صبح امروز (چهارشنبه ۳ بهمنماه) و در ادامه رویداد «پیشگامان پیشرفت»، جمعی از تولیدکنندگان و فعالان بخش خصوصی با حضور در حسینیه امام خمینی (ره) با رهبر انقلاب اسلامی دیدار کردند.
صبح روز گذشته و در آغاز رویداد «پیشگامان پیشرفت»، حضرت آیتالله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی به مدت ۲ ساعت از نمایشگاه «توانمندیها و دستاوردهای بخش خصوصی» بازدید کرده بودند.
در ابتدای این دیدار فعالان بخش خصوصی در حضور رهبر انقلاب به بیان مطالب و دیدگاههای خود پرداختند.
تحقق رشد پایدار در صنعت نفت و گاز با حمایت از شرکتهای دانشبنیان
پیام خلیلی، فعال و نماینده گروه صنعتی گداختار، در ابتدای این دیدار با بیان تاریخچهای از چهار دهه فعالیت این گروه در صنعت نفت و گاز، تاکید کرد که گداختار از یک کارگاه کوچک در اراک به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان شیرآلات صنعت نفت تبدیل شده است. این گروه صنعتی با بیش از ۷۵۰ نوع محصول و حضور فعال در انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران، سهم عمدهای در بومیسازی تجهیزات نفت و گاز داشته است.
خلیلی در این دیدار ضمن اشاره به طرح نوآورانه "فرا" (فردای روشن آموزش) که با همکاری دانشگاه اراک راهاندازی شده است، گفت: «این طرح بهمنظور ترکیب آموزشهای دانشگاهی و عملی برای تربیت نیروی متخصص در صنعت نفت طراحی شده و با هدف همراستایی با تغییرات سریع فناوری در جهان، بستری برای ایجاد نسل جدیدی از مهندسان مسئولیتپذیر و متعهد فراهم میکند.»
وی افزود: «در راستای چشمانداز رشد ۸ درصدی گروه صنعتی گداختار، هدف ما ایجاد یک زیستبوم نوآوری در حوزه انرژی است. با امضای تفاهمنامه همکاری با معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری، در تلاشیم تا پلتفرمی جامع برای گردهمآوردن صدها شرکت دانشبنیان و فناور در این حوزه راهاندازی کنیم.»
خلیلی همچنین در این دیدار از دولت درخواست کرد تا چهار اقدام کلیدی را برای حمایت از شرکتهای دانشبنیان و رفع چالشهای موجود در صنعت انجام دهد.
نکاتی که خلیلی مطرح کرد، به شرح زیر است:
۱. افزایش سقف اعتبار مالیاتی قانون جهش تولید برای حمایت از تحقیق و توسعه.
۲. اولویتدهی به پرداخت مطالبات پیمانکاران و سازندگان از دستگاههای دولتی برای جلوگیری از مشکلات مالی.
۳. تسهیل در تأمین مالی واحدهای تولیدی دانشبنیان توسط بانکها و بانک مرکزی.
۴. ارائه تسهیلات برای صدور ضمانتنامههای بانکی برای خدمات فنی مهندسی به کارفرمایان خارجی.
وی در پایان سخنان خود تأکید کرد: «ما و دانشجویان طرح "فرا" بر این باوریم که ایران جایی برای ماندن و فرا راهی برای ساختن ایران است.»
حل بحران آب با اصلاح حکمرانی و مشارکت بخش خصوصی
رضا حاجی کریم، رئیس فدراسیون صنعت آب هم ضمن اشاره به ظرفیتهای عظیم این صنعت، از چالشهای جدی موجود در زمینه حکمرانی و بحران آب در کشور سخن گفت.
وی با بیان اینکه صنعت آب در حال حاضر در چهار قاره جهان مشغول به اجرای پروژهها است، تأکید کرد که در صادرات خدمات فنی و مهندسی این صنعت، نبود فرماندهی واحد و بازدارنده همچنان یکی از مشکلات اصلی است.
