پیشرفت تکنولوژی، دنیا را به سمت اقتصاد دیجیتال سوق داده و به واسطه تکنولوژی بلاکچین اصطلاحاتی مانند ارز دیجیتال، رمزارز و رمزدارایی شکل گرفته که هر کدام از این پدیدههای نوظهور با دیگری تفاوت قابلتوجهی دارد؛ در حقیقت رمزارز به نوعی پول دیجیتال یا ارز مجازی گفته میشود که معمولاً بهصورت غیرمتمرکز عمل میکند، اما رمزدارایی که مفهوم گستردهتری دارد شامل تمام انواع داراییهایی میشود که با استفاده از فناوری بلاکچین و رمزنگاری ایجاد شدهاند.
اما در کنار تحولی که ارزهای دیجیتال در اقتصاد و گردش مالی ایجاد کردهاند استخراج غیرمجاز رمزارزها و رمزداراییها هم در دهه گذشته به طور چشمگیری گسترش یافته به گونهای که هر ساله آمار قابل توجهی از میزان کلاهبرداری در این حوزه منتشر میشود و در بسیاری از کشورها هم نهادهای سیاستگذاری درگیر قانونگذاری حول محور این صنعت هستند.
بر اساس آمارهای منتشر شده در سال ۱۴۰۰ حدود ۲هزار و ۲۹۳ دستگاه ماینر در استان فارس شناسایی شد؛ در سال ۱۴۰۱ هم حدود یک هزار و ۵۳ دستگاه ماینر و کارت گرافیکی از ۱۵۴ مرکز غیرمجاز استخراج رمزارز کشف شد که ۲میلیون و ۶۴۹هزار کیلووات ساعت انرژی از این محل احصا شد.
مقابله با کلاهبرداری در حوزه رمزارزها همچنان ادامه یافت تا اینکه در ۲۲ اسفندماه ۱۴۰۲ هم متولیان امر در شرکت توزیع نیروی برق فارس اعلام کردند که از ابتدای سال ۱۴۰۲ حدود ۷۳۹ دستگاه استخراج رمز ارز که فاقد مجوزهای قانونی بودهاند کشف و ضبط شده است.
امسال هم معاون فروش و خدمات مشترکین شرکت توزیع نیروی برق فارس برای چندمین بار تشدید برخورد با متخلفان و استخراج کنندگان غیرمجاز ارزهای دیجیتال در محدوده فعالیت این شرکت را یادآور شد و گفت: برای اجرای ۱۴مگاپروژه کاهش ناترازی برق و گذر از اوج بار ۱۴۰۴ انشعاب برق مشترکان دارای رمزارز و رمزداراییهای غیرمجاز به صورت دائم قطع خواهد شد.
علیرضا اسکندری افزود: پاداش شناسایی و معرفی تولیدکنندگان غیرمجاز رمز دارایی هم در این استان ۲ برابر شده است.
در واقع شناسایی مراکز استخراج غیرمجاز ارزدیحیتال در فارس به مراکز استخراج رمزارز محدود نمیشود بلکه دستگاههای غیرمجاز رمزدارایی که فاقد مجوزهای قانونی باشند نیز توسط دستگاههای مربوطه در حال شناسایی و جمعآوری هستند.
این در حالیست که استفاده غیرمجاز از رمزارز و رمزدارایی در فارس همچنان ادامه دارد؛ چندی پیش رئیس پلیس امنیت اقتصادی استان فارس گفت: ۶۱ دستگاه استخراج رمز ارز قاچاق به ارزش ۱۱ میلیارد ریال در شهرک صنعتی شیراز کشف شده است.
طبق گفته سرهنگ احمدرضا خرم مأموران در بازرسی از آن انبار ۶۱ دستگاه ماینر قاچاق به همراه سایر متعلقات را کشف کردند و ارزش ماینرهای کشف شده ۱۱ میلیارد ریال برآورد شده است.
در حال حاضر هم مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق فارس اعلام کرده که با همکاری دستگاههای قضایی، اطلاعاتی و انتظامی، از ابتدای سال جاری تاکنون۴۰ مرکز استخراج و ۳۸۱ دستگاه غیرمجاز رمزدارایی که فاقد مجوزهای قانونی بودهاند و به صورت غیرمجاز از شبکه توزیع استفاده میکردند، در شهرستانهای تحت پوشش این شرکت کشف و ضبط شده است.
آن طور که حمیدرضا کریمی فرد میگوید بر اساس ابلاغیه شرکت توانیر استفاده غیرقانونی از برق برای استخراج رمزدارایی، منجر به پیگرد قانونی و جمعآوری دائمی انشعاب برق واحد متخلف خواهد شد.
کریمیفرد همچنین از مردم برای کمک در شناسایی دستگاههای غیرمجاز رمزدارایی دعوت کرد و گفت: سامانه پیامکی ۳۰۰۰۵۱۲۱ برای گزارش مراکز غیرمجاز استخراج رمزدارایی راهاندازی شده که مردم فارس میتوانند از طریق پیامک مراکز غیر مجاز را گزارش کرده و به ازای هر دستگاه یک میلیون تومان و تا سقف ۵۰۰ میلیون ریال جهت مراکز غیردولتی و تا سقف هزار میلیون ریال جهت مراکز دولتی پاداش دریافت کنند.
طبق اعلام مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق فارس افزون بر جمعآوری انشعاب برق، انجام سایر اقدامات قانونی و قضایی در خصوص این مشترکان انجام خواهد شد و واگذاری انشعاب جدید نیز مستلزم بررسی شرایط فنی شبکه و اخذ تضامین و تعهدات مکفی برای عدم تخلف مجدد خواهد بود.
اگرچه صنعت رمزارزها و رمزداراییها میتواند تاثیر بسیاری در کاهش فشار تحریمها بر اقتصاد کشور داشته باشد و تا حد زیادی چالشهای حوزه مالی و نقل و انتقالات را حل و فصل کند، اما تعداد روزافزون پروندههای قضایی در این حوزه حاکی از آن است که جذابیتهای سرمایهگذاری در این بازار مالی برای کاربران ایرانی در حال افزایش است و آنچه بیش از هر چیز دیگر اهمیت دارد، ارائه آگاهی و آموزش لازم برای ورود و سرمایهگذاری در این عرصه و رفع خلاءهای قانونی از آن است.
بر اساس آخرین گزارشهای شرکت توزیع نیروی برق فارس از سال ۱۳۹۸ تاکنون پنج هزار و ۶۰۱ دستگاه غیرمجاز استخراج رمزدارایی از مراکز غیرمجاز کشف و شناسایی شده است.