راه آینده
در این یادداشت عنوان شده است: امضای قرارداد ۲۰ ساله ایران و روسیه تنها یک سند سیاسی نیست، بلکه نقشه راه آینده است. این معاهده تمامی جنبه‌های همکاری دو کشور را پوشش می‌دهد و به سه حوزه اصلی زیر توجه ویژه‌ای دارد. اولین مورد همکاری اقتصادی، ایجاد روابط قوی‌تر است. اقتصاد نیروی محرکه هر روابط بین المللی است. معاهده جامع تاکید ویژه‌ای بر تقویت روابط اقتصادی بین دو کشور دارد:
- کریدور شمال - جنوب: این پروژه بزرگ حمل و نقل ایران را به روسیه و از آنجا به اروپا و آسیا متصل می‌کند. با تکمیل این کریدور، مسیر‌های تجاری بین دو کشور کوتاهتر و هزینه‌ها کاهش می‌یابد.
- تجارت و سرمایه گذاری: سال گذشته تجارت ایران و روسیه ۱۵ درصد رشد داشت و توافق جدید این روند را بیش از پیش تسریع خواهد کرد. دستور‌کار این همکاری شامل توسعه بازار‌های مشترک تا سرمایه گذاری در پروژه‌های زیربنایی است.
دوم فناوری و علم است. هم ایران و هم روسیه پتانسیل تحقیقات علمی گسترده‌ای دارند. معاهده مشارکت جامع بستری را برای اشتراک دانش و همکاری در زمینه‌هایی مانند فناوری نانو، هوافضا، هوش مصنوعی و علوم پزشکی فراهم می‌کند. این همکاری نه تنها در سطح دولت، بلکه بین دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی دو کشور گسترش خواهد یافت؛ و سوم فرهنگ و گردشگری است، تقویت روابط بشردوستانه. یکی از جنبه‌های نادیده گرفته شده روابط بین الملل، اهمیت مبادلات فرهنگی است. این توافقنامه راهبردی سفر گردشگران را تسهیل می‌کند و برنامه‌های فرهنگی مشترک ایجاد می‌کند و به دو کشور امکان می‌دهد یکدیگر را بهتر درک کنند.
* تقویت امنیت مشترک
در یادداشت وزیر امور خارجه آمده است: ایران و روسیه با مشارکت فعال خود در سازمان‌هایی مانند سازمان همکاری شانگهای، گروه بریکس و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، مدل جدیدی از همکاری‌های منطقه‌ای و جهانی را تعریف می‌کنند. این سازمان‌ها به نمایندگی از قدرت‌های نوظهور و مخالفان نظم تک قطبی، بستری برای هم افزایی و هماهنگی بیشتر ایران و روسیه ایجاد می‌کنند.
وی می‌افزاید: یکی از جنبه‌های مهم این توافق، تقویت همکاری‌ها در زمینه امنیتی و دفاعی است. ایران و روسیه تجربه ارزشمندی در مبارزه با تروریسم و افراط گرایی دارند. چنین مشارکتی با هدف تقویت ثبات منطقه‌ای و جهانی نه تنها منافع دو کشور، بلکه منافع صلح جهانی را نیز تامین می‌کند.
عراقچی در این یادداشت یادآور شده است: برخلاف ادعای برخی رسانه‌ها، این تعامل نه با هدف تهدید، بلکه برای تقویت امنیت مشترک و حفظ ارزش‌های انسانی است.
وی می‌نویسد: ایران و روسیه همواره بر ضرورت پایان دادن به بحران‌های انسانی تاکید کرده‌اند. نمونه‌هایی از این دیدگاه مشترک شامل همکاری در ارسال کمک‌های بشردوستانه به غزه و حمایت از قطعنامه‌های بین المللی برای پایان دادن به درگیری است. این تعهدات مبتنی بر اعتقاد مشترک دو کشور به عدالت و احترام به کرامت انسانی است.
* گامی برای ایجاد جهانی عادلانه‌تر و متعادل‌تر
وزیر خارجه در این یادداشت عنوان کرده است: معاهده مشارکت راهبردی فراتر از یک توافق است. این گامی برای ایجاد جهانی عادلانه‌تر و متعادل‌تر است.
وی می‌افزاید: ایران و روسیه با آگاهی از مسئولیت تاریخی خود در حال ساختن نظم جدیدی هستند که در آن همکاری جایگزین هژمونی و احترام جایگزین تحمیل خواهد شد.
رئیس دستگاه دیپلماسی می‌افزاید: همانطور که لئو تولستوی گفت: «آینده متعلق به کسانی است که می‌دانند چگونه عمل کنند.» بر اساس این چشم انداز، ایران و روسیه به سمت ایجاد آینده‌ای روشن برای مردمان خود و سایر کشور‌های مستقل حرکت می‌کنند.
وی در پایان می‌نویسد: در پایان امیدوارم سال ۲۰۲۵ سال صلح، عدالت و عقلانیت باشد و این توافق فصل جدیدی را در روابط ایران و روسیه بگشاید که به نفع هر دو کشور و جامعه جهانی باشد.