حاجی کریم در ادامه با اشاره به وضعیت بحرانی منابع آبی کشور، گفت: «در حال حاضر ایران با بدهی ۱۵۵ میلیارد مترمکعب به آبخوانها و ۴۷ میلیارد مترمکعب به تالابها مواجه است و رشد تقاضای آب همچنان ادامه دارد.» وی با انتقاد از طرحهای مخرب انتقال آب بین حوزهای و انتقال آب دریا به فلات مرکزی، هشدار داد که ادامه این روند میتواند پایداری سرزمین را تهدید کند.
وی راهکار امیدبخش را کاهش مصرف آب، به ویژه در بخش کشاورزی، دانست و افزود: «بر اساس اسناد بالادستی مانند سند امنیت غذایی، باید به جای تمرکز صرف بر افزایش عرضه، به کاهش مصرف توجه بیشتری شود.»
دومین پیشنهاد حاجی کریم اصلاح حکمرانی در صنعت آب بود. وی اظهار کرد: «زمانی که دولت به طور همزمان سیاستگذار، تنظیمگر، تخصیصدهنده و فروشنده آب است، اصلاحات دشوار خواهد بود. نمونهای از این مشکلات را میتوان در قراردادهای صنعت آب، بهویژه مدل خرید تضمینی آب و پساب مشاهده کرد که مانع ادامه فعالیت شرکتها شده است.»
فعال حوزه صنعت آب و فاضلاب همچنین پیشنهاداتی برای بهینهسازی منابع آبی ارائه کرد.
وی تأکید کرد: «پیشنهاد ما ایجاد یک بازار واقعی برای بهینهسازی آب است. در این بازار، بخش خصوصی بدون اتکا به منابع دولتی میتواند در پروژههایی همچون استفاده از پساب و شیرینسازی آب دریا سرمایهگذاری کند و مازاد آب صرفهجویی شده در بازاری شفاف و تحت نظارت نهاد تنظیمگر مستقل مورد مبادله قرار گیرد.»
آقای حاجی کریم در پایان سخنان خود با تأکید بر نقش کلیدی بخش خصوصی در حل بحران آب، گفت: «مشارکت واقعی بخش خصوصی، به ویژه در فضایی شفاف و بدون انحصار، تنها راه عبور از بحران آب است. همانطور که تحریمهای خارجی مخرب هستند، تحریمهای داخلی نیز سد راه پیشرفت خواهند بود.»
وی در پایان اظهار امیدواری کرد که با حمایت دولت و بخش خصوصی، اهداف توسعهای در زمینه مصرف بهینه آب و تأمین نیازهای آبی بخش صنعت کشور محقق شود.
سهم ۹۰ درصدی ایران در تولید زعفران، اما تنها ۲۵۰ میلیون دلار از بازار ۸ میلیارد دلاری
زهره منوچهری، فعال برجسته در حوزه زعفران و گیاهان دارویی، هم در دیدار با رهبری با بیان اینکه ایران تأمینکننده ۹۰ درصد زعفران جهان است، افزود: «با این وجود، سهم ایران از بازار ۸ میلیارد دلاری زعفران تنها ۲۵۰ میلیون دلار است.» وی این وضعیت را ناشی از مشکلات در زنجیره تولید و تجارت زعفران دانست و بر ضرورت اصلاحات اساسی در این بخش تأکید کرد.
منوچهری در ادامه با اشاره به راهاندازی بزرگترین تعاونی سهامی عام کشاورزی در ایران، گفت: «این تعاونی با مشارکت ۴۰ شرکت تعاونی زعفران در تلاش است تا با حذف واسطهها و بهبود فرآیندهای تولید و فروش، امید تازهای برای یک میلیون زعفرانکار ایرانی ایجاد کند.»
وی همچنین به توسعه فرآوری زعفران و حذف خامفروشی اشاره کرد و افزود: «چشمانداز ما افزایش درآمد ارزی زعفران به ۳ میلیارد دلار است، که این هدف تنها با توسعه فرآوری و بهبود مدیریت بازار میسر خواهد شد.»
منوچهری در ادامه به نقش بخش تعاون در اقتصاد کشور پرداخت و گفت: «امروزه سهم بخش تعاون در تولید ناخالص ملی حدود ۶ تا ۸ درصد است. برای افزایش این سهم، باید چالشهای موجود در این حوزه شناسایی و با ارائه راهکارهای مناسب، زمینههای رشد آن فراهم شود.»
وی همچنین به الگوی موفق بخش تعاون در کشورهای پیشرفته اشاره کرد و گفت: «در بسیاری از اقتصادهای پیشرفته، تعاونیها سهمی بالغ بر ۲۰ درصد از تولید ملی دارند. ایران نیز میتواند با تقویت بخش تعاون در حوزههایی مانند زعفران، به این دستاوردها دست یابد.»
در پایان، منوچهری تأکید کرد: «تحول در مدیریت بازار زعفران و راهاندازی صندوقهای سرمایهگذاری برای حمایت از تولیدکنندگان و حذف انحصار در این بازار، میتواند گامی مؤثر در جهت ارتقاء جایگاه ایران در بازار جهانی زعفران باشد.»
تولید پرههای توربین گاز با تکیه بر دانش ایرانی، گامی بزرگ در خودکفایی صنعت انرژی
علی مخدومی، فعال در حوزه تولید پرههای داغ توربین گاز، هم در ادامه از دستاوردهای برجسته ایران در تولید پرههای توربین با تکیه بر دانش و توانمندیهای جوانان ایرانی خبر داد. وی با اشاره به کاهش ۸۰ درصدی واردات پرههای توربینهای گازی گفت: «این موفقیت نتیجه تلاشهای شبانهروزی جوانان متخصص ایرانی است که توانستهاند وابستگی کشور به واردات این قطعات حیاتی را به حداقل برسانند.»
مخدومی در ادامه افزود: «با تولید پرههای توربین در شاهرود، ۲۰ میلیون یورو صرفهجویی ارزی برای کشور حاصل شده است. این اقدام علاوه بر صرفهجویی اقتصادی، اشتغالزایی برای ۲۲۷ جوان متخصص در صنعت نفت و گاز را به همراه داشته است.»
وی همچنین به تولید انحصاری نازلهای توربینهای آمریکایی و روسی در شرکت ریختهگری دقیق پارس اشاره کرد و گفت: «تولید این قطعات استراتژیک، کشور را از واردات این فناوریهای پیشرفته بینیاز کرده و توانمندیهای داخلی را در سطح جهانی به نمایش گذاشته است.»
مخدومی در ادامه با بیان دستاوردهای چشمگیر در زمینه ارتقای بومی تولید توربینهای گازی، اظهار کرد: «طرح ارتقای بومی توان تولید توربینهای گازی باعث افزایش ۱۰ درصدی توان تولیدی این توربینها شده است و نقش مهمی در تأمین انرژی کشور ایفا میکند. به ویژه تأمین قطعات توربین آیجیتو ۲۵ که نقش کلیدی در انتقال ۶۰ درصد از گاز کشور دارد.»
وی همچنین افزود: «ایران اکنون در جمع معدود کشورهای دارای دو توربینساز با استانداردهای جهانی قرار دارد که این دستاورد، افتخاری بزرگ برای صنعت کشور است.»
علی مخدومی در پایان سخنان خود پیشنهاد تشکیل یک کنسرسیوم تولیدکنندگان پره توربین را برای توسعه ظرفیت داخلی ارائه داد و افزود: «با تشکیل این کنسرسیوم، میتوانیم ظرفیتهای تولید را در کشور گسترش داده و به یک قطب جهانی در تولید پرههای توربین تبدیل شویم. همچنین چشمانداز ما تولید سالانه ۵۰۰ توربین در صنعت برق جهان تا سال ۲۰۳۱ است.»
وی تأکید کرد: «این پروژهها نه تنها به افزایش توان صنعتی کشور کمک میکند بلکه به رشد و پیشرفت در بخشهای مختلف انرژی و اشتغالزایی در سطح ملی نیز میانجامد.»
صنعت خودروسازی ایران نیازمند ثبات قوانین و اصلاح قیمتگذاری
رضا رضایی، فعال حوزه قطعات خودرو و مدیرعامل گروه صنعتی آذین خودرو، در دیدار با رهبری با اشاره به ظرفیتهای فراوان صنعت خودروسازی ایران گفت: «صنعت خودروسازی کشور علیرغم چالشهای فراوان، ظرفیتهای بالقوه بالایی دارد و میتواند به یکی از بخشهای پیشرو در اقتصاد ملی تبدیل شود.»
وی یکی از عوامل اصلی موفقیت در این صنعت را ثبات قوانین و مقررات دانست و افزود: «یکی از مشکلات اصلی صنعت خودروسازی ایران، نوسانات و تغییرات مکرر در قوانین است که مانع برنامهریزی بلندمدت و توسعه پایدار این صنعت میشود.»
رضایی در ادامه به مشکل قیمتگذاری دستوری اشاره کرد و اظهار داشت: «قیمتگذاری دستوری یکی از بزرگترین موانع رشد صنعت خودرو در کشور است. این شیوه قیمتگذاری نه تنها به نفع تولیدکنندگان نیست، بلکه موجب تضعیف کیفیت و کاهش رقابتپذیری خودروهای تولیدی میشود.»
وی همچنین از اشتغالزایی گسترده در صنعت خودرو و قطعهسازی ایران خبر داد و گفت: «صنعت خودرو و قطعهسازی کشور بیش از ۷۰۰ هزار نفر را بهطور مستقیم مشغول به کار کرده است. همچنین در گروه صنعتی آذین خودرو، ۱۲ هزار نفر مشغول به کار هستند که از این میان ۳۷ درصد نیروی کار را زنان تشکیل میدهند.»
مدیرعامل آذین خودرو در ادامه به پنج چالش اساسی صنعت خودروسازی ایران اشاره کرد و بیان کرد: «از جمله چالشهای پیشروی صنعت خودرو، میتوان به ضعف در زیرساختهای تولید، مشکلات تأمین قطعات، قیمتگذاری دستوری، مشکلات اقتصادی کلان و عدم دسترسی به فناوریهای روز دنیا اشاره کرد.»
رضایی همچنین از توانمندی صنعت خودرو کشور در تولید قطعات خبر داد و گفت: «صنعت قطعهسازی ایران توان تولید قطعات برای بیش از ۲ میلیون خودرو در سال را دارد، که نشاندهنده پتانسیل بالای این صنعت است.»
وی در پایان پیشنهاد تدوین نقشه راه ۲۰ ساله برای صنعت خودروسازی کشور را مطرح کرد و گفت: «وجود یک نقشه راه جامع و بلندمدت میتواند به ثبات و رشد پایدار این صنعت کمک کند و ایران را به یکی از قطبهای خودروسازی در منطقه تبدیل کند.»
رضایی تأکید کرد: «برای تحقق این اهداف، لازم است دولت و بخش خصوصی بهطور مشترک در جهت اصلاح سیاستها و بهبود شرایط اقتصادی صنعت خودروسازی تلاش کنند.»
صنعت نساجی ایران؛ از چالش واردات بیرویه تا ظرفیتهای جهانی
مجتبی دستمالچیان، فعال حوزه صنعت نساجی، هم با اشاره به ظرفیتهای بالای صنعت نساجی ایران، از چالشهای موجود در این بخش سخن گفت و بر لزوم حمایت از تولید داخلی و مقابله با واردات بیرویه تأکید کرد. وی با بیان اینکه صنعت نساجی ایران یک هنر-صنعت با ظرفیتهای بینظیر است، افزود: «صنعت نساجی کشور از کارگاههای خانگی به تولید جهانی تبدیل شده و امروز در این صنعت بیش از ۵۵۴۶ واحد صنعتی و ۱۱۸ هزار واحد صنفی فعال داریم.»
دستمالچیان در ادامه به مشکلات واردات بیرویه پارچه و تأثیر منفی آن بر تولید داخلی اشاره کرد و گفت: «سالانه ۷۵۰ میلیون دلار پارچه وارد کشور میشود، در حالی که واردات ماشینآلات نساجی تنها ۴۰۰ میلیون دلار است. این عدم تناسب، مانع رشد صنعت نساجی داخلی میشود.»
وی همچنین از دستاوردهای بخش خصوصی در این صنعت گفت و افزود: «۹۸ درصد صنعت نساجی در دست بخش خصوصی است که نشاندهنده قدرت این بخش در تأمین نیازهای داخلی و توسعه تولید است. با وجود محدودیتهایی مانند وامهای کمارزشی که به واحدها اعطا میشود، شاهد تولید پارچههایی با کیفیت جهانی هستیم.»
دستمالچیان در پایان از دولت درخواست کرد که با مقابله جدی با واردات بیرویه و قاچاق، شرایط مناسبتری برای توسعه صنعت نساجی فراهم کند و اظهار داشت: «بخش خصوصی آماده است تا با سرمایهگذاری در تولید، این صنعت را به سطحی بالاتر رسانده و توان رقابت در بازارهای جهانی را افزایش دهد.»
بخش خصوصی، محور تحول صنعت معدن ایران و افزایش ارزآوری
منصور نجمینیا، فعال برجسته در حوزه معدن و صنایع معدنی، هم از نقشآفرینی بخش خصوصی در تحول صنعت معدنی ایران سخن گفت و به دستاوردهای قابل توجه این صنعت در سالهای اخیر اشاره کرد. وی با بیان اینکه صنعت معدن ایران از خامفروشی به فرآوری مواد معدنی دست یافته است، افزود: «داستان موفقیت معدنداری ایرانی امروز شاهد راهاندازی بزرگترین معدن سرب و روی غرب آسیا با دستان متخصصان داخلی است.»
نجمینیا همچنین از برنامههای بلندمدت برای افزایش اشتغال در صنعت معدن خبر داد و گفت: «صنعت معدن در حال حاضر ۱۰ هزار نفر را مشغول به کار کرده است و با توجه به طرحهای توسعهای، قصد داریم این عدد را به ۲۵ هزار نفر افزایش دهیم.»
وی چشمانداز ارزآوری این صنعت را ۶۰۰ میلیون دلار برای کشور عنوان کرد و افزود: «سرمایهگذاریهای ۲۰۰ میلیون دلاری در توسعه معادن کشور، به افزایش تولید و بهرهوری این بخش کمک خواهد کرد و موجب ارزآوری قابل توجهی برای کشور خواهد شد.»
نجمینیا همچنین به تعهد معدنداران به حفظ محیط زیست اشاره کرد و گفت: «ما در صنعت معدن به حفاظت از محیط زیست و اجرای طرحهای آبخیزداری اهتمام ویژه داریم تا ضمن توسعه این بخش، به پایداری منابع طبیعی کشور نیز کمک کنیم.»
وی در پایان به گستره فعالیتهای معدنی ایران اشاره کرد و افزود: «از آذربایجان تا سیستان و بلوچستان، فعالیتهای معدنی کشور در سراسر ایران گسترش یافته است و بخش خصوصی آماده است تا در راستای توسعه این صنعت و بهرهبرداری بهینه از منابع معدنی کشور، گامهای مؤثری بردارد.»
این سخنان در جریان دیدار امروز تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی بخش خصوصی در رویداد ملی «پیشگامان پیشرفت» مطرح شد.